Tài sản Mỹ có lại vĩ đại? Chưa chắc đã nhanh như vậy

Diệu Linh
Junior Editor
Bất kỳ thỏa thuận thương mại nào với Trung Quốc cũng sẽ không giải quyết được các câu hỏi về sự thống trị đang bị xói mòn của thị trường vốn Hoa Kỳ

Giá cổ phiếu Mỹ đã phục hồi mạnh mẽ trong tuần này sau thông báo về sự hòa giải giữa Mỹ và Trung Quốc về rào cản thương mại.
Khi thị trường đóng cửa vào thứ Ba, mức thua lỗ của S&P 500 kể từ đầu năm đã bị xóa sạch, ngay sau tin tức Mỹ đã cắt giảm thuế quan đề xuất đối với hàng hóa Trung Quốc từ 145% xuống 30% trong 90 ngày, và một số dữ liệu lạm phát tốt hơn mong đợi.
Tuy nhiên, tin tức này có rất ít ảnh hưởng. Nhiều nhà đầu tư đã nhận ra rằng việc đa dạng hóa khỏi USD và tiếp xúc với cổ phiếu là hợp lý, đặc biệt trong bối cảnh USD phục hồi yếu và lợi suất trái phiếu dài hạn tại Mỹ tăng.
Các nhà đầu tư đã chứng kiến tổng thống Mỹ ban hành các chính sách thương mại quan trọng và có khả năng gây tổn hại đối với đối tác thương mại lớn thứ ba của đất nước, rồi một tháng sau đã "quay xe". Họ cũng có thể đang đặt câu hỏi về sự vượt trội của thị trường vốn Mỹ.
Erik Knutzen, đồng giám đốc đầu tư về chiến lược đa tài sản tại Neuberger Berman, một tập đoàn đầu tư, cho biết việc rút lại các mức thuế quan cao nhất vẫn có nghĩa là chính sách thương mại hiện tại của Mỹ giống với những năm 1940 - khi lãi suất khoảng 10% - hơn là những mức thuế cao thảm khốc của những năm 1930.
Nhưng ông nói thêm: “Chúng tôi không cảm thấy thị trường chứng khoán Mỹ là nơi phù hợp [để tập trung vào] lúc này.”
Ngay cả khi gạt sang một bên sự biến động trong chính sách thương mại của Mỹ, các chính sách "Nước Mỹ trên hết" của Trump sẽ đẩy nhanh quá trình phi toàn cầu hóa, điều này có thể dẫn đến giá cả cao hơn cho các quốc gia nhập khẩu và tăng trưởng kinh tế chậm hơn cho Mỹ và các đối tác thương mại của nước này.
Quan trọng hơn, các nhà đầu tư ở khắp mọi nơi, có lẽ lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, đang xem xét lại vai trò của Mỹ không chỉ là người bảo vệ hòa bình mà còn là tài sản trú ẩn để giữ tiền của họ.
Các dấu hiệu cảnh báo đã xuất hiện. Thứ nhất, hiệu suất vượt trội của cổ phiếu Mỹ đã khiến chúng chiếm ưu thế trong các chỉ số toàn cầu như chỉ số thế giới của MSCI, được nhiều nhà đầu tư định chế theo dõi.
Thứ hai, vị trí chi phối đó đã thúc đẩy dòng vốn vào USD. Theo chuỗi dữ liệu của Cục Dự trữ Liên bang, tính đến tháng 1 năm nay, USD mạnh nhất so với các đồng tiền khác kể từ năm 1985.

Cuối cùng, cả hai yếu tố này đã kết hợp lại khi sự chuyển dịch sang đầu tư thụ động vào các chỉ số toàn cầu đã đồng thời thúc đẩy cả lợi nhuận từ cổ phiếu và tiền tệ.
Trong năm năm tính đến tháng 6 năm 2024, danh mục đầu tư nắm giữ của nhà đầu tư nước ngoài vào chứng khoán Mỹ - bao gồm cả cổ phiếu và tất cả các loại nợ - đã tăng thêm 10.3 nghìn tỷ USD, theo Bộ Tài chính Mỹ. Chỉ riêng sự thay đổi đáng kinh ngạc trong việc nắm giữ cổ phiếu đã chiếm hơn 8 nghìn tỷ USD. Giá trị thị trường của chỉ số FTSE All-Share, để so sánh, là 3.5 nghìn tỷ USD.
John Butler, chiến lược gia vĩ mô tại công ty quản lý tài sản Wellington Management, chỉ ra rằng khoảng 50% tiết kiệm toàn cầu được nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ hiện đang được đầu tư vào tài sản Mỹ.
“Điều này sẽ dẫn đến dòng vốn ròng chảy ra khỏi Mỹ và vào các thị trường khác,” Butler nói. “Điều này có ý nghĩa cấu trúc đối với USD, thị trường cổ phiếu và trái phiếu.”
Trong một ví dụ cho thấy những gì có thể xảy ra, vốn nước ngoài đã dịch chuyển sang thị trường Nhật Bản trong bối cảnh hỗn loạn sau thông báo thuế quan của Nhà Trắng vào “ngày giải phóng” tháng trước. Dữ liệu tháng 4, được Bộ Tài chính công bố trong tuần này, cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng 8.2 nghìn tỷ yên (57 tỷ USD) cổ phiếu và trái phiếu.
Đây là mức cao nhất trong bất kỳ tháng nào kể từ năm 2005 và cao hơn nhiều so với mức trung bình tháng 4. Theo một nhà quản lý tiền tệ của Mỹ với các khách hàng định chế lớn ở Nhật Bản, sự dịch chuyển này phản ánh sự tạm dừng mua USD và trái phiếu Kho bạc Mỹ, chứ không phải là bán tháo tài sản Mỹ. USD vẫn thấp hơn khoảng 8% so với mức đỉnh tháng 1.
Mùa hè này có thể mang đến thử thách tiếp theo cho các nhà đầu tư. Dữ liệu lạm phát và việc làm của Mỹ trong vài tháng tới có thể là yếu tố xúc tác cho những sự dịch chuyển tiếp theo khỏi USD, theo Noah Wise, trưởng bộ phận chiến lược vĩ mô toàn cầu tại Allspring Global Investments, một công ty quản lý tài sản.
Cho đến nay, chỉ có dữ liệu khảo sát của Mỹ là cho thấy phản ứng đáng kể nào đối với việc tăng thuế quan thương mại, chẳng hạn như quan điểm của Viện Quản lý Cung ứng về các nhà quản lý mua hàng trong các ngành khác nhau.
Nhiều nhà quan sát coi các chuỗi dữ liệu này là tương đối không đáng tin cậy, hoặc “mềm”. Nhưng dữ liệu kinh tế “cứng”, chẳng hạn như dữ liệu về thất nghiệp và sản xuất công nghiệp, phản ánh một giai đoạn trước đó và cho đến nay chưa đưa ra dấu hiệu cảnh báo nào. Lạm phát giá ở Mỹ vẫn ở mức vừa phải, cao hơn một chút so với 2% hàng năm.
Tuy nhiên, vào cuối mùa hè, dữ liệu “cứng” nào của Mỹ về tác động của chính sách thương mại của Trump sẽ được công bố. Cùng lúc với thời điểm kết thúc giai đoạn tạm dừng 90 ngày đối với thuế quan bổ sung đối với Trung Quốc. Nếu dữ liệu kinh tế yếu kém nào, kết hợp với một đợt căng thẳng thương mại Mỹ-Trung mới, có thể khiến thị trường trở nên biến động trở lại.

Wise chỉ ra rằng cũng có rất ít triển vọng nào về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ — Fed — sẽ cắt giảm lãi suất.
“Lạm phát của Mỹ hiện đang cao hơn mục tiêu và trong sáu tháng tới sẽ còn cách xa mục tiêu hơn nữa,” Wise nói. “Cho đến khi dữ liệu kinh tế ‘cứng’ cho thấy sự chậm lại rõ ràng, Fed khó có thể cắt giảm lãi suất.”
Điều này không có nghĩa là thị trường vốn Mỹ đã kết thúc. Wise tin rằng bây giờ là quá sớm để cho rằng các nhà đầu tư nước ngoài sẽ từ bỏ việc nắm giữ trái phiếu Kho bạc Mỹ.
“Liệu các nhà đầu tư nước ngoài có thể rút tài sản không?” ông hỏi. “Tôi đã nghe điều này trong nhiều thập kỷ rồi. Nhưng các lựa chọn của họ là gì? Liệu họ có đổ xô vào trái phiếu [Nhật Bản] hay Trung Quốc không? Có lẽ là không.”
Điều này lặp lại quan điểm của đội ngũ đa tài sản của Neuberger Berman, những người cảm thấy rằng không đủ tính thanh khoản trong trái phiếu chính phủ Nhật Bản, đặc biệt là trái phiếu dài hạn, để chuyển vốn sang đó.
Tuy nhiên, có điều gì đó đang thay đổi trong thị trường trái phiếu Mỹ. Có bằng chứng cho thấy những người nắm giữ trái phiếu Kho bạc Mỹ ít nhạy cảm với giá nhất đã giảm lượng nắm giữ trong những năm gần đây. Nhóm này bao gồm các nhà quản lý dự trữ tại ngân hàng trung ương và Quỹ đầu tư quốc gia, tất cả đều được coi là rất thận trọng. Tính đến cuối tháng 4, nhóm này sở hữu chỉ hơn 36% tổng nợ của Mỹ, theo dữ liệu từ quản lý tài sản JPMorgan và Cục Dự trữ Liên bang. Con số này gần mức đáy của biên độ lịch sử từ năm 2012 và thấp hơn nhiều so với mức đỉnh khoảng 47%.
Đối với các nhà đầu tư cổ phiếu, năm nay là thời điểm để tìm kiếm sự đa dạng hóa. Thị trường Mỹ giao dịch ở mức 27 lần lợi nhuận dự kiến vào tháng 2 năm nay, không xa mức đỉnh trong một thập kỷ, theo dữ liệu của MSCI. Mặc dù các nhà phân tích đã lo ngại từ lâu về mức định giá cao liên tục so với các thị trường khác trên thế giới, phải đến năm nay, một yếu tố xúc tác cho sự thay đổi mới trở nên rõ ràng. Ngay cả sau khi giá trị thị trường giảm kể từ tháng 2, thị trường Mỹ vẫn đắt đỏ trên phạm vi quốc tế.
Hơn nữa, các nhà phân tích ước tính lợi nhuận cho các công ty Mỹ vẫn chưa giảm đáng kể kỳ vọng lợi nhuận của họ. Điều này có thể là do dữ liệu kinh tế Mỹ cho đến nay chưa tiết lộ bất kỳ xu hướng đáng lo ngại nào.
Nhưng một số nhà đầu tư nhìn thấy một sự thay đổi đang đến.
Hugh Gimber, chiến lược gia toàn cầu tại JPMorgan Asset Management, cho biết ông cảm thấy khó dung hòa các ước tính lợi nhuận hiện tại của Mỹ với tiềm năng tăng trưởng của Mỹ.
“Ước tính đồng thuận trước đây của các nhà phân tích về tăng trưởng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) là 14% cho năm 2025 chỉ giảm xuống còn 9%,” Gimber nói. “Tôi sẽ mong đợi mức tăng trưởng chỉ ở mức một con số thấp thay vào đó.”
Thị trường cổ phiếu và tiền tệ bắt đầu định giá lại rủi ro của chủ nghĩa biệt lệ của Mỹ trước khi có thông báo về thuế quan.
Helen Jewell, giám đốc đầu tư cơ bản khu vực EMEA của BlackRock, chỉ ra rằng xu hướng này bắt đầu với tin tức vào cuối tháng 1 về khả năng vượt xa mong đợi của mô hình AI DeepSeek của Trung Quốc. Tin tức về DeepSeek — đối thủ của Open AI của Mỹ — là lời nhắc nhở rằng Mỹ không độc quyền các công nghệ như AI, Jewell nói.
Bà tin rằng còn nhiều dư địa để cổ phiếu châu Âu được định giá lại so với Mỹ.
“Mức chiết khấu đối với định giá các mã cổ phiếu châu Âu trước đây là 45%, hiện là 30 đến 35%,” bà nói, so sánh giá trị của châu Âu với giá trị ở Mỹ. “Trong lịch sử, mức chiết khấu là 20%.”

Jewell cho biết cổ phiếu các ngân hàng châu Âu, bất chấp hiệu suất giá mạnh mẽ trong năm nay, vẫn còn rẻ. Nhưng bà dự đoán rằng nhìn chung, mức chiết khấu có thể không hoàn toàn quay trở lại mức trung bình trước đây. Giao dịch ở mức khoảng 14 lần lợi nhuận dự kiến, giá trị cổ phiếu châu Âu hiện tại “khá hợp lý theo thời gian,” bà nói.
“Không phải là cổ phiếu châu Âu đang giao dịch rẻ,” bà nói.
Trong khi đó, Gimber của JPMorgan nhận thấy tiềm năng tăng trưởng hơn nữa ở châu Âu, nhờ mức đầu tư ngày càng tăng.
“Trong giai đoạn 2010-19, đầu tư của châu Âu rất nhỏ nhưng hiện đang tăng trưởng với tốc độ 8%,” ông nói. “Đây là một sự thay đổi mang tính chuyển đổi, và đó phải là một tín hiệu tích cực cho tăng trưởng danh nghĩa và tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ hơn cho các tập đoàn châu Âu.”
Những quan điểm như vậy đã thúc đẩy sự dịch chuyển trong phân bổ danh mục đầu tư của một số nhà quản lý. Theo ấn bản mới nhất của cuộc khảo sát nhà quản lý quỹ của Bank of America, được theo dõi rộng rãi, các nhà đầu tư đang đặt cược nhiều hơn vào cổ phiếu khu vực đồng Euro so với Mỹ hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ tháng 10 năm 2017. Nhiều chỉ số châu Âu lục địa đã hoạt động tốt trong năm nay so với các chỉ số tương ứng của Mỹ.
Tuy nhiên, cổ phiếu các công ty vừa và nhỏ của Anh đã là những người tụt hậu. Chỉ số FTSE 250, cho 250 công ty ngay dưới chỉ số FTSE 100 của các công ty lớn nhất, chỉ tăng khoảng 6% trong năm nay theo USD. Chỉ số FTSE 100 tăng gấp đôi.
Hiệu suất kém của FTSE 250 cho thấy mối lo ngại của nhà đầu tư về tiềm năng mở rộng của nền kinh tế Anh, chứ không phải quy mô của các công ty. Chỉ số Stoxx ex-UK small-cap của châu Âu đã vượt qua cả FTSE 250 và FTSE 100, tăng gần 17% trong năm nay.
Tuy nhiên, một số nhà quản lý danh mục đầu tư lạc quan về Vương quốc Anh. GDP của nước này tăng trưởng mạnh hơn mong đợi 0.7% trong quý đầu tiên. Mức tăng trưởng là nhanh nhất trong một năm và nhanh hơn mức tăng trưởng ở châu Âu.
Alec Cutler, người quản lý gần 4.6 tỷ USD trong các quỹ đa tài sản cân bằng toàn cầu Orbis Global Balanced, nói rằng Tổng thống Trump đã giúp ích rất lớn cho Anh và châu Âu. Ông ưa thích cổ phiếu Anh vì mức định giá thấp và chỉ giữ 10% danh mục đầu tư của mình ở Mỹ.
“Chúng tôi đã giảm mạnh tỷ trọng ở Mỹ và bù đắp điều đó ở Anh và châu Âu,” Cutler nói.
Ông nói thêm rằng các quy trình mà Trump đã bắt đầu sẽ thúc đẩy nhu cầu về thép, vật liệu xây dựng tổng hợp và các tập đoàn xây dựng cơ sở hạ tầng như Balfour Beatty. Ông cũng nắm giữ cổ phiếu Keller, công ty thiết kế và lắp đặt móng đặc biệt cho các công trình.
Ngoài ra, sau khi nắm giữ cổ phiếu quốc phòng trong vài năm, Cutler dành 10% danh mục đầu tư của mình cho cổ phiếu quốc phòng, bao gồm cả Leonardo của Ý.
Ông khẳng định rằng những cổ phiếu này vẫn có giá cạnh tranh nếu các nhà lãnh đạo châu Âu thực hiện cam kết tăng chi tiêu quân sự từ mức hiện tại, khoảng 2% GDP, lên khoảng 3%. Gần đây ông đã thêm các mã cổ phiếu quốc phòng của Hàn Quốc, Ấn Độ và Nhật Bản.
Các chuyên gia cổ phiếu Anh Julian Cane và James Thorne tại công ty quản lý tài sản Columbia Threadneedle chỉ ra rằng trong khi thu nhập khả dụng của Anh đã tăng trưởng với tốc độ hai con số thấp so với cùng kỳ năm trước, niềm tin người tiêu dùng đã giảm sút. Kết quả là, tỷ lệ tiết kiệm trong quý cuối năm 2024 đã phục hồi lên 12%, mức cao nhất kể từ quý 2 năm 2021.
Gần đây, do tăng trưởng lợi nhuận yếu, hệ số P/E trượt của FTSE 250 đã giảm xuống mức thấp lịch sử là 16 lần, trong khi tỷ lệ giá trên giá trị sổ sách đã giảm xuống còn 1.5.
Jewell tại BlackRock vẫn hoài nghi về Vương quốc Anh, chỉ ra rằng 85% vốn hóa thị trường của chỉ số FTSE All-Share đến từ FTSE 100, cho thấy các công ty nhỏ hơn ít được hưởng lợi từ việc lãi suất giảm.
“Các cổ phiếu vốn hóa nhỏ… là một phần rất nhỏ của một thị trường toàn cầu,” bà nói. “Việc mở rộng định giá không xảy ra. Tất cả là do lợi nhuận thúc đẩy.”
Có những lo ngại rộng lớn hơn của nhà đầu tư về một số lĩnh vực khác trong nền kinh tế thế giới. Không có triển vọng nào cho sự trở lại của niềm tin nhà đầu tư, bất chấp việc Trung Quốc được tạm hoãn một số thuế quan trong tuần qua.
Một số nhà phân tích tin rằng những cú sốc trong những tháng gần đây vẫn chưa hết ảnh hưởng đến giá cổ phiếu Mỹ.
Gimber của JPMorgan cho biết giá trên thị trường Mỹ vẫn chưa chiết khấu hết tác động của việc tăng thuế quan thương mại, chỉ ra sự bất ổn liên tục mà nhiều người phải đối mặt. Sự thiếu hụt thông và không dự đoán được môi trường kinh doanh cản trở các công ty lớn đưa ra các quyết định dài hạn.
“Nếu bạn là một tập đoàn lớn, tại sao bạn lại bắt đầu kế hoạch xây dựng một nhà máy mới hoặc đưa ra các quyết định tuyển dụng lớn?” Gimber hỏi.
FT