Mức tăng trưởng vượt trội của Trung Quốc sẽ chưa thể mang tới tầm ảnh hưởng chính sách tương đương trên toàn cầu

Mức tăng trưởng vượt trội của Trung Quốc sẽ chưa thể mang tới tầm ảnh hưởng chính sách tương đương trên toàn cầu

Tú Đỗ

Tú Đỗ

Senior Economic Analyst

16:33 18/01/2021

Trung Quốc có thể vượt trội về mặt kinh tế, tuy nhiên để thực sự trở thành lãnh đạo kinh tế toàn cầu sẽ là một câu chuyện hoàn toàn khác.

Tốc độ phục hồi của kinh tế Trung Quốc từ đáy cuộc khủng hoảng Covd-19 là rất ấn tượng và là một trong số ít các quốc gia vẫn giữ được mức tăng trưởng dương trong năm 2020. Trong năm 2021, mức tăng trưởng của Trung Quốc được dự báo vẫn sẽ tiếp tục vượt trội so với phần còn lại của thế giới. Tuy vậy, Bắc Kinh vẫn sẽ còn rất lâu mới có thể trở thành đầu tàu của nền kinh tế toàn cầu.

Theo số liệu mới nhất, tăng trưởng GDP của Trung Quốc trong Quý 4/2020 đạt mức 6.5% so với cùng kỳ năm trước, tích cực hơn so với dự báo và là mức cao nhất kể từ sau khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Tính trong cả năm 2020, tăng trưởng GDP đạt mức khoảng 2.3%. Một kết quả mà không nhiều người có thể nghĩ tới khi quốc gia này rơi vào tình trạng phong tỏa vào đầu năm 2020.

Bước sang năm 2021, tăng trưởng của Trung Quốc có thể đạt mức 8% theo như dự báo của IMF, vượt trội so với Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản. Theo như ước tính của Trung tâm nghiên cứu Kinh tế và Doanh nghiệp, một công ty tư vấn tại London, Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2028, sớm hơn 5 năm so với các dự báo trước đó.

Tuy vậy, ẩn sâu bên dưới những con số ấn tượng trên vẫn còn rất nhiều những thử thách. Tăng trưởng của Trung Quốc đã có dấu hiệu chậm lại từ trước khi khủng hoảng Covid-19 bùng phát. Chính quyền nước này đã triển khai quan điểm nới lỏng cả về tài khóa và tiền tệ nhằm hỗ trợ cho tăng trưởng. Đặt sang một bên khả năng bùng phát trở lại của đại dịch Covid-19, một trong những rủi ro lớn nhất mà Trung Quốc đang phải đối mặt đó là việc các biện pháp hỗ trợ của Chính phủ bị chấm dứt quá sớm, IMF đã nhận định trong báo cáo của mình vào đầu tháng 1.

Rủi ro trên không phải chỉ là lý thuyết. NHTW Trung Quốc vào hôm thứ 6 vừa qua lần đầu tiên sau 6 tháng đã hút tiền từ hệ thống trở lại sau khi cho phép thanh khoản duy trì ở mức dư thừa và khiến lãi suất đi vay liên ngân hàng giảm xuống mức đáy kỷ lục. Động thái bất ngờ trên báo hiệu rằng chính sách nới lỏng tiền tệ trong vòng 2 tháng qua có thể sẽ kết thúc. Mặc dù chính sách nới lỏng tiền tệ đã góp phần cải thiện tâm lý của thị trường tài chính trong nước, việc bơm quá nhiều tiền vào hệ thống làm gia tăng rủi ro đối thị trường tài chính. 

Động thái hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc trong cuộc khủng hoảng Covid-19 từng được đánh giá không hề kém cạnh so với Mỹ. Các biện pháp tài khóa của Bắc Kinh tương đương khoảng 4.7% của GDP, theo như ước tính của IMF. Đối với Mỹ, con số này là khoảng 10% trong khi Nhật Bản cũng cam kết mức cao gấp nhiều lần hơn thế.

Có một vài lý do chính đáng cho sự thận trọng trên của Bắc Kinh. Trong quá khứ, các gói kích thích khổng lồ trong cuộc khủng hoảng tài chính đã hỗ trợ cho quá trình phục hồi nhưng đồng thời cũng để lại cho các doanh nghiệp nước này một khoản nợ khổng lồ lơ lửng trên đầu. Một kịch bản tương tự cũng đang bị lo ngại có thể lặp lại lần này.

Trung Quốc nên cảm ơn Fed khi cơ quan này đã dẫn đầu trong làn sóng nới lỏng chính sách tiền tệ toàn cầu, đưa lãi suất điều hành về sát 0, triển khai nới lỏng định lượng trở lại và nhấn mạnh sẽ duy trì nới lỏng trong nhiều năm tới. Quyền lực của Fed vừa là lợi thế nhưng cũng sẽ gây nên những gánh nặng cho nước Mỹ. Trung Quốc được hưởng lợi từ hiệu ứng tích cực đối với thị trường tài chính mà không phải triển khai quá nhiều công cụ.

Trong một buổi thảo luận với nhà kinh tế Markus Brunnermeier, Chủ tịch Fed Jerome Powell thừa nhận rằng các biện pháp đối phó của Fed đối với cuộc khủng hoảng Covid-19 đã "góp phần khiến cho đồng đô-la trở thành đồng tiền dự trữ toàn cầu và một môi trường kinh tế thuận lợi đối với kinh tế thế giới". Khi được đề cập về khả năng Fed sẽ sớm rút lại các công cụ của mình, ông Powell đã trấn an khi cho rằng vẫn là quá sớm để nói về điều này đồng thời nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ thông báo cho thế giới biết". PBoC rõ ràng chưa thể đạt được tầm ảnh hưởng như của Fed. Không có nhiều giới quan sát bên ngoài Châu Á thực sự quan tâm tới việc cắt giảm nới lỏng chính sách của NHTW Trung Quốc.

Nền kinh tế Trung Quốc xứng đáng nhận được sự tán dương về phong độ phục hồi của mình và tình hình kinh tế thế giới chắc chắn sẽ tệ hơn rất nhiều nếu không có sự chống đỡ trên. Trung Quốc hoàn toàn có thể sẽ vượt qua Mỹ trong thời gian ngắn sắp tới, tuy nhiên tầm ảnh hưởng trên phạm vi toàn cầu vẫn sẽ còn hạn chế. Sự bùng nổ về kinh tế sẽ chưa thể thay đổi sự thật này trong một sớm một chiều.

Broker listing

Cùng chuyên mục

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ