Trong phát biểu hồi tháng 11, ông Powell đã có câu trả lời dứt khoát: "Chúng tôi không đoán mò, không đưa ra phỏng đoán, và không đặt ra giả định." Tuy nhiên, lần này, ông buộc phải đưa ra một quan điểm tinh tế và đa chiều hơn.

Trên thực tế, Fed đôi lúc không thể không đưa ra những giả định về các động thái của giới chính trị gia. Nhớ lại tháng 12 năm 2016, thời điểm tôi đảm nhận vị trí Phó Chủ tịch FOMC - cơ quan hoạch định chính sách, và ông Trump vừa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống đầu tiên. Khi đó, đội ngũ chuyên gia đã đưa ra giả định rằng "Quốc hội sẽ thông qua gói giảm thuế thu nhập cá nhân tương đương 1% GDP, dự kiến có hiệu lực từ quý III năm sau."

Vào thời điểm đó, tôi đã đặt ra cho đội ngũ chuyên gia một câu hỏi tương tự như câu hỏi mà Powell có thể sẽ phải đối mặt: "Đâu là điểm mấu chốt để quyết định liệu có nên đưa vào dự báo các yếu tố như việc tăng hàng rào thương mại hay siết chặt chính sách nhập cư?" Dựa trên câu trả lời nhận được lúc bấy giờ, cùng với kinh nghiệm làm việc tại Fed, tôi nhận thấy có bốn tiêu chí quan trọng cần xem xét.

Tiêu chí đầu tiên, cần phải có xác suất cao rằng một cuộc chuyển hướng chính sách sẽ diễn ra.

Tiêu chí thứ hai, mức độ thay đổi chính sách phải đủ tầm ảnh hưởng để tạo ra những tác động đáng kể đến các yếu tố then chốt như tăng trưởng kinh tế, thị trường lao động, lạm phát, hoặc các điều kiện tài chính, trong đó bao gồm diễn biến giá cổ phiếu và mặt bằng lãi suất.

Tiêu chí thứ ba, Fed cần nắm bắt được bản chất cốt lõi của chính sách đó. Điển hình như vào tháng 12/2016, các khoản thuế quan tiềm năng đã không được tính vào dự báo. Steve Kamin, lúc bấy giờ đang giữ cương vị Giám đốc Bộ phận Tài chính Quốc tế của Fed, đã nhận định rằng các kịch bản có sự khác biệt quá lớn và quy mô tác động khó lường đến mức khiến đội ngũ chuyên gia buộc phải từ bỏ việc đưa ra giả định.

Tiêu chí thứ tư, khi thị trường chứng khoán và trái phiếu đã hình thành kỳ vọng về một sự thay đổi chính sách, việc bỏ qua những tín hiệu này là điều không thể. Đây chính là một trong những lý do khiến các khoản cắt giảm thuế được đưa vào dự báo tháng 12/2016. Theo nhận định của David Wilcox, khi đó đang đảm nhiệm vị trí Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu và Thống kê của Fed: "Các nhà đầu tư trên thị trường tài chính đã thể hiện rõ quan điểm rằng sắp có những thay đổi đáng kể." Việc loại bỏ những kỳ vọng này ra khỏi dự báo sẽ là một quá trình vô cùng phức tạp và không cần thiết.

Vậy Powell nên có động thái gì? Theo tôi, ông Powell sẽ kế thừa cách tiếp cận của năm 2016. Ông sẽ công bố rằng Fed đang dự kiến việc gia hạn các khoản cắt giảm thuế năm 2017 và đã tích hợp yếu tố này vào dự báo - tuy nhiên, chưa có bất kỳ điều chỉnh nào liên quan đến thuế quan hay chính sách trục xuất. Quyết định đưa việc gia hạn cắt giảm thuế vào dự báo là hoàn toàn hợp lý, bởi đây là kịch bản có xác suất xảy ra cao và tầm ảnh hưởng lớn. Ngược lại, các chính sách về thương mại và nhập cư vẫn còn quá nhiều biến số khó lường, tương tự như tình hình năm 2016.

Chủ tịch Powell sẽ khó có thể chỉ ra cụ thể những tác động của những yếu tố này lên Bản Tóm tắt Dự báo Kinh tế của FOMC, bởi lẽ các thành viên trong Ủy ban không bị ràng buộc bởi những giả định từ đội ngũ chuyên gia. Tuy vậy, tôi nhận định rằng họ phần lớn sẽ theo định hướng của đội ngũ chuyên gia, chỉ tính đến việc duy trì chính sách thuế hiện hành. Điều này dẫn đến một dự báo khá khả quan, không tính đến những tác động bất lợi từ việc tăng thuế, áp đặt thuế quan hay chính sách trục xuất đối với tăng trưởng, lạm phát, năng suất lao động và nguồn nhân lực.

Đi sâu vào chi tiết, tôi dự kiến dự báo trung vị sẽ thể hiện tốc độ tăng trưởng khả quan hơn trong giai đoạn 2025 - 2026 so với dự báo hồi tháng 9, phản ánh động lực tăng trưởng bền vững của nền kinh tế cùng xu hướng cải thiện năng suất rõ rệt. Tỷ lệ thất nghiệp dự kiến sẽ dao động ở ngưỡng cao hơn một chút so với mức mà các quan chức Fed đánh giá là phù hợp với việc duy trì ổn định lạm phát. Lạm phát được kỳ vọng sẽ hạ nhiệt về mức mục tiêu 2% của Fed, nhiều khả năng vào năm 2026. Đến năm 2026 hoặc 2027, lãi suất quỹ liên bang sẽ điều chỉnh về mức trung tính - mức mà Fed nhận định là tương thích với lạm phát 2%. Lộ trình này nhiều khả năng chỉ cần cắt giảm từ 50 đến 75 bps trong năm 2025 (thấp hơn so với mức 100 bps trong dự báo tháng 9/2024), kèm theo mức lãi suất trung tính cao hơn - dự kiến từ 3% trở lên, nhưng vẫn thấp hơn đáng kể so với mức giá mà thị trường HĐTL đang định giá.

Thông điệp chủ đạo vẫn giữ nguyên như tháng 9: Khi thị trường lao động dần hạ nhiệt và áp lực lạm phát được kiểm soát, chính sách tiền tệ sẽ từng bước chuyển từ thắt chặt sang trung lập, cho thấy khả năng cao sẽ đạt được mục tiêu hạ cánh mềm. Tuy nhiên, bức tranh này có thể sẽ không còn tươi sáng như vậy một khi các chính sách về thuế quan và trục xuất của chính quyền Trump được làm rõ.