Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) chuẩn bị hạ lãi suất lần thứ bảy, trong bối cảnh các mức thuế quan mới từ Tổng thống Mỹ Donald Trump gây chấn động thị trường và làm gia tăng lo ngại về triển vọng kinh tế toàn cầu.

Theo khảo sát gần như đồng thuận của 62 chuyên gia do Bloomberg thực hiện, ECB sẽ giảm lãi suất tiền gửi từ 2,5% xuống 2,25% trong cuộc họp ngày thứ Năm. Chỉ một chuyên gia dự đoán ECB sẽ tạm dừng, trong khi một người khác cho rằng mức giảm có thể sâu hơn.

ECB được kỳ vọng sẽ hạ lãi suất trong tháng Tư

Việc Mỹ áp đặt các mức thuế thương mại lớn đã khiến kỳ vọng ECB sẽ tạm dừng chu kỳ nới lỏng tiền tệ khởi động từ tháng Sáu năm ngoái trở nên khó xảy ra. Thị trường hiện gần như chắc chắn ECB sẽ tiếp tục hạ lãi suất, bởi các biện pháp thuế quan được cho là sẽ kìm hãm tăng trưởng kinh tế hơn là làm gia tăng lạm phát.

Giới đầu tư cũng kỳ vọng ECB sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất ít nhất hai lần nữa trong năm nay, khi đồng euro mạnh lên giúp kiềm chế áp lực giá cả và nguy cơ hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc tràn vào châu Âu ngày càng rõ rệt.

Với bối cảnh đàm phán thương mại vẫn đầy bất ổn, Chủ tịch ECB Christine Lagarde được cho là sẽ không đưa ra định hướng rõ ràng về lộ trình lãi suất sắp tới. Bà sẽ tổ chức họp báo tại Frankfurt khoảng 30 phút sau khi ECB công bố quyết định chính sách.

Lãi suất và định hướng chính sách

Sau lần giảm lãi suất vào tháng Ba, ECB vẫn để ngỏ các lựa chọn. Các kế hoạch chi tiêu công quy mô lớn tại Đức và một số quốc gia khác khiến nhiều nhà hoạch định chính sách kêu gọi thận trọng hơn. Biên bản cuộc họp trước đó cho thấy cả hai phương án—giảm thêm hoặc tạm dừng—đều đã được đưa ra bàn thảo.

Tuy nhiên, tuyên bố "Ngày Giải phóng" của Trump đã thay đổi cục diện, thúc đẩy các quan chức như Thống đốc Ngân hàng Trung ương Pháp Francois Villeroy de Galhau, Thống đốc Phần Lan Olli Rehn và Thống đốc Lithuania Gediminas Simkus lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ hơn cho việc tiếp tục nới lỏng.

Dù vậy, vẫn còn một số tiếng nói kêu gọi cân nhắc. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Áo Robert Holzmann cho biết ông chưa thấy lý do rõ ràng để cắt giảm thêm, nhưng cũng sẵn sàng lắng nghe “những lập luận hợp lý.”

Đồng euro tăng giá, chứng khoán giảm kể từ cuộc họp ECB trước

Dù mức lãi suất 2% vẫn được coi là đích đến hợp lý, bối cảnh hiện tại lại cho thấy nhiều quan điểm trái chiều. Khảo sát mới nhất của Bloomberg ghi nhận dự báo dao động từ 1.25% đến 2.25%, với hơn 20% chuyên gia cho rằng ECB sẽ tăng lãi suất trở lại trước khi năm 2026 kết thúc.

Triển vọng kinh tế khu vực

Tâm lý hứng khởi trước các kế hoạch đầu tư hạ tầng hàng trăm tỷ euro tại Đức cùng với chương trình tái vũ trang tại nhiều nước châu Âu, từng được kỳ vọng sẽ vực dậy tăng trưởng khu vực, đang dần bị lu mờ bởi lo ngại rằng các mức thuế mới sẽ xóa sổ phần lớn triển vọng kinh tế trong năm nay.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Hà Lan Klaas Knot nhấn mạnh mức độ phức tạp của tình hình, cho rằng tác động của các biện pháp hiện nay có thể thay đổi theo thời gian và ECB sẽ phải “thực sự cảnh giác.”

Về phía Đức, một câu hỏi quan trọng là tốc độ giải ngân nguồn vốn đầu tư sẽ nhanh đến đâu và ảnh hưởng thế nào đến lạm phát. Một nhóm chuyên gia kinh tế hàng đầu vừa cắt giảm dự báo tăng trưởng năm nay và chỉ kỳ vọng các hiệu ứng tích cực sẽ xuất hiện từ năm 2026.

Góc nhìn từ Bloomberg Economics

“ECB đang đối mặt với một môi trường hoàn toàn khác so với kỳ họp trước, khi các mức thuế quan của Mỹ đã trở thành hiện thực. Chính sách tiền tệ của khu vực đồng euro buộc phải thích nghi. Chúng tôi dự báo Hội đồng điều hành ECB sẽ giảm lãi suất thêm 25 bps trong cuộc họp ngày 17 tháng Tư, và tiếp tục nới lỏng hơn nữa trong thời gian tới.” —David Powell, chuyên gia kinh tế khu vực đồng euro cấp cao tại Bloomberg

Áp lực giảm lạm phát và chính sách “thắt chặt”

Sau tuyên bố của Trump, nhiều yếu tố cho thấy rủi ro giảm phát đang gia tăng. Đồng euro đã tăng giá so với USD, và phản ứng của Ủy ban châu Âu chưa bao gồm bất kỳ biện pháp trả đũa nào làm tăng chi phí nhập khẩu vào khu vực.

Một trong những câu hỏi khiến các nhà hoạch định chính sách ECB băn khoăn là liệu chính sách hiện tại còn mang tính “thắt chặt” hay không. Tháng trước, ECB đã điều chỉnh ngôn từ trong tuyên bố sau cuộc họp, cho rằng mức lãi suất hiện nay đã “giảm đáng kể tính thắt chặt.” Điều này vừa mở ra khả năng nới lỏng tiếp, vừa thừa nhận ECB đã tiến hành nhiều bước đi đáng kể.

Một đợt cắt giảm nữa sẽ đưa chi phí vay mượn tiến gần hơn tới mức được coi là “lãi suất trung lập” — mức không kìm hãm cũng không thúc đẩy tăng trưởng. ECB có thể điều chỉnh thêm về mặt ngôn từ hoặc loại bỏ cụm từ nói trên khỏi tuyên bố, song trong một môi trường biến động liên tục, ECB có thể muốn tránh đưa ra các tín hiệu quá rõ ràng.