Thật khó tin khi năm 2000 - thời điểm khởi đầu của chu kỳ thị trường vàng tăng giá kéo dài gần đây nhất - đã cách chúng ta một phần tư thế kỷ. Tưởng chừng như mới ngày nào. Hiển nhiên, "bull market" hiện tại mới chỉ bắt đầu từ 10 tháng trước nhưng với tôi, chúng ta dường như đã trải qua một quãng thời gian dài hơn thế rất nhiều.

Cảm giác ấy đến từ việc chúng ta đã chứng kiến vô số biến động đáng kinh ngạc trong khoảng thời gian này. Trong sáu tuần đầu tiên, thị trường vàng chứng kiến đà tăng không ngừng nghỉ. Tuy nhiên, đà tăng này sau đó bắt đầu gặp nhiều biến động khi các nhà đầu tư liên tục thay đổi tâm lý, phản ứng trước những dự đoán về khả năng Fed sẽ điều chỉnh chính sách tiền tệ.

Trong thời gian gần đây, giá vàng chủ yếu dao động trong một biên độ nhất định, được hỗ trợ bởi nhu cầu tìm kiếm kênh đầu tư an toàn, trong khi Bitcoin cùng các yếu tố khác đã làm giảm dòng tiền đầu cơ.

Biểu đồ giá ba tháng trên phản ánh rõ nét vùng giao dịch này sau đợt bán tháo mạnh kéo giá xuống vùng 2,500 USD. Nhưng hãy suy ngẫm về điều này: Một đợt bán tháo dữ dội cũng chỉ có thể kéo giá xuống mức 2,500 USD. Liệu có ai, cách đây một năm, dám nghĩ rằng chúng ta sẽ nhắc đến mức giá này như một ngưỡng hỗ trợ vững chắc? Thật khó có thể cảm thấy quá bi quan về diễn biến trầm lắng của vàng khi nhìn nhận rằng kim loại quý này đã tăng trưởng ấn tượng 30% trong năm qua, và các yếu tố nền tảng vẫn đang kiên định hỗ trợ đà tăng này.

Mới đây, khi chứng kiến làn sóng bài viết về vàng từ Politico - một tờ báo vốn nổi tiếng với những bình luận chính trị thiên tả - thoạt đầu tôi còn chẳng mảy may quan tâm. Thế nhưng, sự tò mò cuối cùng đã lấn át và những gì tôi đọc được thực sự khiến tôi thích thú bất ngờ. Thật vậy, không có luận điểm chính nào trong bài viết ấy khiến tôi phải bày tỏ sự bất đồng.

Bài viết mang tựa đề "Đây là điềm báo của những cuộc chiến tranh sắp nổ ra: Vì sao một thế giới đầy biến động lại đặt niềm tin vào vàng", tập trung phân tích cách thức các ngân hàng trung ương gia tăng mua vào đã trở thành động lực chủ đạo thúc đẩy đà tăng của vàng. Dĩ nhiên, tôi có chút e ngại về việc tiêu đề nhấn mạnh vào nỗi sợ chiến tranh, song đó là trích dẫn nguyên văn từ một trong các nguồn tin và bài viết còn chứa đựng nhiều trích dẫn cùng nhận định sâu sắc khác, chẳng hạn như "Khi chiến tranh, ý thức hệ và chủ nghĩa bảo hộ đang phân chia thế giới thành những khối riêng biệt, các quốc gia đang phát triển đang ráo riết tích trữ vàng để chuẩn bị cho viễn cảnh hệ thống tài chính toàn cầu do Mỹ và châu Âu thao túng sụp đổ, nhường chỗ cho một trật tự mới."

Hay "Không đơn thuần chỉ là nỗi lo về xung đột và các lệnh trừng phạt, mà còn là sự suy giảm niềm tin vào những quốc gia từng kiến tạo nên trật tự tài chính toàn cầu hậu chiến. Cả Mỹ và châu Âu đều đang oằn mình dưới gánh nặng nợ nần ngày một chồng chất, dường như không thể duy trì bền vững trong dài hạn, như IMF đã cảnh báo tại hội nghị thường niên. Với tỷ lệ nợ của Mỹ hiện đã vọt lên 124% GDP và vẫn tiếp tục tăng chóng mặt, Thomas - chuyên gia từ Goldman Sachs nhận định, 'nhiều ngân hàng trung ương đang nắm giữ phần lớn dự trữ trong trái phiếu chính phủ Mỹ, và các nhà hoạch định chính sách có thể đang ngày càng lo ngại về mức độ phơi nhiễm của họ trước những rủi ro tài khóa tại Mỹ.'"

Và "...bản chất trung lập và bất biến của vàng đã biến kim loại quý này thành điểm tựa lý tưởng cho một hệ thống tài chính song hành đang được kiến tạo, một hệ thống mà Mỹ sẽ không thể chi phối hay thao túng."

Có một điểm tôi không hoàn toàn đồng thuận với góc nhìn của Politico, đó là khi bài báo đề cập đến việc vàng vẫn tăng giá bất chấp xu hướng lãi suất đi lên. Tác giả cho rằng điều này xuất phát từ việc các nhà đầu cơ đang bám đuôi các ngân hàng trung ương và phớt lờ các yếu tố bất lợi, thay vì nhận ra rằng lợi suất tăng chính là phản ánh trực diện những lo ngại của người mua vàng về gánh nặng nợ ngày càng phình to của Mỹ và các rủi ro tài khóa đi kèm.

Tuy vậy, phải công nhận đây vẫn là một bản tóm tắt xuất sắc và vô cùng đáng để độc giả dành thời gian nghiền ngẫm.