Áp lực thuế từ Trump: Cú hích cải cách thương mại cho Ấn Độ?

Áp lực thuế từ Trump: Cú hích cải cách thương mại cho Ấn Độ?

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

13:50 21/04/2025

Ba thập kỷ sau cuộc khủng hoảng cán cân thanh toán năm 1991 – thời điểm buộc Ấn Độ phải bung cánh cửa hội nhập kinh tế bằng loạt cải cách "đại phẫu" – quốc gia Nam Á một lần nữa đứng trước áp lực tái cơ cấu, lần này không phải từ nội tại mà đến từ môi trường địa chính trị phức tạp và một đối tác thương mại đầy biến số: Hoa Kỳ dưới thời Donald Trump.

Viễn cảnh Mỹ áp thuế đối ứng lên tới 26% đối với hàng hóa Ấn Độ đã khiến chính quyền của Thủ tướng Narendra Modi nhanh chóng đẩy mạnh đàm phán một hiệp định thương mại song phương, với phạm vi trải rộng từ nông sản, ô tô đến thương mại điện tử. Các cuộc trao đổi trực tuyến đã được khởi động, với kế hoạch tổ chức đàm phán trực tiếp ngay trong tháng 5 và kỳ vọng có thể hoàn tất giai đoạn đầu của thỏa thuận vào tháng 9 hoặc 10 năm nay – theo một quan chức Ấn Độ am hiểu tiến trình đàm phán.

Song song đó, Ấn Độ cũng tăng tốc các vòng đàm phán thương mại với Liên minh châu Âu và Anh. Cả ba bên đều đặt mục tiêu đạt được thỏa thuận nguyên tắc trong năm 2025, dưới áp lực không nhỏ từ việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu và xu hướng phương Tây giảm phụ thuộc vào Trung Quốc.

Điểm khác biệt so với năm 1991 là Ấn Độ ngày nay đã là một nền kinh tế lớn thứ năm thế giới, với tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao nhất toàn cầu. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng cải cách vẫn cần được thúc đẩy sâu rộng hơn. Dù đã mở cửa nền kinh tế từ lâu, Ấn Độ vẫn duy trì các mức thuế quan cao trong một số lĩnh vực, thủ tục hành chính còn chồng chéo, và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài chưa tương xứng với tiềm năng.

Ngay cả các cố vấn thân cận của ông Modi cũng thừa nhận điều đó. Trong báo cáo gần đây, Cố vấn Kinh tế trưởng V. Anantha Nageswaran thẳng thắn nêu quan điểm rằng nhà nước cần “tránh can thiệp quá mức” để khơi thông tiềm năng khu vực tư nhân. “Rõ ràng điều cần làm là giảm rào cản thuế quan, gỡ bỏ điều tiết, và chuyển dịch từ một nền kinh tế bán khép kín sang mô hình mở hơn,” ông Surjit Bhalla – cựu Giám đốc tại IMF – nhấn mạnh.

Từ góc độ chiến lược, các nhà hoạch định chính sách tại New Delhi đang nhận thấy một cơ hội mở ra khi Trung Quốc – đối thủ thương mại chủ chốt – bị loại khỏi thị trường Mỹ do mức thuế nhập khẩu cao tới 145%. Các doanh nghiệp xuất khẩu của Ấn Độ, đặc biệt trong lĩnh vực may mặc, đá quý, và điện thoại thông minh, đang trông đợi vào làn sóng chuyển dịch đơn hàng. Theo dữ liệu công bố gần đây, nhờ sự góp mặt của Apple và chuỗi cung ứng toàn cầu đang dịch chuyển, xuất khẩu điện thoại thông minh từ Ấn Độ đã tăng từ 4.7 tỷ USD lên hơn 7 tỷ USD trong năm tài khóa kết thúc vào ngày 31/3.

“Một bộ phận lớn các công ty Mỹ từng có kế hoạch mở rộng ở Trung Quốc đang xem xét chuyển hướng. Đây là cơ hội để Ấn Độ trở thành điểm đến thay thế,” ông Ajai Sahai, Tổng giám đốc Liên đoàn các Tổ chức Xuất khẩu Ấn Độ, nhận định.

Tuy vậy, bức tranh không hoàn toàn màu hồng. Kinh nghiệm cho thấy New Delhi là một đối tác đàm phán khó nhằn – điều từng thể hiện rõ trong các cuộc thương lượng với Anh và EU. Bộ trưởng Thương mại Piyush Goyal gần đây tuyên bố Ấn Độ “sẽ không đàm phán dưới áp lực” – một thông điệp ám chỉ trực tiếp đến chính sách thuế của Trump. Các mặt hàng nhạy cảm về chính trị như sữa, gạo, ngô và lúa mì sẽ bị loại khỏi phạm vi đàm phán, theo nguồn tin thân cận với tiến trình thương mại.

Ngoài ra, rủi ro lớn nhất vẫn nằm ở yếu tố không thể kiểm soát: tính khí khó lường của Tổng thống Trump. Dù khởi đầu các cuộc đàm phán mang màu sắc xây dựng, các nhà quan sát đều cảnh báo về nguy cơ đảo chiều bất ngờ từ phía Washington – điều từng xảy ra trong các vòng đàm phán trước đây với nhiều quốc gia.

“Đây không phải là thời khắc 1991,” ông Montek Singh Ahluwalia – một trong những kiến trúc sư cải cách kinh tế đầu thập niên 1990 – nhận định. “Ấn Độ giờ đây đối mặt với một bối cảnh quốc tế rối rắm hơn nhiều. Nhưng nếu Mỹ và châu Âu thực sự muốn giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, thì đây là thời cơ mà Ấn Độ không nên bỏ lỡ – với điều kiện chúng ta đủ quyết liệt để mở cửa hơn nữa.”

Dù là cơ hội hay thách thức, năm 2025 chắc chắn sẽ là một năm bản lề đối với chính sách thương mại của Ấn Độ – nơi mà chiến lược hội nhập kinh tế toàn cầu có thể sẽ định hình cả thập kỷ tới.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ