Thách thức lớn của Đảng Dân chủ: Vượt ra khỏi cái bóng của Trump?

Thách thức lớn của Đảng Dân chủ: Vượt ra khỏi cái bóng của Trump?

Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

09:08 26/11/2024

Trong bối cảnh chính trị hiện tại, một Đảng Dân chủ thống nhất với thông điệp chiến lược rõ ràng lẽ ra đã nắm chắc phần thắng trong cuộc bầu cử năm nay. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi sự quyết tâm trong việc giải quyết các mâu thuẫn nội bộ của đảng.

Có thể nói rằng thất bại đau đớn lần thứ hai trước Donald Trump sẽ không đủ để thúc đẩy Đảng Dân chủ thay đổi cách tiếp cận cử tri. Dù với người quan sát bình thường, nhu cầu cải tổ là hiển nhiên, nhưng đội ngũ chuyên gia của đảng dường như vẫn chưa thấu hiểu tình thế. Có lẽ phải cần thêm vài thất bại nặng nề nữa mới tạo được sự thay đổi.

Hiện nay, đảng đang cố gắng tìm hiểu nguyên nhân của thất bại. Trong bối cảnh cử tri Mỹ đang bị chia rẽ sâu sắc, các thất bại trong bầu cử thường được lý giải theo nhiều hướng khác nhau: Các chuyên gia có thể đổ lỗi cho đủ loại yếu tố tình huống. Họ cho rằng vấn đề nằm ở chỗ Joe Biden kéo dài nhiệm kỳ quá lâu, không đủ thời gian chọn ứng viên phù hợp, hay chiến dịch vận động của Kamala Harris thiếu hiệu quả - những điều được xem là có thể sửa chữa trong tương lai. Vì vậy, những câu hỏi sâu xa và phức tạp hơn về định hướng chính trị của đảng tạm thời bị gác sang một bên.

Khuynh hướng gây tranh cãi và hỗn loạn của Trump lại càng nuôi dưỡng tâm lý tự mãn. Những đề cử nội các khác thường của ông khiến phe đối lập cảm thấy yên tâm: Như mọi khi, ông ấy dường như đang tự làm hại chính mình. Các chính sách tài khóa và kinh tế của ông được dự đoán sẽ gặp nhiều khó khăn. Đảng Dân chủ tự an ủi rằng đây chỉ là vấp ngã tạm thời, và họ sẽ lấy lại vị thế trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ mà không cần thay đổi gì nhiều.

Nhìn nhận một cách thực tế, với khả năng Trump có thể giành nhiệm kỳ tổng thống thứ hai, cuộc đua không nên căng thẳng đến vậy. Một Đảng Dân chủ thực sự đáp ứng được mong đợi của cử tri lẽ ra phải giành thắng lợi áp đảo. Vấn đề không phải là tại sao đảng thua với 48% phiếu phổ thông thay vì thắng sát nút với hơn 50%, mà là lý do họ không thể tạo ra khoảng cách vượt trội so với đối thủ. Nếu chịu nhìn nhận thẳng thắn, Đảng Dân chủ nên tự hỏi: thất bại có thể còn tệ hại hơn đến đâu nếu Đảng Cộng hòa không thiếu sáng suốt khi để Trump lãnh đạo? Liệu trong tương lai, họ có thực sự muốn đối đầu với một ứng viên tương tự hoặc thậm chí còn yếu kém hơn không?

Rõ ràng là cần một cuộc cải tổ triệt để.

Vấn đề cốt lõi nằm ở bản sắc chính trị của đảng. Đáng tiếc là ngoài việc chống đối Trump và chủ trương chi tiêu mạnh tay, đường lối của đảng vẫn còn mơ hồ. Những nhà hoạt động nhiệt thành nhất, cùng với giới trí thức, đồng minh và người ủng hộ, đang theo đuổi một hình thái chính trị bản sắc cấp tiến kiểu mới. Xu hướng này không chỉ đơn thuần khác biệt với đường lối thực dụng, ôn hòa mà Bill Clinton và Barack Obama từng theo đuổi - mà là một sự đoạn tuyệt hoàn toàn. Tuy vậy, đa số đảng viên Dân chủ trong Quốc hội, và có lẽ cả phần lớn cử tri hiện tại hoặc tiềm năng của đảng, vẫn muốn duy trì truyền thống cánh tả ôn hòa, thực tế như trước đây.

Cuộc xung đột giữa hai trường phái này mang tính nền tảng - một bên là chủ nghĩa tự do khai sáng, bên kia là các lý thuyết "phi cấu trúc" và "phủ nhận tính khách quan". Thế nhưng, thay vì giải quyết dứt điểm, ban lãnh đạo Đảng Dân chủ chọn cách dung hòa sự chia rẽ này. Họ e ngại một cuộc đấu tranh nội bộ sẽ làm yếu đi liên minh chống Đảng Cộng hòa. Kết quả là các phe phái đã đi đến thỏa hiệp: Trong khi các nhà hoạt động, tổ chức tài trợ và học giả tự do theo đuổi các quan điểm của họ - từ vấn đề giới tính trong xã hội, phân biệt chủng tộc, đặc quyền của người da trắng, cho đến các khái niệm về bạo lực tiêu cực và công bằng xã hội - thì đa số chính trị gia và cử tri Đảng Dân chủ chỉ im lặng chấp nhận.

Những người theo đường lối cũ trong đảng lúc thì nhân nhượng (như ủng hộ các động thái tượng trưng, chính sách DEI và lý thuyết phê phán chủng tộc), lúc lại phủ nhận (chẳng hạn tranh cãi về việc có bao nhiêu trường thực sự khuyến khích chuyển đổi giới tính, hay phủ nhận ý định cắt giảm ngân sách cảnh sát). Nhưng họ hầu như không dám đối đầu thẳng thắn.

Việc chiều theo chính trị bản sắc đang gây tổn hại nghiêm trọng cho Đảng Dân chủ. Một phần vì sự nhân nhượng với các tư tưởng phi tự do không chỉ dừng ở mức hình thức. Ví dụ như phong trào DEI đã đi quá xa mục tiêu ban đầu là chống phân biệt đối xử, chuyển sang áp đặt các quy tắc và thông lệ mới, vô tình làm trầm trọng thêm vấn đề phân biệt chủng tộc và mâu thuẫn xã hội. Ngay cả khi việc theo đuổi chính trị bản sắc chỉ là hình thức bề ngoài, nó vẫn làm suy yếu uy tín của đảng và làm mất lòng tin của cử tri.

Vấn đề niềm tin này có tầm quan trọng không thể xem nhẹ. Các đảng thiên tả trên toàn cầu luôn phải đối mặt với thách thức chung: làm sao để thuyết phục người dân tin tưởng vào năng lực và sự minh bạch của họ. Thách thức này còn khó khăn hơn đối với phe cấp tiến so với phe bảo thủ, bởi họ đề ra những mục tiêu cải cách tham vọng hơn nhiều. Riêng tại Mỹ, việc thuyết phục cử tri ủng hộ ý tưởng "chính phủ cần làm nhiều hơn" thay vì "chính phủ nên làm ít đi" là đặc biệt khó khăn, vì người dân vốn có truyền thống nghi ngờ những kế hoạch cải cách lớn.

Clinton và Obama đã hiểu rằng muốn vượt qua sự hoài nghi này, cần có những nguyên tắc rõ ràng: đặt ra giới hạn cho tham vọng chính sách, cam kết kiểm soát quyền lực một cách đáng tin, thừa nhận những đánh đổi không thể tránh khỏi, và giữ cách tiếp cận thực tế. Phần lớn đảng viên Dân chủ đều đồng tình với điều này. Nhưng trào lưu chính trị bản sắc mới lại hoàn toàn phủ nhận những nguyên tắc đó. Họ thậm chí còn cho rằng chính "tư duy thực tế" (mà họ xem như một sản phẩm xã hội) mới là gốc rễ của vấn đề. Cách nghĩ này không chấp nhận bất kỳ giới hạn nào và tất yếu không thể thỏa hiệp - điều này đang gây hại nghiêm trọng cho cánh tả.

Sự cứng nhắc này giúp làm rõ cuộc tranh luận sau bầu cử: Phải chăng cử tri lo ngại về khả năng quản lý kinh tế của Harris, hay họ không đồng tình với quan điểm của bà về chủng tộc và giới tính? Thực tế là cả hai. Nhưng điều quan trọng là Đảng Dân chủ phải hiểu rằng trong mắt nhiều cử tri, hai vấn đề này có liên quan chặt chẽ với nhau. Nói thẳng ra, khi giới lãnh đạo đảng quá đề cao các vấn đề văn hóa - xã hội, người dân bắt đầu nghi ngờ khả năng điều hành kinh tế và hoạch định chính sách của họ. Nếu ai đó quá nhạy cảm với từ "nhập cư bất hợp pháp" hay khăng khăng dùng "người sinh con" thay vì "người mẹ", làm sao họ có thể đảm đương những dự án phức tạp như chuyển đổi năng lượng sạch?

Đương đầu với cánh tả không phải chuyện dễ. Tư tưởng hậu hiện đại đã ăn sâu vào xã hội Mỹ. Các trường đại học, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn và phần lớn báo chí chính thống đều theo xu hướng này, trong khi việc phản đối có thể gặp nhiều rủi ro. Các tổ chức này cũng gặp tình thế khó xử như Đảng Dân chủ: Nếu chỉ trích những cực đoan trong chính trị bản sắc có thể làm yếu liên minh chống Trump, trong khi việc chống Trump vẫn được xem là ưu tiên hàng đầu.

Có lẽ trước đây đây được coi là chiến lược khôn ngoan. Nhưng kết quả bầu cử vừa rồi đã cho thấy hậu quả của niềm tin này..

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ