Với nguy cơ đẩy giá hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh, chính sách này có thể khiến Fed phải tạm hoãn các quyết định giảm lãi suất, dù nền kinh tế đang đối mặt với những tín hiệu suy giảm rõ ràng.

Chính sách mới của ông Trump đặt ra mức thuế tối thiểu 10% đối với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ, nhưng mức thuế với một số quốc gia quan trọng cao hơn đáng kể. Cụ thể, hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ chịu mức thuế suất hiệu dụng vượt 50%, Liên minh châu Âu (EU) bị áp 20%, trong khi Việt Nam phải đối mặt với mức thuế lên đến 46%. Đây là những con số cao hơn nhiều so với dự đoán của các chuyên gia kinh tế và có thể gây ra làn sóng tác động lan tỏa lên toàn bộ nền kinh tế.

Theo ước tính của Bloomberg Economics, thuế suất trung bình tại Mỹ có thể tăng vọt lên khoảng 22%, so với chỉ 2.3% vào năm 2024. Omair Sharif, Chủ tịch Inflation Insights LLC, thậm chí cho rằng con số này có thể dao động từ 25% đến 30%, phản ánh mức độ ảnh hưởng nặng nề của chính sách này đối với giá cả hàng hóa tiêu dùng và sản xuất.

Mức thuế cao đồng nghĩa với việc chi phí nhập khẩu tăng lên đáng kể, khiến các doanh nghiệp Mỹ khó tránh khỏi việc phải chuyển phần chi phí này sang người tiêu dùng, từ đó tạo thêm áp lực lên lạm phát. Nếu tình trạng này kéo dài, người tiêu dùng Mỹ có thể sẽ đối mặt với giá cả tăng vọt trong các lĩnh vực quan trọng như thực phẩm, điện tử, ô tô và các sản phẩm tiêu dùng thiết yếu khác.

Ngay sau khi thông tin về thuế quan được công bố, các nhà đầu tư đã nhanh chóng điều chỉnh kỳ vọng, gia tăng đặt cược vào ít nhất ba đợt cắt giảm lãi suất của Fed trong năm nay. Tuy nhiên, giới chuyên gia kinh tế lại có quan điểm thận trọng hơn, cho rằng Fed sẽ khó lòng nới lỏng chính sách tiền tệ trong bối cảnh áp lực lạm phát có nguy cơ bùng phát trở lại.

Ông Jay Bryson, Kinh tế trưởng tại Wells Fargo & Co., nhận định: “Chính sách này đẩy Fed vào tình thế tiến thoái lưỡng nan. Nếu tăng trưởng kinh tế chậm lại và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, Fed sẽ có xu hướng cắt giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế. Nhưng nếu lạm phát tiếp tục tăng cao do tác động của thuế quan, Fed sẽ phải làm điều ngược lại là giữ nguyên hoặc thậm chí tăng lãi suất. Đây thực sự là một tình huống cực kỳ khó khăn.”

Ông Joseph Brusuelas, Kinh tế trưởng tại RSM US LLP, đồng quan điểm và dự báo lạm phát tại Mỹ có thể quay trở lại mức 3% - 4% vào cuối năm nay. Điều này sẽ khiến Fed không thể sớm cắt giảm lãi suất như kỳ vọng của thị trường. “Quyết định của Nhà Trắng ngày hôm nay đã đặt Fed vào thế bị động, khi cả hai mục tiêu trong nhiệm vụ của họ – kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng – đều bị thách thức cùng một lúc.”

Fed vẫn giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp gần đây nhất và nhấn mạnh rằng thị trường lao động vẫn ổn định, nền kinh tế Mỹ nhìn chung vẫn vững chắc. Tuy nhiên, với diễn biến mới từ chính sách thương mại của ông Trump, triển vọng kinh tế Mỹ đang trở nên kém chắc chắn hơn bao giờ hết.

Không chỉ tác động trực tiếp lên giá cả, các chính sách thuế quan mới còn ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý thị trường. Ngay cả trước khi chính sách này được công bố, một cuộc khảo sát từ Đại học Michigan đã cho thấy mức kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng Mỹ trong 5 - 10 năm tới đã tăng lên mức cao nhất trong hơn 30 năm qua. Đồng thời, niềm tin của họ vào triển vọng tài chính cá nhân cũng giảm xuống mức thấp kỷ lục.

Các doanh nghiệp Mỹ cũng không đứng ngoài cuộc. Nhiều tập đoàn lớn đã tạm hoãn các kế hoạch đầu tư do lo ngại về sự bất ổn trong chính sách thuế quan và luật thuế mới. Theo cuộc khảo sát của Bloomberg với các chuyên gia kinh tế, nhiều dự báo tăng trưởng năm 2025 của Mỹ đã bị điều chỉnh giảm.

Nếu tình trạng leo thang thương mại tiếp tục diễn ra, với các biện pháp trả đũa từ các đối tác lớn của Mỹ như EU và Trung Quốc, nền kinh tế toàn cầu có thể bước vào một giai đoạn suy giảm nghiêm trọng.

Hệ lụy của một cuộc chiến thương mại không chỉ giới hạn trong phạm vi nước Mỹ mà có thể lan rộng ra toàn cầu. Ông Seth Carpenter, Kinh tế trưởng toàn cầu tại Morgan Stanley, nhận định trên Bloomberg TV trước khi ông Trump công bố chính sách thuế mới: “Nếu kịch bản leo thang xảy ra, không ai là người chiến thắng cả. Chúng ta sẽ chứng kiến một nền kinh tế toàn cầu kém hiệu quả hơn, với chi phí sản xuất gia tăng, chuỗi cung ứng bị gián đoạn và hoạt động thương mại suy yếu. Đây không phải là trò chơi có tổng bằng không – nó có thể là một tổn thất thực sự cho cả nền kinh tế toàn cầu.”

Nhìn chung, chính sách thuế quan mới của ông Trump đã tạo ra một cơn địa chấn trên thị trường tài chính và nền kinh tế Mỹ. Tác động tiêu cực của nó không chỉ giới hạn ở mức độ chính sách tiền tệ mà còn lan rộng ra nhiều lĩnh vực quan trọng như sản xuất, tiêu dùng và đầu tư. Trong khi Fed đang cố gắng giữ ổn định cho nền kinh tế, họ có thể sẽ phải đối mặt với một bài toán khó hơn nhiều so với những gì họ từng dự đoán trước đây.