Mỹ vượt mặt Trung Quốc, trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới

Mỹ vượt mặt Trung Quốc, trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới

Đoàn Phương Thảo

Đoàn Phương Thảo

Junior Analyst

16:48 26/01/2024

Vào năm ngoái, GDP danh nghĩa (chưa điều chỉnh theo lạm phát) của Mỹ tăng trưởng 6.3%, vượt xa mức 4.6% của Trung Quốc. Có thể khẳng định rằng, nền kinh tế Mỹ đang vượt lên sau thời kỳ đại dịch và ở vị thế cao hơn so với Trung Quốc.

Theo Eswar Prasad, cựu lãnh đạo Quỹ Tiền tệ Quốc tế hiện đang làm việc tại Đại học Cornell, kết quả này là một bước ngoặt lớn của nền kinh tế Mỹ khi Trung Quốc phải đối mặt với vô vàn khó khăn trong năm vừa qua. Hiện tại, GDP Trung Quốc khó có thể vượt qua Mỹ.

Có thể thấy rõ sự vượt trội này thông qua thị trường chứng khoán. Tuần này, thị trường chứng khoán Mỹ đã đạt mức cao nhất mọi thời đại. Trong khi đó, tính đến thời điểm hiện tại, khoảng 6 nghìn tỷ USD đã rút ra khỏi các sàn giao dịch chứng khoán ở Trung Quốc đại lục và Hồng Kông.

Thị trường có lẽ đã không lường trước được tình thế này. Vào đầu năm ngoái, Mỹ được cho là sẽ rơi vào suy thoái khi Fed tăng lãi suất để tránh hậu quả do lạm phát gây ra.

Mặt khác, Trung Quốc được kỳ vọng sẽ phục hồi nhanh chóng khi mở cửa trở lại sau các đợt phong tỏa nghiêm ngặt để ngăn chặn sự lây lan của Covid-19.

Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra. Hôm thứ Năm, dữ liệu GDP công bố cho thấy kinh tế Mỹ đã có một năm thành công, tăng trưởng thực tế đạt 3.3%. Lạm phát đang trên đường quay trở lại mục tiêu 2% của Fed.

Ngược lại, Trung Quốc đang phải đối mặt với tình trạng khủng hoảng bất động sản kéo dài và chuỗi giảm phát tồi tệ nhất trong gần 25 năm. Xuất khẩu, lĩnh vực từng được coi là trụ cột quan trọng, đã giảm vào năm 2023. Tỷ lệ giới trẻ thất nghiệp tăng vọt và chính quyền địa phương đang gánh quá nhiều nợ.

Mặc dù chính phủ Trung Quốc đã công bố mức tăng trưởng 5.2% trong năm 2023, thị trường dường như vẫn còn nhiều nghi ngờ về kết quả này. Liệu rằng kinh tế Trung Quốc có thực sự đạt được mục tiêu tăng trưởng?

Thực tế là GDP danh nghĩa không phải là cách duy nhất để đo lường quy mô nền kinh tế của một quốc gia.

Các nhà kinh tế cũng sử dụng đến thước đo PPP (ngang giá sức mua), để tính đến sự khác biệt về giá giữa các quốc gia đối với cùng một hàng hóa hoặc dịch vụ. Trên cơ sở đó, theo tính toán của Bloomberg Economics, Trung Quốc đã vượt qua Mỹ vào năm 2016: Một đô la mua được nhiều hàng hóa hơn ở Trung Quốc so với Mỹ.

Nhưng nhiều nhà phân tích không cho rằng PPP là cách tốt nhất để đo lường sức khỏe kinh tế. Vì vậy, GDP danh nghĩa được coi là một thước đo tốt hơn.

Theo Josh Lipsky, cựu cố vấn IMF và hiện là giám đốc Trung tâm Địa kinh tế của Hội đồng Đại Tây Dương, đại dịch đã che dấu rất nhiều yếu kém về kinh tế của Trung Quốc, việc nó kéo dài bao lâu còn phụ thuộc vào các biện pháp cải cách của chính quyền.

Chủ tịch Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, Adam Posen, cho rằng việc Chủ tịch Tập Cận Bình quá độc tài trên toàn bộ nền kinh tế và xã hội, đặc biệt là trong thời kỳ đại dịch, đã không cứu vãn vấn đề này mà còn làm trầm trọng thêm.

Điều này khiến các hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ phải tích trữ tiền mặt vì không biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Posen gọi đây là “Nền kinh tế mắc Covid kéo dài."

Trong khi đó, kinh tế Hoa Kỳ đã khiến các nhà kinh tế ngạc nhiên về khả năng phục hồi sau đại dịch. Một số người như Posen thậm chí còn nghi ngờ rằng Mỹ có thể đang trên đà tăng trưởng năng suất, điều này sẽ cho phép nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn mà không tạo ra lạm phát.

Tuy nhiên, quyết định cuối cùng trong chiến dịch của Fed nhằm đưa lạm phát của Mỹ trở lại mục tiêu 2% còn chưa được thực thi. Vẫn có nguy cơ Fed có thể giữ chính sách quá chặt chẽ trong thời gian dài và gây ra suy thoái.

Thị trường việc làm tại Mỹ đang có dấu hiệu suy yếu. Do đó, Julia Coronado, người sáng lập MacroPolicy Perspectives LLC và cựu nhà kinh tế của Fed, đã cho rằng rủi ro suy thoái hiện nay cao hơn so với đầu năm 2023, tuy nhiên, cơ bản là Mỹ vẫn sẽ tránh được suy thoái.

Đồng thời Mỹ cũng có những lo ngại dài hạn hơn, bao gồm cả thâm hụt ngân sách cao kỷ lục.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ