Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

07:29 30/07/2024

Cựu Tổng thống Donald Trump một lần nữa nhắc lại một trong những câu nói cửa miệng yêu thích của ông vào tối thứ Sáu rằng ông muốn làm Tổng thống suốt đời.

"Các Kitô hữu, hãy ra ngoài và bỏ phiếu, chỉ lần này thôi. Các bạn sẽ không phải làm điều đó nữa," ông nói với một nhóm tôn giáo tại một sự kiện ở Florida. "Các bạn phải ra ngoài và bỏ phiếu. Trong 4 năm nữa, các bạn sẽ không phải bỏ phiếu nữa. Chúng tôi sẽ khiến mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn, đến mức các bạn sẽ không cần phải bỏ phiếu."

Chiến dịch tranh cử của Trump khẳng định rằng những nhận xét này không liên quan gì đến ngai vàng và quyền trượng. Steven Cheung, một người phát ngôn, khẳng định rằng "Ông Trump đang nói về việc thống nhất đất nước này và mang lại thịnh vượng cho mọi người Mỹ, trái ngược với môi trường chính trị chia rẽ đã gây ra quá nhiều bất đồng và thậm chí dẫn đến một âm mưu ám sát."

Đó là một cách giải thích khá gượng ép, ngay cả đối với Đảng Cộng hòa, vốn tuyên bố tại hội nghị gần đây ở Milwaukee rằng họ dự định tập trung vào sự đoàn kết. Thượng nghị sĩ Tom Cotton, một đảng viên Cộng hòa Arkansas, có cách nhìn khác. Ông nói trên một chương trình trò chuyện Chủ nhật rằng Trump rõ ràng đang nói đùa. Thống đốc Đảng Cộng hòa Chris Sununu của New Hampshire, một người từng chỉ trích Trump nhưng giờ lại bào chữa cho ông, nói rằng những nhận xét đó chỉ là cường điệu và một kiểu nói điển hình của Trump. Ông nói thêm: Trump chỉ muốn nói rằng ông sẽ khiến đất nước trở nên tốt đẹp hơn, chứ không phải gian lận bầu cử. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa Nam Carolina, cho rằng tất cả những gì Trump muốn truyền đạt là ông sẽ điều chỉnh con tàu Mỹ này và chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo.

Có lẽ vậy. Nhưng điều chưa rõ là Trump thực sự muốn dành bao nhiêu thời gian để điều chỉnh con tàu Mỹ này - và khi nào ông sẽ sẵn sàng chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo nếu trở lại Nhà Trắng. Trong vài năm qua, ông đã nhiều lần khẳng định ông muốn ở Nhà Trắng hơn hai nhiệm kỳ. Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát cả hai viện Quốc hội vào tháng 11 và cuối cùng có được sự ủng hộ từ ít nhất 38 tiểu bang, họ có thể thay đổi Hiến pháp và bãi bỏ Tu chính án thứ 22 - vốn giới hạn tổng thống chỉ được tại chức 2 nhiệm kỳ.

Trump chưa bao giờ muốn từ bỏ quyền lực. Sau cùng, ông và các đồng minh đã tiến hành hàng chục vụ kiện thất bại nhằm thách thức kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Họ tạo ra danh sách đại cử tri giả nhằm lật ngược kết quả của Đại cử tri đoàn, và Trump đã cá nhân gây áp lực lên các quan chức tiểu bang để phản đối kết quả. Ông cũng kích động một cuộc nổi loạn tại Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. Ông tiếp tục lan truyền lời nói dối rằng cuộc bầu cử đó đã bị gian lận chống lại ông. Và trong quá khứ, ông đã khẳng định rằng 8 năm ở Nhà Trắng vẫn chưa đủ để ông hài lòng.

"Bây giờ ông ấy là tổng thống trọn đời. Tổng thống trọn đời," Trump nói về Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2018. "Và nhìn xem, ông ấy đã làm được điều đó. Tôi nghĩ điều đó thật tuyệt. Có lẽ một ngày nào đó chúng ta sẽ phải thử điều đó." Năm 2019, ông mơ tưởng về việc làm tổng thống ít nhất là 10 hoặc 14 năm. Cùng năm đó, ông cũng đăng trên Twitter rằng những người ủng hộ ông sẽ yêu cầu ông ở lại lâu hơn hai nhiệm kỳ. Ông lại đưa ra ý tưởng về ba nhiệm kỳ khi vận động tranh cử vào năm 2020.

Tạp chí American Conservative, được thành lập bởi cựu chiến lược gia Đảng Cộng hòa và ứng cử viên tổng thống Patrick Buchanan cùng những người khác, tự giới thiệu là một thách thức đối với giới lãnh đạo bảo thủ Đảng Cộng hòa ở Beltway. Dự án 2025, một nỗ lực của Quỹ Heritage được thiết kế bởi các cố vấn và người ủng hộ Trump, đưa ra một lộ trình chính sách có thể xảy ra nếu Trump trở lại Nhà Trắng, cũng coi American Conservative là thành viên của hội đồng cố vấn của mình.

Đầu năm nay, American Conservative đã xuất bản một bài báo được lan truyền rộng rãi, lập luận rằng "Tu chính án thứ 22 là một hạn chế tùy tiện đối với các tổng thống phục vụ nhiệm kỳ không liên tục - và đối với chính nền dân chủ". Bài báo cho rằng những người ủng hộ Trump đặc biệt bị thiệt thòi bởi giới hạn nhiệm kỳ, trước khi vận động cho "Trump 2028!"

Vài tháng sau khi bài báo được xuất bản, Trump đã hỏi một cuộc vận động rằng ông nên làm Tổng thống trong bao lâu: "Các bạn biết đấy, Franklin D. Roosevelt đã làm Tổng thống 16 năm - gần 16 năm - ông ấy đã có 4 nhiệm kỳ. Tôi không biết, chúng ta có được coi là 3 nhiệm kỳ không? Hay là 2 nhiệm kỳ?" Một số người tham dự hét lên: "Ba."

Trump đã gợi ý rằng ông sẽ tôn trọng Hiến pháp. Trong một cuộc phỏng vấn dài với tạp chí Time vào đầu năm nay, ông nói rằng ông không có ý định cố gắng lật đổ Tu chính án thứ 22. "Tôi sẽ không ủng hộ một thách thức." ông nói. "Tôi sẽ không ủng hộ điều đó chút nào. Tôi dự định phục vụ 4 năm và làm một công việc tuyệt vời."

Vậy chúng ta nên tin ai, Trump xuất hiện trong cuộc phỏng vấn với Time hay Trump thường xuyên cố gắng phá hoại Hiến pháp trong thời gian làm tổng thống? Tôi sẽ đặt cược vào vế sau. Về cơ bản, Trump là một kẻ ngoài vòng pháp luật và một nhà độc tài.

Chắc chắn, Quốc hội có thể vẫn bị chia rẽ sau tháng 11. Và việc tập hợp hàng chục tiểu bang để thông qua việc bãi bỏ Tu chính án thứ 22 cũng sẽ là một nhiệm vụ khó khăn. Nhưng Trump đã dành hàng thập kỷ tìm cách vượt qua các quy tắc và luật pháp. Những nhiệm vụ thách thức không quá khó khăn để có thể làm chậm bước chân ông.

Trump đã từng nói với chúng ta rằng ông muốn ở lâu hơn trong Nhà Trắng và ông khẳng định điều đó vào tối thứ Sáu. Chúng ta nên tin vào lời nói của ông. Nếu có cơ hội ngồi trên ngai vàng, chắc chắn ông sẽ hành động.

* Bài viêt trên là quan điểm cá nhân của tác giả Timothy L. O'Brien từ tờ báo Bloomberg.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ