Giám đốc IMF hạ dự báo tăng trưởng do bất ổn thương mại "vượt khung đo"

Ngọc Lan
Junior Editor
Người đứng đầu Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo rằng sự bất ổn về chính sách thương mại toàn cầu đang "vượt ngoài tầm kiểm soát", đồng thời cho biết các mức thuế quan của Tổng thống Donald Trump sẽ gây tổn hại đến tăng trưởng toàn cầu, thúc đẩy giá cả leo thang và có nguy cơ gây rối loạn nghiêm trọng cho thị trường tài chính.

Kristalina Georgieva phát biểu vào hôm thứ Năm rằng quá trình "tái cấu trúc hệ thống thương mại toàn cầu" đang được Hoa Kỳ, cổ đông lớn nhất của quỹ, thực hiện sẽ dẫn đến những điều chỉnh giảm đáng kể trong các dự báo tăng trưởng.
Tuy nhiên, mặc dù IMF sẽ nâng dự báo về áp lực lạm phát vào tuần tới, tổ chức này sẽ không đi đến mức dự đoán rằng các chính sách của Tổng thống Mỹ sẽ đẩy nền kinh tế toàn cầu vào suy thoái hoàn toàn. "Biến động thị trường tài chính đang gia tăng," Georgieva nói trong bài phát biểu. "Và sự bất ổn về chính sách thương mại thực sự đã vượt quá mọi biểu đồ thống kê."
Những phát biểu này được đưa ra trước thềm các cuộc họp mùa xuân của IMF và Ngân hàng Thế giới tại Washington, nơi mà mối lo ngại về việc Tổng thống Trump đe dọa đẩy thuế quan Mỹ lên mức cao nhất trong hơn một thế kỷ sẽ trở thành chủ đề chính. Các bộ trưởng tài chính từ khắp nơi trên thế giới dự kiến sẽ tận dụng cuộc họp tuần tới để cố gắng gặp gỡ người đồng cấp Hoa Kỳ và đàm phán giảm thuế quan mà Trump đã công bố vào ngày 2/4.
Ajay Banga, người đứng đầu Ngân hàng Thế giới, vào hôm thứ Tư đã kêu gọi các chính phủ quan tâm đến đàm phán và đối thoại. "Điều này sẽ thực sự quan trọng trong giai đoạn hiện tại," ông nhấn mạnh, nhắc đến quyết định của Nhà Trắng tạm dừng việc thực hiện thuế quan đối ứng trong 90 ngày. "Càng giải quyết nhanh chóng, kết quả càng tốt đẹp."
Các điều chỉnh dự báo của quỹ sẽ được thể hiện trong ấn phẩm mới nhất của Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới. Vào tháng 1, IMF dự đoán mức tăng trưởng 3,3% trong cả năm 2025 và 2026, với nền kinh tế toàn cầu được thúc đẩy bởi kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ ở Mỹ. Sau khi Trump làm thị trường bất ngờ với chính sách thương mại quyết liệt hơn nhiều so với dự kiến, nhiều nhà phân tích đã hạ dự báo, một số chuyên gia hiện nhìn nhận nguy cơ đáng kể về suy thoái trong nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Viện Kinh tế Quốc tế Peterson công bố đầu tuần này rằng nền kinh tế Mỹ sẽ chỉ tăng trưởng 0.1% so với mức 2.5% trong năm 2024. Georgieva nhận định thuế quan của chính quyền Trump là phản ứng đối với "sự xói mòn của niềm tin", một phần do nhiều trợ cấp kinh tế dành cho các nhà xuất khẩu ở một số đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, bao gồm Trung Quốc và Liên minh Châu Âu.
Washington cũng đã cung cấp trợ cấp sản xuất thông qua các biện pháp như Đạo luật Giảm lạm phát của cựu tổng thống Joe Biden, tạo ưu đãi thuế cho việc sản xuất công nghệ xanh ở Mỹ. Cả Trump và Biden đều nhấn mạnh sự hỗ trợ khổng lồ của Bắc Kinh đối với các ngành công nghiệp sản xuất là một vấn đề nghiêm trọng đối với Mỹ. Trump đã đe dọa áp đặt thuế quan 20% với Brussels, trong khi Trung Quốc đối mặt với mức thuế lên tới 145%.
Georgieva cũng cảnh báo rằng sự bất ổn liên tục về chính sách thương mại có nguy cơ tạo ra nhiều đợt căng thẳng thị trường tài chính, như đợt bán tháo tuần trước khi thị trường cổ phiếu giảm mạnh và chi phí vay của chính phủ Mỹ tăng cao. Giám đốc điều hành IMF mô tả biến động trên thị trường, bao gồm cả việc đồng đô la Mỹ giảm giá, là "bất thường".
"Bất chấp tình hình bất ổn leo thang, đồng USD suy yếu và lợi suất TPCP Mỹ xuất hiện dấu hiệu 'mỉm cười' - một kiểu nụ cười không ai mong muốn," bà nhấn mạnh và cảnh báo rằng những dấu hiệu này không nên bị bỏ qua. Sự mất giá của đồng USD trong làn sóng bất ổn thị trường đã làm dấy lên lo ngại về tương lai vị thế của USD với tư cách đồng tiền dự trữ hàng đầu thế giới.
"Một thứ đã bám rễ sâu như vậy, được hưởng lợi từ các hiệu ứng mạng mạnh mẽ đến vậy, có lý do để hoài nghi về khả năng sụp đổ nhanh chóng của vị thế đồng đô la," Brent Neiman, cựu quan chức Bộ Tài chính Hoa Kỳ dưới thời chính quyền Biden, hiện là giáo sư tại Đại học Chicago, nhận định. "Nhưng những thay đổi lớn về mức độ mà Hoa Kỳ được coi là nơi có chính sách ổn định và cam kết đáng tin cậy với các quy tắc cùng trật tự hiện tại chắc chắn có thể gây tác động đáng kể."
Financial Times