Trong số những người tham dự sự kiện quan trọng năm nay có cả người thân của nhiều quan chức cấp cao trong Điện Kremlin. Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh Nga đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ chiến sự kéo dài và các lệnh trừng phạt khắc nghiệt từ phương Tây, khiến triển vọng kinh tế của nước này ảm đạm.

“Không ai nói đến chuyện đầu tư cả, vì làm sao có thể đầu tư vào Nga trong bối cảnh hiện tại – chiến tranh, trừng phạt, tăng trưởng chậm và lạm phát kéo dài?” – Alexandra Prokopenko, một chuyên gia thuộc Trung tâm Carnegie Nga-Âu Á tại Berlin, nhận xét. “Mục đích chính của diễn đàn là để cho Putin thấy rằng kinh tế không đình trệ, và mọi người vẫn đang vui vẻ làm ăn như bình thường.”

Putin dự kiến sẽ xuất hiện vào thứ Sáu tại diễn đàn, nơi truyền hình quốc gia hứa hẹn một bài phát biểu lớn về các vấn đề quốc tế và “ai là người phải chịu trách nhiệm cho những gì đang xảy ra hiện nay”.

Ông sẽ đứng cùng với Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto, Phó Thủ tướng thứ nhất Trung Quốc Đinh Học Tường, Sheikh Nasser bin Hamad Al Khalifa – người thứ ba trong danh sách kế vị ngai vàng Bahrain, và Phó Tổng thống Nam Phi Paul Mashatile.

Đây là nhóm lãnh đạo thế giới nổi bật nhất mà Nga thu hút được kể từ khi chiến tranh bắt đầu, trong bối cảnh làn sóng lên án cuộc xâm lược toàn diện Ukraine và lo ngại bị phản ứng từ phương Tây khiến nhiều đồng minh của Nga không dám công khai ủng hộ.

Đặc biệt, Prabowo đã cam kết thắt chặt quan hệ với Nga, ngay cả khi nhiều cường quốc khác quay lưng với Putin. Trên cương vị Bộ trưởng Quốc phòng, ông từng gọi Nga là “người bạn lớn” trong chuyến thăm hồi tháng 7 năm 2024 và đã bỏ qua hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada tuần này để đến St Petersburg. Ông dự kiến sẽ gặp Putin vào thứ Năm.

Kể từ khi nhậm chức vào năm ngoái, Prabowo đã thúc đẩy cuộc tập trận hải quân chung đầu tiên giữa Indonesia và Nga, đồng thời đồng ý để Indonesia gia nhập nhóm các nước đang phát triển BRICS do Trung Quốc và Nga dẫn dắt.

Năm 2023, ông từng đưa ra đề xuất hòa bình cho Ukraine, bao gồm việc lập vùng phi quân sự và trưng cầu dân ý do LHQ giám sát tại “các khu vực đang tranh chấp”. Đề xuất này đã bị Ukraine phản đối gay gắt, khẳng định rằng không có khu vực nào đang tranh chấp, mà đó là những vùng lãnh thổ ở đông nam Ukraine đang bị Nga chiếm đóng.

Evan Laksmana từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế cho biết Nga sẽ được lợi nhiều hơn từ mối quan hệ ngày càng sâu sắc với Indonesia. “Về mặt chính trị, Nga có lợi thế khi không bị cô lập ở Đông Nam Á,” ông nói. “Với vị thế là một trong những quốc gia lớn nhất khu vực, sự hiện diện của Indonesia là đòn bẩy chính trị đáng kể giúp Nga thể hiện rằng họ không bị cô lập.”

Tuy nhiên, những tuyên bố đầy chiến thắng của Putin không thể che giấu được tâm trạng u ám đang gia tăng trong giới chức và tầng lớp tinh hoa kinh tế Nga khi chiến tranh kéo dài.

Lãi suất vay cao được thiết lập để kiềm chế lạm phát đang làm nguội đi sự bùng nổ tăng trưởng trong thời chiến của Nga, trong khi mức sống tăng lên cũng bắt đầu chững lại.

Lợi thế trên chiến trường khiến Putin không còn mặn mà với một thỏa thuận hòa bình, khiến triển vọng gỡ bỏ lệnh trừng phạt của phương Tây càng trở nên xa vời.

Dù Điện Kremlin tuyên bố rằng họ nhận được sự quan tâm từ một số nhà đầu tư phương Tây muốn quay trở lại nếu lệnh trừng phạt được gỡ bỏ, các quan chức Nga hôm thứ Tư thừa nhận vẫn chưa có công ty nào chính thức nộp đơn xin quay lại.

“Hiện chúng tôi chưa nhận được yêu cầu nào từ các công ty đã rời đi,” Thứ trưởng Tài chính Ivan Chebeskov nói với hãng tin RBC. “Nếu nói về các yêu cầu thoái vốn, thì có hàng chục đơn mỗi tháng,” ông nói thêm, dù tốc độ rút lui của các công ty phương Tây đã chậm lại trong năm qua.

Putin, người từng tỏ ra không quan tâm đến một thỏa thuận hòa bình do Mỹ làm trung gian, gần đây có vẻ thay đổi quan điểm khi ủng hộ việc cản trở các công ty phương Tây quay lại mua lại tài sản từ các bên thay thế mà họ để lại.

“Đội ngũ của chúng ta có thể giải quyết những thách thức nhập khẩu thay thế khó khăn nhất,” Phó Thủ tướng thứ nhất Denis Manturov phát biểu hôm thứ Tư. Các công ty phương Tây “trước hết nên làm gì đó để gỡ bỏ lệnh trừng phạt, rồi mới tính đến chuyện quay lại,” ông nói.

Triển vọng kinh tế xấu đi có vẻ như cũng khiến nhiều doanh nhân Nga không mặn mà xuất hiện tại diễn đàn. Theo chương trình chính thức, chỉ có sáu trong số 50 người giàu nhất nước Nga góp mặt. Hai CEO của hai ông lớn năng lượng nhà nước là Igor Sechin (Rosneft) và Alexei Miller (Gazprom) cũng vắng mặt.