Thị trường toàn cầu chao đảo trước sóng gió thương mại mới, hợp đồng tương lai Mỹ lao dốc

Trà Giang
Junior Editor
Thị trường chứng khoán châu Á bước vào phiên giao dịch ngày thứ Ba với tâm lý dè dặt, khi Nhà Trắng bất ngờ phát tín hiệu mở rộng mặt trận thuế quan sang lĩnh vực công nghệ cao và dược phẩm – động thái khiến hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ lập tức điều chỉnh giảm.

Cụ thể, hợp đồng tương lai chỉ số S&P 500 giảm 0.4% trong phiên giao dịch ngoài giờ, sau khi chỉ số này vừa ghi nhận mức tăng gần 1% trong ngày thứ Hai nhờ kỳ vọng về việc hoãn áp thuế lên các mặt hàng điện tử tiêu dùng.
Diễn biến mới từ Washington cho thấy chính quyền Tổng thống Donald Trump đang chuẩn bị bước vào giai đoạn hai của chiến lược thương mại gây tranh cãi, với việc mở các cuộc điều tra thương mại nhằm vào hai ngành then chốt: bán dẫn và dược phẩm. Giới quan sát đánh giá, đây là bước đi mang tính mở rộng của cuộc chiến thương mại, đồng thời cũng làm dấy lên lo ngại về nguy cơ tổn thương sâu hơn đối với chuỗi cung ứng toàn cầu và triển vọng tăng trưởng của kinh tế Mỹ.
Tâm lý thận trọng lan rộng sang các thị trường châu Á, dù hợp đồng tương lai tại Tokyo, Hong Kong và Sydney ghi nhận mức tăng nhẹ trong phiên sớm. Giới đầu tư toàn cầu vẫn đang lúng túng trong việc định hình các kịch bản kinh tế vĩ mô khi cuộc chiến thuế quan có dấu hiệu trở nên phức tạp hơn. Bất chấp những tuyên bố trấn an từ phía Mỹ rằng chiến lược thuế quan được thiết kế có chủ đích, nhiều nhà phân tích cho rằng chính sách thương mại hiện nay chịu ảnh hưởng lớn từ cách tiếp cận mang tính giao dịch và thiếu tính nhất quán của ông Trump.
Trong một báo cáo gửi khách hàng, ông Kyle Rodda – chuyên gia phân tích thị trường cấp cao tại Capital.com – nhận định: “Tác động tiêu cực đến nền kinh tế thực vẫn đang âm thầm diễn ra, trong khi thị trường tài chính vẫn đối mặt với khủng hoảng niềm tin. Điều này khiến tài sản rủi ro khó tránh khỏi nguy cơ điều chỉnh thêm và biến động mạnh. Rủi ro suy thoái kinh tế tại Mỹ tiếp tục gia tăng – không chỉ bởi chính sách thuế quan, mà còn bởi sự bất định kéo dài trong định hướng chính sách.”
S&P 500 phục hồi sau cú sốc thuế quan
Trên thị trường trái phiếu, lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đã đảo chiều giảm sau chuỗi năm phiên tăng mạnh nhất trong hơn 20 năm qua – một dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư đang quay lại tìm kiếm sự an toàn trong bối cảnh biến động gia tăng. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg TV hôm thứ Hai, đã lên tiếng bác bỏ lo ngại rằng các nước đang “xả hàng” trái phiếu Mỹ. “Tôi không nghĩ rằng có sự bán tháo từ các nhà đầu tư nước ngoài,” ông Bessent nói và khẳng định nhu cầu đối với trái phiếu 10 năm và 30 năm trong các phiên đấu giá tuần trước thậm chí đã gia tăng. Ông cũng lưu ý rằng Bộ Tài chính có các công cụ sẵn sàng triển khai nếu thị trường gặp rủi ro mất cân đối nghiêm trọng.
Tuy nhiên, sự bất định ngày càng cao đang làm khó các tổ chức tài chính lớn trong việc đưa ra định hướng đầu tư. Theo ông Venu Krishna – chiến lược gia tại Barclays Plc – mức độ biến động gần đây khiến các mô hình định giá trở nên kém tin cậy. Cùng quan điểm, ông Dubravko Lakos-Bujas của JPMorgan Chase & Co. cho rằng khả năng dự báo trong môi trường hiện tại rất thấp, khi các yếu tố chính sách thay đổi nhanh chóng và kết quả đầu ra trở nên khó lường hơn bao giờ hết.
Dù vậy, không phải tất cả đều bi quan. Nhóm chiến lược gia tại BlackRock Investment Institute – cánh tay tư vấn đầu tư của tập đoàn quản lý tài sản lớn nhất thế giới – cho biết họ đang chủ động gia tăng mức độ chấp nhận rủi ro. Theo đó, BlackRock đang quay trở lại với cổ phiếu Mỹ và Nhật Bản sau khi chính quyền Trump tuyên bố tạm hoãn một phần thuế quan với các đối tác thương mại chủ chốt. Dù vậy, họ vẫn tiếp tục né tránh trái phiếu Kho bạc Mỹ dài hạn – phản ánh lo ngại rằng lãi suất thực có thể tăng mạnh nếu chính sách tài khóa và thương mại của Mỹ không đi kèm định hướng rõ ràng. “Nguy cơ xảy ra tai nạn tài chính trong ngắn hạn đã giảm bớt,” nhóm chiến lược gia của BlackRock – bao gồm Jean Boivin và Wei Li – viết trong báo cáo. “Chúng tôi đã có thể mở rộng tầm nhìn chiến thuật trở lại 6 đến 12 tháng và duy trì quan điểm tích cực với thị trường cổ phiếu Mỹ và Nhật Bản.”
Trong khi đó, diễn biến trên mặt trận địa chính trị khu vực cũng được theo dõi sát sao. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã bắt đầu chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong năm bằng điểm đến Việt Nam, trước khi tiếp tục tới Malaysia và Campuchia. Bắc Kinh được cho là đang nỗ lực định vị mình như một đối tác thương mại ổn định, đáng tin cậy hơn trong bối cảnh chính sách của Washington ngày càng khó đoán định.
Về phía chính sách tiền tệ, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cũng đang chuẩn bị kịch bản cho những thay đổi có thể xảy ra. Trong bài phát biểu tại St. Louis hôm thứ Hai, Thống đốc Fed Christopher Waller nhận định chính sách thuế mới là “một trong những cú sốc lớn nhất tác động đến nền kinh tế Mỹ trong nhiều thập kỷ.” Ông cho rằng nếu áp lực lạm phát do thuế quan chỉ ở mức nhẹ, Fed sẵn sàng cân nhắc việc cắt giảm lãi suất trong nửa cuối năm 2025. “Khả năng cắt giảm lãi suất vẫn hoàn toàn nằm trên bàn,” ông nhấn mạnh, đồng thời lưu ý rằng Fed đang theo dõi sát sao cả diễn biến giá cả lẫn tác động lan tỏa đến hoạt động đầu tư và tiêu dùng.
Trong bối cảnh các yếu tố vĩ mô – từ thương mại, chính sách tiền tệ đến tâm lý nhà đầu tư – đang cùng lúc chuyển động mạnh và tiềm ẩn nhiều rủi ro, thị trường tài chính toàn cầu có thể sẽ bước vào giai đoạn nhiều thử thách mới. Thận trọng, phòng ngừa rủi ro và bám sát các tín hiệu chính sách sẽ tiếp tục là chiến lược chủ đạo của giới đầu tư trong thời gian tới.
Bloomberg