Một năm lãi suất cao của Fed đã ảnh hưởng đến nền kinh tế Hoa Kỳ như thế nào?

Một năm lãi suất cao của Fed đã ảnh hưởng đến nền kinh tế Hoa Kỳ như thế nào?

Trần Phương Thảo

Trần Phương Thảo

Junior Analyst

08:35 29/07/2024

Trong một năm Fed đưa lãi suất lên mức đỉnh trong hơn hai thập kỷ, ngân hàng trung ương đã thành công trong việc giảm bớt áp lực lạm phát cho nền kinh tế Hoa Kỳ. Nhưng chi phí vay cao hơn cũng có một số tác động bất ngờ.

Các hộ gia đình có thu nhập cao đang gặt hái lợi ích từ việc thị trường chứng khoán bùng nổ và giá nhà tăng. Các tập đoàn đang vay với tốc độ nhanh và người tiêu dùng tiếp tục chi tiêu.

Nhưng theo những cách khác nhau, một năm lãi suất cao cuối cùng cũng bắt đầu gây thiệt hại. Người Mỹ đang tìm kiếm việc làm lâu hơn và tỷ lệ thất nghiệp đã tăng nhẹ. Các doanh nghiệp nhỏ đang gặp khó vì các khoản vay đắt đỏ hơn. Và các hộ gia đình có thu nhập thấp đang chậm thanh toán các khoản vay mua ô tô và thẻ tín dụng.

Lạm phát Mỹ đang hạ nhiệt

“Lạm phát đã hạ nhiệt trong vài tháng qua và các quan chức Fed sẽ khá lo ngại nếu lạm phát tiếp tục giảm mạnh hơn”, Veronica Clark, một nhà kinh tế tại Citigroup cho biết, đồng thời khẳng định thêm rằng điều đó sẽ khiến các quan chức cắt giảm lãi suất nhanh hơn.

Các nhà hoạch định chính sách được kỳ vọng sẽ giữ nguyên lãi suất khi nhóm họp vào tuần tới, nhưng các nhà đầu tư dự đoán Fed sẽ bắt đầu hạ chi phí đi vay vào tháng 9. Cho đến lúc đó, việc đánh giá chính sách của Fed đang — và không — tác động như thế nào đến nền kinh tế sẽ giúp định hướng cho các quan chức tìm cách kiềm chế lạm phát mà không phá hủy thị trường việc làm.

Thị trường nhà ở

Việc tăng lãi suất có tác động rõ ràng nhất đến thị trường nhà ở Hoa Kỳ, nơi chính sách của Fed không chỉ khiến chi phí vay tăng vọt mà còn làm giá nhà tăng cao. Một thước đo về khả năng chi trả cho nhà ở đang ở mức thấp nhất trong hơn ba thập kỷ.

Với lãi suất thế chấp dao động quanh mức 7%, khoản thanh toán thế chấp hàng tháng cho một người mua nhà có giá trung bình đã tăng lên 2,291 USD vào tháng 5, tăng từ mức 1,205 USD của ba năm trước đó, theo Hiệp hội Môi giới Bất động sản Quốc gia.

Chính sách thắt chặt đẩy lãi suất thế chấp và giá nhà ở tăng cao

Các nhà kinh tế dự kiến ​​doanh số bán nhà sẽ giảm do chi phí vay cao hơn — và đúng là như vậy. Ralph McLaughlin, nhà kinh tế cấp cao của Realtor.com cho biết: "Điều bất ngờ là hiệu ứng có thể mạnh mẽ đến mức nào nếu nền kinh tế không suy thoái".

Những người sở hữu nhà hiện tại, những người đã đảm bảo được lãi suất thế chấp cực thấp trong thời kỳ đại dịch, vẫn còn ngần ngại bán bất động sản. Điều đó khiến nguồn cung nhà ở hạn chế trở nên hạn chế hơn nữa và đẩy giá nhà lên một tầm cao mới.

Sự bùng nổ của thị trường chứng khoán

Lãi suất ở mức cao thường kìm hãm đà tăng cổ phiếu bằng cách làm chậm đầu tư và tăng trưởng kinh doanh. Nhưng lần này mọi thứ không diễn ra như vậy, các nhà đầu tư phần lớn đã bỏ qua những lo ngại và cho phép giá cổ phiếu cũng như tài khoản hưu trí của người Mỹ tăng vọt.

S&P 500 đã tăng khoảng 25% kể từ khi Fed bắt đầu tăng lãi suất vào tháng 3 năm 2022, bổ sung thêm khoảng 3 nghìn tỷ USD vào tài sản hộ gia đình.

Thị trường chứng khoán tăng vọt bất chấp lãi suất ở mức cao

Tuy nhiên, nếu Fed không sớm bắt đầu hạ lãi suất, "thị trường sẽ dễ bị tổn thương", Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng của Moody's Analytics cho biết. "Điều này được ghi nhận thông qua giá cổ phiếu hiện tại khi các nhà đầu tư kỳ vọng sẽ cắt giảm lãi suất".

Thị trường lao động

Thị trường việc làm Hoa Kỳ, vốn đã nhiều lần đi ngược lại kỳ vọng về sự chậm lại, cuối cùng cũng đang cho thấy dấu hiệu hạ nhiệt.

Việc tuyển dụng đã chậm lại so với hai năm trước và các công ty đang đăng ít tin tuyển dụng hơn. Người Mỹ có việc làm đang nghỉ việc ít hơn và những người thất nghiệp đang thấy khó khăn hơn trong việc tìm việc làm.

Thị trường lao động đang dần tìm được điểm cân bằng

Aaron Terrazas, nhà kinh tế trưởng của Glassdoor cho biết, số người thất nghiệp trong 27 tuần trở lên, được gọi là thất nghiệp dài hạn, đã tăng lên 1.5 triệu vào tháng 6, mức cao nhất kể từ năm 2017, ngoại trừ một đợt tăng đột biến tạm thời trong thời kỳ đại dịch.

Việc tuyển dụng đã tập trung nhiều hơn vào một số lĩnh vực — như chăm sóc sức khỏe, trợ cấp xã hội và chính phủ — một dấu hiệu cho thấy các ngành công nghiệp khác dễ bị tổn thương hơn trước sự suy thoái kinh tế đang bắt đầu thu hẹp, ông cho biết.

Tổng hợp lại, các số liệu này làm dấy lên lo ngại rằng thị trường việc làm có thể suy yếu bất ngờ, một bước ngoặt sẽ khiến nền kinh tế nói chung gặp rủi ro. Dữ liệu mới nhất về tình hình thị trường lao động sẽ được công bố vào thứ Sáu.

Khả năng phục hồi của người tiêu dùng

Người tiêu dùng vẫn tiếp tục chi tiêu và mua sắm các hàng hóa có giá trị lớn như ô tô mặc dù lãi suất cho vay cao, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vững chắc. Khả năng phục hồi của chi tiêu là một trong những lý do chính khiến các nhà kinh tế hy vọng Fed có thể kiềm chế lạm phát mà không gây ra suy thoái.

Một số người thậm chí còn lập luận rằng chính lãi suất cao đang giúp hỗ trợ chi tiêu, với các hộ gia đình giàu có hơn và những người đã nghỉ hưu thấy một luồng thu nhập lớn hơn từ các khoản đầu tư trái phiếu và tài khoản tiết kiệm. Nhưng nhiều hộ gia đình, đặc biệt là những hộ có thu nhập thấp hơn đã chuyển sang sử dụng thẻ tín dụng để theo kịp đà tăng của chi phí sinh hoạt, đang cảm thấy áp lực khi chi phí vay tăng cao.

Người tiêu dùng thu nhập thấp tăng sử dụng tín dụng

Lãi suất thẻ tín dụng tăng lên 22.76% vào tháng 5, chỉ kém kỷ lục trong dữ liệu từ năm 1994. Khoảng 2.6% số dư thẻ tín dụng đã quá hạn 60 ngày trong quý đầu tiên, đạt mức cao nhất trong chuỗi dữ liệu từ Fed Philadelphia có từ năm 2012.

Chi tiêu từ các hộ gia đình có thu nhập thấp chỉ chiếm 15% tổng chi tiêu của người tiêu dùng, nhưng nền kinh tế không thể phát triển nếu nhóm đó đang gặp khó khăn, Zandi cho biết.

Vay vốn kinh doanh

Lãi suất cao không ngăn cản các tập đoàn lớn vay vốn kinh doanh. Các công ty đang tận dụng nhu cầu mạnh mẽ từ các nhà đầu tư dài hạn, chẳng hạn như quỹ hưu trí và công ty bảo hiểm, những công ty đang tìm cách khóa một số khoản đầu tư với lãi suất cao trước khi Fed cắt giảm.

Tốc độ vay vốn kinh doanh ổn định bất chấp lãi suất ở mức cao

"Trái phiếu dài hạn mà doanh nghiệp phát hành có lãi suất cố định và thời hạn đáo hạn khoảng 10 năm, nghĩa là không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những gì Fed làm" Hans Mikkelsen, giám đốc điều hành chiến lược tín dụng tại TD Securities cho biết.

Bức tranh rất khác đối với các doanh nghiệp nhỏ hơn. Tỷ lệ vỡ nợ đối với các khoản vay đòn bẩy, thường có lãi suất thay đổi, được dự đoán sẽ tăng lên trong khoảng từ 5% đến 5.5% trong năm nay, theo dự báo của Fitch Ratings. Nếu thành hiện thực, đó sẽ là mức cao nhất kể từ năm 2009.

Mikkelsen cho biết: "Rất nhiều công ty đang phá sản vì chính sách tiền tệ của Fed".

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ