Báo cáo mới nhất từ Bộ Thương mại Mỹ cho thấy đà tăng trưởng vẫn tiếp diễn trong quý I/2025, nhưng với tốc độ chậm lại đáng kể. Sự suy yếu trong chi tiêu tùy ý – đặc biệt là tại các nhà hàng và quán bar – cho thấy tâm lý người tiêu dùng đang trở nên bi quan hơn, khi họ buộc phải điều chỉnh chi tiêu để đối phó với triển vọng việc làm không chắc chắn và áp lực giá cả.

Theo số liệu từ Cục Điều tra Dân số thuộc Bộ Thương mại, tổng doanh số bán lẻ trong tháng 2 tăng 0.2% sau khi giảm mạnh 1.2% trong tháng 1 – mức giảm sâu nhất kể từ tháng 11/2022. Trước đó, các nhà kinh tế được Reuters khảo sát dự báo doanh số bán lẻ sẽ tăng 0.6%, nhưng thực tế thấp hơn nhiều so với kỳ vọng.

Biến động doanh số bán lẻ hàng tháng tại Mỹ (2024-2025)

Mức giảm mạnh của tháng 1 một phần do yếu tố thời tiết, với bão tuyết trên diện rộng và cháy rừng tại California, nhưng sự suy yếu trong tháng 2 lại phản ánh rõ nét hơn tình trạng thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng. Dù doanh số bán lẻ tăng 3.1% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng trưởng này vẫn chậm hơn nhiều so với giai đoạn cuối năm 2024.

Samuel Tombs, Kinh tế trưởng tại Pantheon Macroeconomics, nhận định: “Báo cáo này cho thấy nền kinh tế chưa thực sự bước vào suy thoái, nhưng nguy cơ tăng trưởng suy yếu đáng kể vẫn hiện hữu. Người tiêu dùng đang ưu tiên tiết kiệm nhiều hơn trong bối cảnh lo ngại về việc làm và thu nhập.”

Dữ liệu chi tiết cho thấy sự phân hóa trong xu hướng chi tiêu. Doanh số bán hàng trực tuyến tăng mạnh 2.4% trong tháng 2, trong khi doanh thu tại các cửa hàng dược phẩm và chăm sóc sức khỏe tăng 1.7%. Nhóm ngành vật liệu xây dựng và thiết bị làm vườn nhích nhẹ 0.2%.

Tuy nhiên, một số ngành hàng quan trọng lại chứng kiến sự sụt giảm đáng kể. Doanh thu tại các đại lý ô tô tiếp tục giảm 0.4% sau khi lao dốc 3.7% trong tháng 1 – dấu hiệu cho thấy nhu cầu tiêu dùng đối với hàng hóa giá trị cao đang suy yếu. Doanh số từ các cửa hàng quần áo giảm 0,6%, trong khi doanh thu tại các cửa hàng điện tử giảm 0.3%.

Một điểm đáng chú ý là doanh thu tại các nhà hàng và quán bar – nhóm ngành quan trọng phản ánh sức khỏe tài chính của người tiêu dùng – giảm mạnh 1.5%, mức giảm sâu nhất trong 13 tháng. Sự sụt giảm này diễn ra sau khi doanh số không đổi trong tháng 1, cho thấy mức độ thận trọng ngày càng cao trong chi tiêu ăn uống. Một số chuyên gia cho rằng thời tiết lạnh có thể là yếu tố góp phần vào sự sụt giảm, nhưng tâm lý tiêu dùng yếu vẫn là nguyên nhân chính.

Bên cạnh đó, giá xăng giảm đã khiến doanh thu tại các trạm xăng giảm 1,0%, trong khi doanh số các mặt hàng giải trí như dụng cụ thể thao, nhạc cụ và sách giảm 0.4%.

Trước thông tin về doanh số bán lẻ, các chỉ số chứng khoán Mỹ tăng điểm, phản ánh kỳ vọng rằng nền kinh tế vẫn chưa rơi vào suy thoái. Đồng USD suy yếu so với rổ tiền tệ chính, trong khi lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn dài giảm, cho thấy nhà đầu tư tiếp tục tìm kiếm tài sản an toàn trong bối cảnh triển vọng kinh tế không rõ ràng.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng nếu xu hướng tiêu dùng tiếp tục suy yếu, thị trường tài chính có thể chịu áp lực trong những tháng tới.

Chỉ số niềm tin tiêu dùng Mỹ đã giảm xuống mức thấp nhất trong 2.5 năm vào tháng 3, phản ánh mối lo ngại ngày càng lớn về việc làm và thu nhập. Các biện pháp cắt giảm nhân sự mạnh mẽ của chính quyền Tổng thống Donald Trump, cùng với chiến tranh thương mại do thuế quan cao gây ra, đang làm gia tăng áp lực đối với thu nhập hộ gia đình và tiêu dùng.

Trong khi đó, nhiều tập đoàn bán lẻ lớn như Kohl’s, Macy’s, Walmart và Target đã điều chỉnh dự báo doanh số xuống thấp hơn, do lo ngại rằng lạm phát và nguy cơ suy thoái sẽ tác động tiêu cực đến sức mua của người tiêu dùng.

Xu hướng doanh số bán lẻ và niềm tin người tiêu dùng Mỹ (2023-2025)

Dữ liệu từ Bank of America cho thấy dấu hiệu suy yếu trong chi tiêu tùy ý, đặc biệt là tại các nhà hàng ở khu vực Washington D.C., bao gồm Maryland và Virginia. Một số nhà phân tích cảnh báo rằng sự sụt giảm của thị trường chứng khoán có thể làm hạn chế chi tiêu của nhóm thu nhập cao, trong khi giá thực phẩm tăng tiếp tục gây áp lực lên ngân sách của nhóm thu nhập thấp.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent gần đây cảnh báo rằng nền kinh tế có thể bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm lại khi chuyển từ chi tiêu công sang chi tiêu tư nhân. Ông nhấn mạnh rằng không có gì đảm bảo Mỹ sẽ tránh được suy thoái.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến giữ nguyên lãi suất chuẩn ở mức 4.25%-4.50% trong cuộc họp tuần này, sau khi đã cắt giảm 100 điểm cơ bản kể từ tháng 9/2024. Tuy nhiên, thị trường đang kỳ vọng Fed sẽ nối lại chu kỳ hạ lãi suất vào tháng 6, khi áp lực tiêu dùng ngày càng lớn.

Scott Anderson, Kinh tế trưởng tại BMO Capital Markets, cho biết: “Fed đang đối mặt với một thế lưỡng nan: hoặc tiếp tục giữ lãi suất cao để chống lạm phát do thuế quan, hoặc giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế đang chậm lại. Dữ liệu bán lẻ hiện tại cho thấy người tiêu dùng Mỹ đang chịu áp lực, nhưng chưa có dấu hiệu suy thoái rõ ràng.”

Xu hướng doanh số bán lẻ lõi tại Mỹ (2024-2025)

Doanh số bán lẻ lõi – thước đo quan trọng để đánh giá chi tiêu tiêu dùng trong GDP – đã tăng 1.0% trong tháng 2, sau khi giảm 1.0% trong tháng 1 (số liệu điều chỉnh).

Tốc độ tăng trưởng chi tiêu tiêu dùng dự kiến sẽ giảm mạnh xuống còn 1.2% trong quý I/2025, so với mức tăng mạnh 4.2% trong quý IV/2024.

Hiện tại, Fed Atlanta dự báo GDP Mỹ có thể giảm 2.1% trong quý I/2025, trong khi các nhà kinh tế khác đưa ra mức dự báo từ tăng 0.5% đến 1.3%.

Lydia Boussour, chuyên gia kinh tế cao cấp tại EY-Parthenon, cảnh báo: “Những vết nứt trong nền kinh tế Mỹ đang ngày càng lộ rõ. Nếu xu hướng suy yếu trong tiêu dùng kéo dài, rủi ro suy thoái sẽ ngày càng lớn.”