Dư chấn kinh tế từ nhiệm kỳ đầy tranh cãi của Donald Trump

Dư chấn kinh tế từ nhiệm kỳ đầy tranh cãi của Donald Trump

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

17:01 27/06/2024

Thật đáng tiếc khi chúng ta phải chờ đợi các nhà phân tích đầu tư chỉ ra tác động của các kế hoạch thương mại của ông Donald Trump. Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden lẽ ra nên liên tục nhắc nhở người dân Mỹ về điều này mỗi ngày. Dĩ nhiên, việc Tổng thống Biden tập trung vào ảnh hưởng của ông Trump đối với nền dân chủ Mỹ là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, điều này đang lấn át những vấn đề mà cử tri quan tâm hơn.

Theo phân tích của Moody's Analytics, kết quả cuối cùng là các chính sách của Trump sẽ gây ra suy thoái kinh tế vào giữa năm 2025. Tỷ lệ thất nghiệplạm phát sẽ tăng vọt. Một nửa dưới của phân phối thu nhập ở Mỹ sẽ chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Nhưng đó mới chỉ là một nửa câu chuyện. Dự báo của Moody's dựa trên kế hoạch lâu dài của ông Trump về việc áp thuế 10% lên tất cả hàng nhập khẩu và 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Những mức thuế này đã đủ tốn kém. Theo Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, một gia đình trung bình sẽ phải trả thêm 1,700 USD mỗi năm do giá cả tăng cao.

Đảng Dân chủ cũng không khác biệt so với Đảng Cộng hoà lắm. Hai điểm đồng thuận lớn ở Mỹ hiện nay là: toàn cầu hóa có hại và Mỹ đang trong cuộc cạnh tranh "được ăn cả, ngã về không" với Trung Quốc. Đây là một phần lý do khiến Tổng thống Biden không thể công kích trực diện các kế hoạch chiến tranh thương mại của ông Trump. Tuy nhiên, ông Trump đang vô tình tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Tổng thống Biden. Đầu tháng này, cựu tổng thống đã công bố chính sách "thuế quan toàn diện", theo đó thuế nhập khẩu sẽ hoàn toàn thay thế thuế thu nhập.

Việc đưa ra một mức thuế quan tối ưu có thể bù đắp cho việc bãi bỏ thuế thu nhập là điều bất khả thi. Thuế suất càng cao, sự gián đoạn thương mại càng lớn. Điều này được so sánh như "một con chó đuổi theo đuôi của chính mình". Chi phí kinh tế của việc quay trở lại chính sách tài khóa thế kỷ 19 sẽ tác động mạnh mẽ đến những người lao động chân tay và gia đình họ - đối tượng đang ngày càng chuyển sang ủng hộ ông Trump. Người hưởng lợi sẽ là những người giàu, những người chi tiêu một phần nhỏ hơn nhiều thu nhập của họ cho hàng hóa. Một nghiên cứu của Moody's về vấn đề này chắc chắn sẽ dự báo một cuộc suy thoái kinh tế.

Ngoài kế hoạch mới nhất của ông Trump, còn có kế hoạch "tách rời hoàn toàn" với Trung Quốc do ông Robert Lighthizer, cựu đại diện thương mại của ông Trump và có khả năng là Bộ trưởng Tài chính tiếp theo đang thúc đẩy. Ông Trump cũng có kế hoạch về việc thay thế Jerome Powell làm chủ tịch Fed. Tất cả những điều này cộng lại sẽ dẫn đến lãi suất cao hơn, lạm phát tăng vọt và một bước chuyển quyết định hướng tới phi toàn cầu hóa. Tóm lại, ông Trump đang tạo ra một điểm yếu ngày càng lớn để chính quyền Biden tấn công. Tổng thống Mỹ có thể nhắm vào điểm này trong cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên giữa hai người vào tối thứ Năm.

Câu hỏi đặt ra là nhiệm kỳ thứ hai của Biden sẽ có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế toàn cầu. Tổng thống Mỹ vẫn chưa làm rõ sự khác biệt giữa "giảm rủi ro" và "tách rời". Lý do là vì rất khó để vạch ra ranh giới giữa hai khái niệm này. Nếu bất kỳ thặng dư thương mại nào của Trung Quốc đều có thể được đầu tư vào cỗ máy chiến tranh ngày càng lớn mạnh của họ, thì tại sao chỉ dừng lại ở lĩnh vực bán dẫn và công nghệ trí tuệ nhân tạo? Cho đến khi Biden có thể xác định rõ ràng hơn các thông số, sẽ rất khó để đạt được lập trường chung với EU về vấn đề Trung Quốc.

Tóm lại, cả chính quyền Biden và Trump đều hứa hẹn sẽ đi theo cùng một hướng. Nhưng ông Trump sẽ làm điều đó một cách mạnh mẽ và quyết đoán hơn. Điều trớ trêu trong lập trường của Trump là ông là ứng cử viên hứa hẹn chấm dứt sự can dự của Mỹ vào các "cuộc chiến tranh vô tận" ở Ukraine và Dải Gaza, thậm chí có thể xem xét việc từ bỏ Đài Loan - mặc dù không thể dự đoán được trước những hướng đi của ông Trump. Tuy nhiên, kế hoạch rút lui khỏi nền kinh tế toàn cầu của ông ta sẽ làm tăng khả năng xung đột với Trung Quốc.

Những gì chúng ta biết về kế hoạch của ông Trump là chúng sẽ kích hoạt suy thoái kinh tế. Những gì chúng ta nghĩ rằng ông Trump sẽ bị cám dỗ làm có thể dẫn đến một cuộc đại suy thoái. Hậu quả kinh tế của ông Trump sẽ là một thảm họa. Những hậu quả địa chính trị ngoài ý muốn thậm chí có thể còn tồi tệ hơn. Nước Mỹ dưới thời Tổng thống Biden đang mơ màng bước vào một cuộc Chiến tranh Lạnh với Trung Quốc. Ông Trump thì như đang ôm lấy cơn ác mộng đó. Điều tốt nhất Tổng thống Biden có thể làm để cải thiện triển vọng của mình là làm rõ những điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến lợi ích cốt lõi của tầng lớp trung lưu Mỹ.

Bài viết trên là quan điểm cá nhân của tác giả Edward Luce từ trang tin Financial Times.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ