Thực hư về tin đồn Ả Rập Saudi huỷ bỏ thoả thuận petrodollar

Thực hư về tin đồn Ả Rập Saudi huỷ bỏ thoả thuận petrodollar

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

09:23 18/06/2024

Tuần trước, một số báo cáo cho rằng thỏa thuận petrodollar giữa Mỹ và Saudi đã bị huỷ bỏ và dự đoán Ả Rập Saudi sẽ bán dầu trên thị trường quốc tế bằng nhiều loại tiền tệ khác nhau, bao gồm cả đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.

Tuy nhiên, những thông tin này có phần không chính xác: Ả Rập Saudi đã giao dịch bằng các loại tiền tệ khác ngoài USD trong nhiều thập kỷ, và chưa từng có một hiệp ước chính thức nào (với ngày hết hiệu lực cụ thể) chi phối thỏa thuận không chính thức vốn được gọi là "hệ thống petrodollar".

Nhưng bất chấp sai sót, những thông tin này cho thấy một xu hướng thực tế: Ả Rập Saudi đang dần giảm sự phụ thuộc vào Hoa Kỳ. Rất có thể phản ánh việc gia nhập khối BRICS mở rộng gần đây, nước này đang có xu hướng thanh toán các giao dịch dầu mỏ bằng nhiều loại tiền tệ khác ngoài đồng USD. Do sự liên minh ngày càng chặt chẽ giữa Hoa Kỳ và Tây Âu, cùng những nỗ lực nhằm thoát khỏi sự phụ thuộc vào xuất khẩu năng lượng, Ả Rập Saudi đã tăng cường các hoạt động kinh tế và ngoại giao với Trung Quốc, Iran, Nga - những quốc gia được xem là đối thủ chính của Hoa Kỳ trên thị trường quốc tế. Những động thái gần đây hướng tới việc chấp nhận các loại tiền tệ khác ngoài USD phản ánh sự thay đổi địa chính trị rộng lớn hơn nhằm khỏi khỏi sự thống trị của Hoa Kỳ.

Hệ thống petrodollar, được hình thành vào những năm 1970, là một thỏa thuận không chính thức, trong đó Ả Rập Saudi đồng ý bán dầu độc quyền bằng USD để đổi lấy sự bảo vệ của quân đội Hoa Kỳ và đầu tư của Mỹ vào TPCP Hoa Kỳ. Ngay sau sự sụp đổ của hệ thống Bretton Woods năm 1971, thỏa thuận này đã củng cố giá trị của đồng USD và đảm bảo sự hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ả Rập Saudi. Nó cũng đảm bảo nhu cầu tương đối ổn định đối với TPCP Hoa Kỳ, một khoản lợi nhuận bất ngờ mà sau 5 thập kỷ đã trở thành một gánh nặng khổng lồ.

Tuy nhiên, một vài thay đổi về chính sách gần đây cho thấy sự rời bỏ khuôn khổ trước đây.

Vào tháng 1/2023, Bộ trưởng tài chính Ả Rập Saudi đã công bố về khả năng thực hiện giao dịch bằng nhiều loại tiền tệ khác nhau. Tiếp theo đó là việc tăng cường nhập khẩu dầu từ Nga và thiết lập thỏa thuận hoán đổi tiền tệ theo tỷ giá hối đoái ấn định với Trung Quốc. Đây là những điều chỉnh trong chiến lược, khi Ả Rập Saudi tìm cách xây dựng mối quan hệ linh hoạt với các cường quốc trong khu vực và trên toàn cầu - đang nổi lên ngoài phạm vi ảnh hưởng của Mỹ.

Bỏ qua những thông tin phóng đại và sai lệch, quan hệ Mỹ-Saudi đang suy yếu chỉ là một ví dụ trong xu hướng ngày càng thịnh hành về tầm ảnh hưởng đang giảm sút của Mỹ trên thị trường tiền tệ toàn cầu và tài chính quốc tế. Sự thay đổi này phản ánh việc "vũ khí hóa" đồng USD vào đầu năm 2022 và hàng loạt các chính sách của Mỹ đang khiến đồng USD trở nên kém hấp dẫn hơn. Chắc chắn, tác động của những thay đổi này sẽ không thể nhìn thấy hoặc cảm nhận được ngay lập tức.

Tuy nhiên, những diễn biến đang nổi lên với tốc độ ngày càng nhanh cho thấy sự suy giảm về khả năng kiểm soát và vai trò của Mỹ trong các vấn đề tài chính và địa chính trị toàn cầu.

Zerohedge

Broker listing

Cùng chuyên mục

Vị thế của đồng USD: Sức mạnh không đồng nghĩa với bất biến
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Vị thế của đồng USD: Sức mạnh không đồng nghĩa với bất biến

Sự thống trị toàn cầu của đồng USD chưa bao giờ là điều được đảm bảo vĩnh viễn. Trong Our Dollar, Your Problem, Kenneth Rogoff cảnh báo rằng những rủi ro nội tại như thâm hụt ngân sách, bất ổn chính trị và can thiệp vào chính sách tiền tệ có thể âm thầm bào mòn niềm tin vào đồng bạc xanh. Nếu mất niềm tin, quyền lực tiền tệ của Mỹ sẽ suy giảm không ồn ào nhưng đầy hệ lụy.
Nvidia và hồi chuông cảnh tỉnh về hậu quả từ cuộc chiến thuế quan của Trump
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Nvidia và hồi chuông cảnh tỉnh về hậu quả từ cuộc chiến thuế quan của Trump

Nvidia đối mặt nguy cơ mất 5.5 tỷ USD vì lệnh hạn chế xuất khẩu chip sang Trung Quốc, phản ánh hậu quả từ chính sách thương mại thiếu chuẩn bị của Mỹ. Trong khi Trung Quốc đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho xung đột, Mỹ vẫn tỏ ra bị động trước những rủi ro trong chuỗi cung ứng công nghệ. Bài học từ Nvidia cho thấy Mỹ có thể đang bước vào cuộc chiến công nghệ trong thế yếu.
Deutsche Bank cảnh báo làn sóng dịch chuyển khỏi tài sản Mỹ của giới đầu tư Trung Quốc
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Deutsche Bank cảnh báo làn sóng dịch chuyển khỏi tài sản Mỹ của giới đầu tư Trung Quốc

Trong bối cảnh chiến lược thuế quan cứng rắn của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục gây ra những cơn địa chấn trên thị trường toàn cầu, giới đầu tư Trung Quốc – lực lượng vốn giữ vai trò không nhỏ trong hệ sinh thái tài chính quốc tế – đang bắt đầu “xoay trục” khỏi trái phiếu chính phủ Mỹ, chuyển hướng sang các tài sản châu Âu và vàng để tìm kiếm sự an toàn và ổn định.
Cơn sốt AI bắt đầu hạ nhiệt: Doanh nghiệp cắt giảm chi tiêu, thị trường thận trọng
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

Cơn sốt AI bắt đầu hạ nhiệt: Doanh nghiệp cắt giảm chi tiêu, thị trường thận trọng

Gần đây, nhóm cổ phiếu công nghệ lớn – thường gọi là “Magnificent 7” – đã giảm giá mạnh, mất khoảng 22% giá trị. Cổ phiếu của các công ty sản xuất chip cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Tuy nhiên, phần lớn sự biến động này dường như đến từ tâm lý thị trường hơn là sự suy yếu của câu chuyện xoay quanh trí tuệ nhân tạo (AI).
Nhật Bản phủ nhận thao túng tiền tệ khi căng thẳng thương mại Mỹ - Nhật leo thang
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Nhật Bản phủ nhận thao túng tiền tệ khi căng thẳng thương mại Mỹ - Nhật leo thang

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Nhật đang ngày càng nóng lên với những cuộc đàm phán song phương vừa chính thức khởi động, Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato ngày 18/4 đã lên tiếng bác bỏ hoàn toàn cáo buộc của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng Tokyo cố tình làm suy yếu đồng yên nhằm hỗ trợ xuất khẩu.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ