Có lẽ nhà đầu tư cho rằng việc cố gắng phân tích tư duy của Tổng thống Hoa Kỳ thông qua một cuốn sách được viết hộ cách đây 38 năm là vô nghĩa. Tuy nhiên, việc nghiên cứu "Nghệ thuật đàm phán" — như nhiều người, cả đồng minh lẫn đối thủ đã làm gần đây — lại chính là cách hiệu quả nhất để giải mã tư duy của Trump. "Phong cách đàm phán của tôi khá đơn giản và trực diện," ông giải thích ở một đoạn khác. "Tôi đặt mục tiêu cực kỳ cao, sau đó không ngừng thúc đẩy, gây áp lực và đeo bám để đạt được điều tôi theo đuổi."

Mặc dù cuốn sách có thể cung cấp lăng kính để hiểu sâu hơn về tâm lý của Trump, về phong cách đặc trưng trong nghệ thuật giao dịch "được ăn cả, ngã về không" của ông — hay lý giải cách chính quyền của ông đã rơi vào mức độ hỗn loạn như hiện tại chỉ trong chưa đầy 100 ngày — nhưng đây hoàn toàn không phải khuôn mẫu cho mô hình lãnh đạo kiểu Mỹ. Hãy coi nó gần với "Nếu tôi đã làm điều đó" của OJ Simpson hơn là "Ngoại giao" của Henry Kissinger.

Tuy nhiên, đối với những tín đồ cuồng nhiệt nhất của Trump, cuốn sách đã trở thành một dạng thánh kinh, nơi những lời châm ngôn thiêng liêng được sử dụng để hợp lý hóa, biện minh và tôn vinh mọi biến động chính sách đột ngột của tổng thống. "Nhiều người trong giới truyền thông rõ ràng chưa đọc 'Nghệ thuật đàm phán'," Thư ký Báo chí Nhà Trắng 27 tuổi Karoline Leavitt gần đây nói với các phóng viên, khi Trump tuyên bố tạm dừng áp thuế quan giữa lúc thị trường tài chính sụp đổ. "Các bạn rõ ràng không nhìn thấy được chiến lược mà Tổng thống Trump đang triển khai."

Trong triết lý của Trump, phương tiện — có thể kỳ quặc hoặc phi thực tế đến mức nào không quan trọng — được biện minh bởi mục đích cuối cùng, luôn bất biến: chiến thắng. Phương tiện không cần được xem xét quá nghiêm túc. Do đó, hẳn phải rất mất phương hướng khi đưa ra các chính sách, ý tưởng và lập luận ngẫu hứng để rồi chứng kiến cả một đội quân tay sai và những người cuồng tín sẵn sàng bảo vệ chúng như thành phần của một kế hoạch vĩ đại. Hãy xem cách Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent phải uốn éo biện minh cho sự thất thường trong chính sách thuế quan của Trump như "chiến lược từ đầu". Hoặc Phó Tổng thống JD Vance tuyên bố với báo giới rằng "chúng ta không thể đơn giản bỏ qua mong muốn của tổng thống" khi được hỏi về ý tưởng sáp nhập Greenland, hay việc ông ta viện dẫn Kinh Thánh để biện minh cho học thuyết "Nước Mỹ trên hết" của Trump.

Vậy làm thế nào để có thể định nghĩa hệ tư tưởng mà những tín đồ trung thành của Trump đã kiến tạo và đang thực hành, coi "Nghệ thuật đàm phán" như minh chứng cho việc Trump là đấng cứu thế của nước Mỹ? Tôi đặc biệt ấn tượng với thuật ngữ của Martin Walker, nhà nghiên cứu tại Trường Kinh doanh Warwick: "chủ nghĩa đàm phán" (dealism).

Điều đặc biệt về chủ nghĩa đàm phán không bao giờ sai lầm — đây hoàn toàn bất khả xâm phạm vì không ai có thể xác định chúng ta đang ở giai đoạn nào trong ván cờ bốn chiều phức tạp này. Nói dối, đảo ngược lập trường hay tạo ra hỗn loạn đều chỉ là những thành phần trong quy trình lớn hơn. "Nếu kết quả không như cam kết, đó là vì nó thuộc về một chiến lược ẩn giấu lớn hơn, bao gồm cả việc nói dối về bản thân chiến lược," Walker giải thích. "Và nếu điều đó không xảy ra, cũng không sao cả, vì đó lại là thành phần của một chiến lược còn vĩ đại hơn nữa." Bạn hiểu ý rồi đấy.

Một khía cạnh quan trọng khác của chủ nghĩa đàm phán là đây không gắn với bất kỳ chính sách cụ thể nào, mà đặt trọng tâm vào niềm tin mù quáng vào "bậc thầy đàm phán" Trump - người được coi là không thể sai lầm. Đây là một dạng sùng bái lãnh đạo đã được mô tả chính xác trên CNN vào tháng 3 năm 2016.

Điều mỉa mai là, nếu họ đã nghiên cứu "thánh kinh" của mình kỹ lưỡng hơn, những người theo chủ nghĩa đàm phán có lẽ đã nhận ra rằng họ đang coi tất cả những điều này nghiêm túc hơn nhiều so với dụng ý ban đầu. "Niềm phấn khích thực sự nằm ở chính trò chơi," Trump viết trong phần "Hãy vui vẻ". "Tôi không dành nhiều thời gian lo lắng về những điều lẽ ra tôi nên làm khác đi, hoặc điều gì sẽ xảy ra tiếp theo," ông tiếp tục. "Nếu bạn hỏi tôi chính xác những thương vụ... tất cả cộng lại cuối cùng là gì, tôi không chắc mình có câu trả lời thỏa đáng." May mắn thay cho ông, những người theo chủ nghĩa đàm phán sẽ luôn sẵn sàng cung cấp câu trả lời.