Trump và đồng USD: Liệu "vũ khí kinh tế" Mỹ có thể bị lung lay?

Trump và đồng USD: Liệu "vũ khí kinh tế" Mỹ có thể bị lung lay?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

08:18 29/07/2024

Những tuyên bố mới nhất của Donald Trump về thiệt hại mà đồng USD quá mạnh gây ra cho nền kinh tế Hoa Kỳ đã khơi lại một cuộc tranh luận quen thuộc: Liệu ông có thể làm suy yếu đồng tiền dự trữ thống trị thế giới này không? Câu trả lời ngắn gọn là không thể, hoặc ít nhất là không thể thực hiện mà không gây tổn hại nghiêm trọng cho nền kinh tế. Còn câu trả lời dài hơn là, có lẽ ông ấy cũng chẳng cần phải làm vậy.

Vấn đề chính sách đồng USD lại nổi lên sau cuộc phỏng vấn của Trump với Bloomberg, như một phần trong chiến dịch tái tranh cử Tổng thống của ông. "Chúng ta đang gặp vấn đề về tiền tệ, như các bạn đã biết. Đó chính là tiền tệ." ông nói trong một cuộc thảo luận về các ưu tiên chính sách cho nhiệm kỳ thứ hai.

"Mức độ chênh lệch tiền tệ hiện nay giữa đồng USD mạnh và đồng Yên yếu, đồng Nhân dân tệ yếu là rất lớn," ông tiếp tục. "Trước đây tôi thường đấu tranh với họ, bạn biết đấy, họ luôn muốn đồng tiền của họ yếu. Họ đã nỗ lực và cố gắng thực hiện điều đó và tôi nói, nếu các bạn làm đồng tiền của các bạn yếu hơn nữa, tôi sẽ phải áp thuế lên các bạn. Điều đó đã đi quá giới hạn của tôi, nhưng tôi đã hành động cứng rắn." Kết quả, theo ông, là một "gánh nặng to lớn" đối với các công ty Mỹ đang cố gắng kinh doanh ở nước ngoài.

Hãy tạm gác lại việc chỉ số đồng USD theo trọng số thương mại hiện nay gần như ngang bằng với thời điểm Trump nhậm chức vào đầu năm 2017, và việc nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump rõ ràng chưa phải là điều chắc chắn. Khả năng thắng cử của ông có thể càng thêm chắc chắn bởi vụ mưu sát cách đây hai tuần, nhưng đó chỉ là phỏng đoán, và còn quá sớm để có một cái nhìn rõ ràng về việc liệu ông sẽ có cuộc đua thoải mái hơn trong cuộc bầu cử tháng 11 chống lại Kamala Harris hay không.

Tuy nhiên, đồng USD là "chất keo" gắn kết thương mại và đầu tư toàn cầu, vì vậy các nhà quản lý quỹ hầu như không còn lựa chọn nào khác ngoài việc xem xét nghiêm túc đòn tấn công mạo hiểm này vào đồng USD, đặc biệt khi ứng cử viên phó Tổng thống của Trump, JD Vance, cũng tự nhận là người ủng hộ đồng USD suy yếu. Nhưng con đường để biến đồng USD yếu thành hiện thực của bộ đôi Đảng Cộng hòa này cực kỳ phức tạp.

Trước hết, như George Saravelos, chuyên gia phân tích tiền tệ của Deutsche Bank đã nêu rõ trong một ghi chú gửi khách hàng, "đồng USD sẽ phải giảm rất nhiều mới có ý nghĩa", có thể lên tới 40% để thu hẹp thâm hụt thương mại. Đây dường như là một mục tiêu lớn và tiềm ẩn rủi ro đáng kể về ổn định tài chính, ngay cả đối với một chính quyền mới đầy tham vọng.

Một cách để Trump thực hiện điều này là thiết lập một quỹ dự trữ ngoại tệ. Nhưng một lần nữa, Saravelos cho rằng một quỹ như vậy có thể phải lên tới 2 nghìn tỷ USD để có đủ sức mạnh cần thiết, đòi hỏi phải phát hành một lượng lớn trái phiếu chính phủ Mỹ.

Nhưng con số khổng lồ không dừng lại ở đó. Những người theo dõi đồng Yên đều biết rằng chính quyền Tokyo đã chi khoảng 62 tỷ USD vào cuối tháng 4 và tháng 5 để can thiệp hỗ trợ đồng Yên hồi đầu năm nay, với thành công đạt được khá hạn chế. Nếu áp dụng quy mô đó theo khối lượng giao dịch trung bình tương đối giữa đồng Yên và USD, Mỹ sẽ cần 1 nghìn tỷ USD can thiệp cho một chiến dịch kéo dài 2 tuần.

"Tóm lại, thị trường quá lớn, ngay cả chính phủ Liên bang Mỹ cũng không thể đơn phương kiểm soát.", Saravelos viết. Hành động đa phương để kiềm chế đồng USD có lẽ cũng khó thực hiện, do thiếu sự đồng thuận về việc liệu tỷ giá hối đoái có phải là vấn đề đủ nghiêm trọng để đáng bỏ công sức hay không. Vậy chỉ còn lại hai lựa chọn: kiểm soát vốn hoặc phá hủy uy tín của các thể chế Mỹ. Tuy nhiên, xét đến việc Trump thích dùng thị trường chứng khoán Mỹ như thước đo mức độ nổi tiếng và thành công của mình, những phương án này dường như khó xảy ra. "Hãy cẩn thận với điều bạn mong muốn," Steve Englander, Trưởng bộ phận chiến lược tiền tệ tại Standard Chartered cảnh báo. Ông cũng lưu ý rằng mục tiêu làm suy yếu đồng USD mâu thuẫn trực diện với một số chính sách khác của Trump, vốn có xu hướng gây lạm phát.

Tuy nhiên, có vẻ như Trump đang tận hưởng một trong những nguồn lực quý giá nhất trên thị trường: may mắn.

Thực hiện giao dịch "carry trade" giữa đồng USD và đồng Yên (đồng tiền cấp vốn) đã là một trong những chiến lược ưa thích của các quỹ phòng hộ trong khoảng 3 năm qua, góp phần đưa đồng USD lên mức mạnh nhất và đồng Yên xuống mức yếu nhất trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, tỷ giá USD/JPY đã giảm đáng kể trong những tuần gần đây - giảm hơn 5% kể từ ngày 11/7, chủ yếu do các dấu hiệu cho thấy lạm phát ở Mỹ đang hạ nhiệt.

Thật vậy, tập đoàn quỹ phòng hộ Man chỉ ra rằng các giao dịch "carry trade" sử dụng đồng Yên làm đồng tiền cấp vốn đã trở nên quá phổ biến trong giới đầu cơ, đến mức nếu xu hướng này đảo ngược, điều đó có thể gây ra tác động dây chuyền, làm biến động mạnh nhiều chiến lược phổ biến khác của các nhà đầu tư.

Chính quyền Nhật Bản, vốn gần đây đã can thiệp để hỗ trợ đồng Yên, có khả năng sẽ tiếp tục thúc đẩy xu hướng thay đổi tỷ giá này trong những tháng tới. Đồng thời, BoJ có vẻ sẽ duy trì việc thắt chặt chính sách tiền tệ. Tóm lại, điều này cho thấy cặp tiền tệ USD/JPY có thể đã đạt đỉnh.

Cuối cùng, cách dễ dàng nhất để phá hủy đồng tiền của một quốc gia là làm sụp đổ nền kinh tế. May mắn thay cho tất cả chúng ta, dường như có ít nhất một đồng tiền chủ chốt - đồng Yên - đã vô tình đang "nhảy" theo điệu nhạc của Trump. Điều này có thể đảm bảo rằng chúng ta sẽ không phải chứng kiến thí nghiệm đầy rủi ro này diễn ra trong thực tế.

*Bài viết trên là quan điểm cá nhân của tác giả Katie Martin từ tờ báo Financial Times.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ