Nếu không muốn rơi vào giảm phát, có lẽ ECB cần phải mạnh tay hơn

Nếu không muốn rơi vào giảm phát, có lẽ ECB cần phải mạnh tay hơn

Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

14:05 15/10/2024

Đã đến lúc gạt sự thận trọng sang một bên để ngăn chặn những mầm mống của tình trạng giảm phát.

ECB cần phải hành động quyết liệt để ngăn chặn nguy cơ giảm phát đang hiện hữu trong Eurozone. Với tình hình kinh tế đang suy yếu, ECB không thể tiếp tục áp dụng cách tiếp cận thận trọng với các đợt giảm lãi suất nhỏ lẻ như hiện nay. Thay vào đó, họ cần phải mạnh tay hơn, chẳng hạn như giảm 50 bps lãi suất xuống mức 3%, nhằm tránh tái diễn "thập kỷ mất mát" trước đây của châu Âu. Khi nền kinh tế Đức đang rơi vào suy thoái và tăng trưởng của các nước lớn khác như Pháp và Ý tiếp tục giảm, các dấu hiệu cảnh báo về nguy cơ giảm phát và suy thoái kinh tế trở nên rõ ràng. Một đợt cắt giảm lãi suất quyết liệt không chỉ giúp ngăn chặn tình trạng này mà còn tránh việc phải hạ lãi suất sâu hơn sau này khi đã quá muộn để đạt hiệu quả. Đây là thời điểm ECB cần hành động mạnh mẽ, kịp thời để cứu vãn nền kinh tế khu vực.

Trong suốt 8 năm, ECB đã duy trì lãi suất tiền gửi ở mức 0%, nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế, nhưng làn sóng lạm phát sau đại dịch đã buộc ECB phải thắt chặt chính sách tiền tệ nhanh chóng. Biện pháp này rõ ràng đã có hiệu quả quá mức, khi kiểm soát được lạm phát nhưng lại đẩy nền kinh tế vào nguy cơ suy thoái. Giờ đây, tình hình đang thay đổi theo hướng tiêu cực, với dấu hiệu giảm phát quay trở lại. Điều đáng lo ngại là ECB có thể lặp lại sai lầm của "thập kỷ mất mát" trước đây, khi đó nền kinh tế Eurozone rơi vào vòng luẩn quẩn của tăng trưởng yếu và giảm phát. Thập kỷ đó cũng chứng kiến viễn cảnh Hy Lạp có thể rời khỏi liên minh, tạo ra sự bất ổn trong khu vực. ECB cần phải rút ra bài học từ quá khứ, hành động nhanh chóng và quyết liệt để tránh một kịch bản tương tự.

Đáng buồn thay, tăng trưởng bền vững của Mỹ không lan sang châu Âu. Việc phải chịu quá nhiều tác động tai hại từ chiến tranh Ukraine - Nga, với việc cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên giá rẻ, đang gây ra những hậu quả liên tục, mà không có sự giúp đỡ nào đến từ phương Đông khi Trung Quốc cũng phải vật lộn để duy trì đà tăng trưởng kinh tế. ECB cần xem xét lại chiến lược của mình và hành động mạnh mẽ hơn, chẳng hạn như cắt giảm lãi suất sâu hơn ngay bây giờ, để tránh những hậu quả nghiêm trọng về sau. Việc đưa ra quyết định đúng đắn và kịp thời có thể là chìa khóa để ngăn chặn một cuộc suy thoái toàn diện và bảo vệ nền kinh tế khu vực Eurozone.

Cách nhanh nhất và đơn giản nhất để ECB đối phó với nguy cơ này là thực hiện việc cắt giảm lãi suất một cách mạnh mẽ, thậm chí không cần lo ngại quá nhiều về hậu quả sau đó. Ý tưởng chính ở đây là nếu ECB hành động quyết liệt ngay từ bây giờ, họ sẽ tránh được việc phải tiếp tục giảm lãi suất sâu hơn trong tương lai khi đã quá muộn để chính sách có hiệu quả thực sự. Suy thoái và giảm phát là hai tình trạng kinh tế rất khó khăn và khi chúng xảy ra cùng lúc, chúng tạo thành một "vòng xoáy" nguy hiểm, khiến việc khôi phục nền kinh tế trở nên vô cùng phức tạp.

Cả Pháp và Ý đang đối mặt với áp lực lớn về kiểm soát thâm hụt ngân sách khi tăng trưởng kinh tế chậm lại, khiến tình hình tài chính của họ thêm căng thẳng. Với việc hãng xếp hạng tín dụng Fitch hạ triển vọng tín nhiệm của Pháp xuống mức AA-, lo ngại về khả năng tài chính của nước này đang gia tăng, làm tăng chi phí vay vốn và tạo thêm khó khăn cho chính phủ. Trong khi đó, Ý cũng đang chờ đánh giá từ Fitch và S&P Global về xếp hạng tín nhiệm BBB hiện tại của mình, nhưng có dấu hiệu tích cực rằng nước này sẽ duy trì được triển vọng ổn định. Dù vậy, thâm hụt ngân sách cùng với tăng trưởng yếu vẫn là thách thức lớn, đòi hỏi cả hai quốc gia phải có biện pháp tài chính mạnh mẽ hơn để tránh bị hạ tín nhiệm và đối mặt với rủi ro lớn hơn trong tương lai.

Một điều may mắn là thị trường trái phiếu của các nước trung tâm như Đức và các nước ngoại vi như Ý vẫn ổn định. Mức chênh lệch lợi suất giữa các quốc gia này không quá lớn, cho thấy thị trường tài chính không có dấu hiệu căng thẳng nghiêm trọng. Điều này giúp ECB không cần khởi động lại các biện pháp tiền tệ phi truyền thống như nới lỏng định lượng. Hơn nữa, cuộc khủng hoảng ngân hàng ở Eurozone đã qua, với một dấu hiệu tích cực là một ngân hàng Ý đang có kế hoạch mua lại một ngân hàng Đức, cho thấy các ngân hàng hiện đang tập trung vào phát triển và mở rộng thay vì phải giải cứu như trước đây.

Vì vậy, tin tốt là đây chưa phải là cuộc khủng hoảng. Tuy nhiên, những nguy cơ tiềm ẩn sẽ gia tăng nếu ECB không hành động quyết liệt hơn. Họ nên cắt giảm mạnh lãi suất ngay bây giờ để đưa nó về mức trung lập, khoảng 2%, giúp cân bằng giữa việc làm và lạm phát – cũng chính là mục tiêu lạm phát chính thức của ECB. Hiện tại, lạm phát ở các nền kinh tế lớn nhất khu vực đã giảm mạnh xuống dưới mục tiêu, với mức trung bình của toàn khu vực chỉ còn 1.8% trong tháng 9. Với việc nền kinh tế Đức đã rơi vào suy thoái, dường như không có lý do gì để ECB không thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn, như cắt giảm lãi suất sâu, để kích thích tăng trưởng và ngăn chặn suy thoái kéo dài, nhằm tránh rơi vào tình trạng giảm phát.

Mặc dù nền kinh tế Đức đang rơi vào suy thoái, nhưng nhờ cân đối tài chính khá tốt, quốc gia này vẫn có khả năng chi tiêu để vượt qua khủng hoảng. Trái lại, Pháp đang đối mặt với nhiều thách thức kinh tế nhưng không có đủ nguồn lực tài chính để triển khai các gói chi tiêu mạnh mẽ như Đức. Tình hình của Ý thậm chí còn phức tạp hơn, với nhiều vấn đề đã quá rõ ràng. Trong bối cảnh này, thay vì chờ đợi sự can thiệp từ EU như gói cứu trợ 800 tỷ euro trong đại dịch, ECB cần hành động ngay lập tức bằng cách thực hiện các đợt cắt giảm lãi suất lớn và thường xuyên hơn. Những biện pháp này sẽ giúp ngăn chặn khủng hoảng kinh tế leo thang và tránh phải triển khai các giải pháp khó khăn hơn trong tương lai.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thỏa thuận ngừng bắn Israel - Iran tạm giữ vững, Powell giữ lập trường - Hội nghị thượng định NATO trở thành tâm điểm
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Thỏa thuận ngừng bắn Israel - Iran tạm giữ vững, Powell giữ lập trường - Hội nghị thượng định NATO trở thành tâm điểm

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell thu hút sự chú ý khi điều trần trước Quốc hội, trong bối cảnh thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Iran vẫn tạm thời được duy trì. Tổng thống Mỹ Donald Trump thể hiện sự không hài lòng trước các báo cáo về những vi phạm ban đầu từ cả hai phía ngay sau tuyên bố ngừng bắn. Trước khi lên đường đến Hà Lan dự Hội nghị Thượng đỉnh NATO, ông Trump chỉ trích gay gắt cả hai quốc gia, tuyên bố: “Chúng ta có hai nước đánh nhau lâu đến mức họ không biết mình đang làm cái quái gì.”
Mỹ chuẩn bị phát hành thêm 1 nghìn tỷ USD trái phiếu: Thị trường trái phiếu đối mặt áp lực cung lớn nửa cuối năm

Mỹ chuẩn bị phát hành thêm 1 nghìn tỷ USD trái phiếu: Thị trường trái phiếu đối mặt áp lực cung lớn nửa cuối năm

Thị trường trái phiếu Mỹ đang chuẩn bị cho đợt phát hành trái phiếu chính phủ quy mô lớn, có thể lên tới 1 nghìn tỷ USD trong nửa cuối năm, nếu trần nợ được điều chỉnh. Phần lớn lượng phát hành dự kiến tập trung vào các kỳ hạn ngắn từ hai đến bảy năm, nhằm tài trợ cho thâm hụt ngân sách ngày càng gia tăng. Giới phân tích cho rằng động thái này có thể gây áp lực lên thị trường tài chính, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu mua trái phiếu vẫn là một dấu hỏi lớn.
Từ người hòa giải đến kẻ môi giới quyền lực: Trump thao túng NATO với mối đe dọa 5% và một chút hỗn loạn

Từ người hòa giải đến kẻ môi giới quyền lực: Trump thao túng NATO với mối đe dọa 5% và một chút hỗn loạn

Trump đến châu Âu với tư cách là người kiến tạo “hòa bình”, nhưng mang theo đòn bẩy quyền lực chứ không phải ngoại giao. Sau thỏa thuận ngừng bắn tạm thời giữa Israel và Iran, ông phớt lờ châu Âu, áp đặt điều kiện và biến NATO thành một thương vụ đơn phương hơn là một liên minh.
Thực tế nghiệt ngã: Giá dầu lao dốc khi Trump kêu gọi hòa bình và thị trường lo ngại dư thừa nguồn cung

Thực tế nghiệt ngã: Giá dầu lao dốc khi Trump kêu gọi hòa bình và thị trường lo ngại dư thừa nguồn cung

Giá dầu sụp đổ sau tuyên bố ngừng bắn giữa Iran và Israel của Tổng thống Trump, khi cuộc xung đột được “giảm leo thang có kiểm soát” và không gây tổn hại đến hạ tầng dầu mỏ. Với rủi ro địa chính trị tan biến, thị trường quay lại đối mặt với thực tế nguồn cung dư thừa và nhu cầu yếu – một kịch bản khó hỗ trợ giá trong ngắn hạn.