Lạm phát cơ bản của Nhật Bản đạt đỉnh 2 năm, giữ vững kỳ vọng tăng lãi suất

Lạm phát cơ bản của Nhật Bản đạt đỉnh 2 năm, giữ vững kỳ vọng tăng lãi suất

Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

11:20 20/06/2025

Lạm phát cơ bản của Nhật Bản chạm đỉnh hơn hai năm trong tháng 5, tiếp tục vượt mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) trong hơn ba năm liên tiếp. Diễn biến này làm gia tăng áp lực buộc BOJ phải nâng lãi suất thêm, bất chấp những rủi ro kinh tế từ các chính sách thuế của Mỹ.

Dữ liệu công bố hôm thứ Sáu phản ánh bài toán khó của BOJ trong việc cân bằng giữa áp lực lạm phát dai dẳng — đặc biệt là từ giá thực phẩm — và những rủi ro đối với nền kinh tế vốn đã mong manh do ảnh hưởng từ chính sách thương mại khó lường của Tổng thống Donald Trump.

Chỉ số giá tiêu dùng cơ bản (core CPI), không bao gồm thực phẩm tươi sống dễ biến động, tăng 3.7% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái, vượt mức dự báo 3.6% và cao hơn mức 3.5% của tháng 4. Đây là mức tăng nhanh nhất kể từ tháng 1/2023, khi chỉ số này đạt 4.2%.

Động lực chính đến từ giá thực phẩm chế biến vốn tiếp tục leo thang, trong đó giá gạo — thực phẩm chủ lực trong các bữa ăn của người Nhật — đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Giá cơm nắm tăng gần 20%, trong khi một thanh sô-cô-la ghi nhận mức tăng tới 27%.

Trong khi giá hàng hóa tăng mạnh 5.3%, lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ cũng tăng tốc lên 1.4% trong tháng 5. từ mức 1.3% của tháng 4. cho thấy các doanh nghiệp đang dần chuyển áp lực chi phí lao động sang người tiêu dùng.

“Giữa bối cảnh bất ổn từ chính sách thuế quan của Mỹ, BOJ đang áp dụng chiến lược ‘chờ và quan sát’ để đánh giá diễn biến trong các cuộc đàm phán thương mại song phương,” Ryosuke Katagi, chuyên gia kinh tế thị trường tại Mizuho Securities nhận định.

“Tuy nhiên, dữ liệu hôm nay một lần nữa khẳng định xu hướng lạm phát trong nước đang gia tăng, đặc biệt đối với nhóm hàng hóa. Nếu chỉ nhìn vào diễn biến giá cả, các điều kiện để tiếp tục nâng lãi suất có thể sẽ duy trì xuyên suốt năm 2025,” ông nói thêm.

Một chỉ số CPI riêng biệt, loại trừ cả thực phẩm tươi sống và chi phí nhiên liệu, tăng 3.3% trong tháng 5 so với năm trước, sau mức tăng 3.0% trong tháng 4. Đây là mức cao nhất kể từ tháng 1/2024, thời điểm chỉ số này ghi nhận 3.5%.

Giá thực phẩm (không tính thực phẩm tươi sống) tăng 7,7% trong tháng 5. so với mức 7,0% của tháng 4. cho thấy gánh nặng chi phí sinh hoạt tiếp tục đè nặng lên các hộ gia đình.

BOJ kỳ vọng rằng áp lực chi phí sẽ giảm dần vào cuối năm nay, và kết hợp với kỳ vọng tăng lương, sẽ hỗ trợ tiêu dùng nội địa và hướng đến mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Theo khảo sát của Reuters, lạm phát cơ bản tại Tokyo — vốn được coi là chỉ báo sớm cho xu hướng toàn quốc — dự kiến sẽ giảm xuống 3.3% trong tháng 6 từ mức 3.6% trong tháng 5. Tuy nhiên, không phải tất cả chuyên gia đều tin tưởng vào kịch bản này.

“Lạm phát đã vượt quá kỳ vọng. Giá thực phẩm tăng đáng kể và còn đang tăng tốc,” Yoshiki Shinke, chuyên gia kinh tế tại Viện Nghiên cứu Dai-ichi Life nhận xét, đồng thời lưu ý rằng nhiều doanh nghiệp đang có xu hướng tiếp tục nâng giá.

“Lạm phát cơ bản có thể giảm xuống dưới 3% vào tháng 8 và dưới 2% vào đầu năm 2026, tuy nhiên tốc độ giảm sẽ chậm hơn so với dự báo trước đó,” ông nói thêm.

BOJ đã chấm dứt chương trình kích thích quy mô lớn vào năm ngoái và nâng lãi suất ngắn hạn lên 0.5% hồi tháng 1. với nhận định rằng Nhật Bản đang tiệm cận điều kiện đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách ổn định.

Dù BOJ đã phát tín hiệu sẵn sàng nâng lãi suất thêm, nhưng tác động từ chính sách thuế của Mỹ đã buộc họ phải hạ dự báo tăng trưởng và làm phức tạp quá trình xác định thời điểm điều chỉnh lãi suất tiếp theo.

Biên bản cuộc họp BOJ ngày 30/4–1/5 cho thấy nội bộ ban điều hành có sự chia rẽ về triển vọng lạm phát, với một số thành viên cảnh báo nguy cơ lạm phát vượt qua các kịch bản dự báo hiện tại.

Nhấn mạnh rủi ro từ áp lực giá cả, một nghiên cứu nội bộ của BOJ lưu ý rằng việc tăng lãi suất quá chậm trong bối cảnh giá nguyên liệu đầu vào gia tăng có thể đẩy nền kinh tế vào vòng xoáy tiền lương – giá cả leo thang.

Một khảo sát của Reuters cũng cho thấy phần lớn các nhà kinh tế kỳ vọng BOJ sẽ thực hiện đợt tăng lãi suất tiếp theo, thêm 25 điểm cơ bản, vào đầu năm 2026.

Investing

Broker listing

Cùng chuyên mục

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.