Liệu dự trữ USD trên toàn cầu có đang thực sự giảm?

Liệu dự trữ USD trên toàn cầu có đang thực sự giảm?

Trần Phương Thảo

Trần Phương Thảo

Junior Analyst

09:15 14/06/2024

Nhu cầu toàn cầu đối với USD vẫn cực kỳ mạnh mẽ trong khi nhu cầu đồng Nhân dân tệ suy yếu

Có những lập luận rằng Hoa Kỳ, giống như đế chế La Mã trước đó, đã làm suy yếu chính mình so với các cường quốc thế giới khác. Vai trò trung tâm của đồng bạc xanh trong hệ thống tài chính toàn cầu đang suy giảm.

Đó là lý lẽ được lặp đi lặp lại trong hơn hai thập kỷ và gần đây đang ngay càng trở nên phổ biến hơn bởi sự gia tăng căng thẳng địa chính trị. Động thái vào năm 2022 nhằm trừng phạt Nga do cuộc chiến tranh với Ukraine bằng cách đóng băng dự trữ USD của nước này ở nước ngoài đang khuyến khích nhiều quốc gia tìm cách dự trữ bằng các loại tiền tệ khác.

Một nỗ lực toàn cầu nhằm làm suy yếu USD có thể xảy ra. Nếu được thực hiện ở quy mô nghiêm túc, điều này sẽ thay đổi cuộc chơi trên thị trường tài chính và thương mại. Nhưng bằng chứng cho thấy điều đó đã xảy ra là rất hạn chế.

Tỷ lệ dự trữ của các ngân hàng trung ương toàn cầu bằng USD đã giảm trong những thập kỷ gần đây. Theo dữ liệu từ IMF, vào năm 2016, USD chiếm hơn 65% dự trữ chính thức. Đến cuối năm 2023, con số này đã giảm xuống còn 58.4%. Số tiền nắm giữ bằng đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc vào đầu năm 2016 là bằng không. Từ đó đến năm 2023, nó đã tăng 188%. Mặc dù con số tăng trưởng nghe có vẻ lớn, nhưng thực tế chỉ chiếm 2% - 3% tổng dự trữ chính thức.

Tuy nhiên, một blog gần đây của Fed New York lập luận rằng sự sụt giảm rõ ràng dự trữ USD không phải do sự hạ nhiệt nhu cầu toàn cầu. Thay vào đó, sự thay đổi này là do một số ít quốc gia, bao gồm cả Thụy Sĩ, nơi tích lũy một lượng lớn EUR. Các nhà kinh tế tại Fed New York đã viết vào cuối tháng 5: “Thật vậy, việc tăng tỷ trọng dự trữ USD từ năm 2015 đến năm 2021 xuất hiện ở 31 trong số 55 quốc gia. Sự suy giảm trong tích lũy đồng bạc xanh chỉ đến từ một nhóm nhỏ các quốc gia - đặc biệt là Trung Quốc, Ấn Độ, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Sự gia tăng lớn về lượng EUR do Thụy Sĩ nắm giữ giải thích phần lớn sự sụt giảm trong tổng tỷ trọng dự trữ USD”.

Bên cạnh đó, các ngân hàng trung ương trên toàn cầu đã tăng cường mua vàng, nỗ lực nhằm tránh nguy cơ bị trừng phạt do vàng không bị bất kỳ cơ quan quốc gia nào kiểm soát. Tuy nhiên, như Fed New York nhấn mạnh, ngay cả sau khi vàng được tích lũy nhanh chóng vào năm 2022 và 2023, kim loại quý này vẫn chiếm tỷ lệ tương đối khiêm tốn là 10% trong tổng dự trữ toàn cầu. Những câu chuyện về việc tỷ trọng USD giảm và vai trò ngày càng tăng của vàng “đã khái quát hóa một cách không phù hợp hành động của một nhóm nhỏ các quốc gia”.

Một cuộc khảo sát với các nhà quản lý dự trữ tại Diễn đàn các tổ chức tài chính và tiền tệ chính thức cho biết mặc dù giá vàng cao kỷ lục và lạm phát toàn cầu đang được kiềm chế, vàng được coi là một biện pháp phòng ngừa rủi ro và các nhà quản lý dự trữ vẫn muốn tăng cường nắm giữ kim loại này.

Tuy nhiên, nhu cầu đối với USD vẫn cực kỳ mạnh mẽ. Cuộc khảo sát này không bao gồm mọi quốc gia, nhưng nó bao gồm 73 ngân hàng trung ương, với tổng số tiền dự trữ là 5.4 nghìn tỷ USD. Trong số đó, OMFIF cho biết 18% dự trữ ròng bằng USD dự kiến ​​sẽ tăng chứ không giảm do lãi suất ở mức cao và nền kinh tế Mỹ mạnh mẽ. EUR là loại tiền tệ phổ biến tiếp theo trong danh sách mong muốn, cho thấy các nhà quản lý dự trữ đang muốn gắn bó với các loại tiền tệ lớn và có thanh khoản cao.

Các nhà nghiên cứu của OMFIF cho biết, sự thèm muốn đối với đồng Nhân dân tệ giảm và 12% các nhà quản lý đang tìm cách giảm nắm giữ đồng Nhân dân tệ. Đây thực sự là một sự thay đổi lớn lao. Vào năm 2021 và 2022, gần một phần ba số ngân hàng trung ương được khảo sát cho biết đang tìm cách tăng tỷ lệ nắm giữ đồng Nhân dân tệ.

“Điều này một phần là do sự bi quan tương đối về phát triển triển vọng kinh tế ngắn hạn ở Trung Quốc, nhưng đại đa số cũng coi tính minh bạch của thị trường và địa chính trị là những yếu tố ngăn cản" Báo Unknown think-tank nêu rõ.

Không có gì tồn tại mãi mãi. Không thể tưởng tượng được, trong bối cảnh chính trị hiện tại, sự suy giảm quyền lực của Mỹ sẽ gây ra đe dọa nguy hiểm như thế nào đối với vị thế của USD. Tuy nhiên, có vẻ như còn quá sớm để đánh giá sự suy giảm vị thế của đồng bạc xanh trong hệ thống tài chính toàn cầu.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ