Các biện pháp cấm vận bắt đầu phát huy hiệu quả rõ rệt, đặc biệt sau động thái của Đức bắt giữ một tàu dầu được cho là thành viên của "hạm đội ngầm" - mạng lưới vận chuyển dầu bất hợp pháp nhằm phá vỡ lệnh cấm vận và cơ chế giá trần đối với dầu Nga. Tuy nhiên, phía Đức biện minh rằng đây chỉ là hoạt động cứu hộ khi phát hiện tàu di chuyển với vận tốc thấp bất thường trên biển Baltic - một hành động nhân đạo đối với con tàu đang gặp nạn này, bất kể tính pháp lý của hoạt động vận chuyển.

Có thể Đức đã chọn cách diễn giải là "cứu hộ" nhằm tránh kích động thêm Vladimir Putin, người vốn đã bất mãn trước việc Joe Biden cuối cùng cũng kiên quyết thực thi các biện pháp trừng phạt năng lượng với Nga. Điểm đáng nói là Biden triển khai chính sách này vào cuối nhiệm kỳ, tránh được áp lực chính trị từ làn sóng tăng giá năng lượng toàn cầu. Dù đang tập trung vào việc giành công trong thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng Israel - Hamas, phải thừa nhận ông đã khéo léo để Donald Trump gánh chịu hậu quả từ tình trạng hỗn loạn trên thị trường năng lượng.

Tổng thống Trump sẽ không có lợi thế từ Kho Dự trữ Dầu Chiến lược (SPR) dồi dào. Biden không chỉ khai thác cạn kiệt SPR mà còn thất bại trong cam kết bổ sung nguồn dự trữ. Tuy nhiên, Trump có thể triển khai chiến lược mua lại hiệu quả hơn. Chris Wright, ứng viên Bộ trưởng Năng lượng dưới thời Trump, khẳng định với Bloomberg rằng chính quyền mới "rất có khả năng" sẽ tái bổ sung SPR đã cạn kiệt.

Điều này đồng nghĩa với việc Hoa Kỳ sẽ cần thu mua khoảng 160 triệu thùng dầu trong các năm tới, tạo thêm động lực hỗ trợ cho thị trường dầu vốn đang thiếu hụt nguồn cung trầm trọng. OPEC đã xác nhận tình trạng này khi dự báo nhu cầu dầu toàn cầu năm 2025 sẽ tăng 1.4 triệu thùng/ngày trong khi sản lượng chỉ tăng 1.1 triệu thùng/ngày. Trái với dự đoán trước đó về khả năng dư thừa nguồn cung, thị trường giờ đây đang đối mặt với thực tế hoàn toàn ngược lại.

Các chuyên gia đã liên tục cảnh báo trong nhiều tháng về thái độ thờ ơ của thị trường trước tình trạng tồn kho suy giảm mạnh và nguồn cung sản phẩm toàn cầu xuống dưới mức trung bình 10 năm. Thị trường vẫn kỳ vọng viễn cảnh nguồn cung dồi dào trong tương lai, nhưng rõ ràng điều này chưa bao giờ thành hiện thực.

Thị trường cũng đã đánh giá quá cao mức suy giảm nhu cầu tại Trung Quốc. Bất chấp tăng trưởng kinh tế thấp hơn kỳ vọng, Trung Quốc vẫn duy trì mức tiêu thụ dầu đáng kể và tiếp tục thu mua trên thị trường chợ đen.

Tại Ấn Độ, nhu cầu tiêu thụ dầu liên tục thiết lập kỷ lục mới và xu hướng tăng trưởng này được dự báo sẽ càng mạnh mẽ hơn trong các tháng và năm tới.

Tại Hoa Kỳ, thị trường đang chứng kiến tình trạng khan hiếm dầu thô nặng do tác động từ các lệnh trừng phạt của chính quyền Biden. Bloomberg phân tích: "Lo ngại về việc các biện pháp cấm vận sẽ hạn chế nguồn cung từ Nga và Iran đang đảo lộn cấu trúc giá thông thường tại thị trường Vùng Vịnh Hoa Kỳ - trung tâm lọc dầu lớn nhất nước. Giá dầu thô nặng chất lượng thấp, vốn thường được giao dịch với mức chiết khấu so với dầu nhẹ Permian, đang tăng mạnh do lo ngại về các lệnh trừng phạt mới."

Bloomberg cũng cho biết: "Áp lực giá leo thang buộc các nhà máy lọc dầu khu vực Vùng Vịnh phải chuyển hướng sang thu mua nhiều dầu thô nhẹ hơn, theo các nguồn tin thị trường."

Mặc dù Bloomberg nhắc đến Iran, thực tế nguồn cung dầu nặng chủ yếu đến từ Nga. Thông tin mới nhất cho thấy nhóm Trump đang chuẩn bị kế hoạch trừng phạt nhằm vào thỏa thuận với Nga và siết chặt hơn nữa các biện pháp với Iran.

Theo các báo cáo, Ấn Độ và Trung Quốc đang tăng cường tìm kiếm nguồn cung dầu thô từ Saudi Arabia sau các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga.

Thêm vào đó là yếu tố thời tiết khắc nghiệt. Các nhà dự báo vẫn duy trì nhận định về đợt không khí lạnh cực đoan từ Bắc Cực. Điểm mấu chốt đối với thị trường không chỉ nằm ở kỳ nghỉ Martin Luther King - thời điểm nhiệt độ được dự báo sẽ xuống thấp nhất trong hơn một thập kỷ, mà còn ở diễn biến thời tiết phức tạp trong tháng 2/2024. Điều này khiến thị trường thêm phần căng thẳng. Nếu thời tiết giá rét từ Bắc Cực kéo dài đến tháng 2, đây sẽ là một bước ngoặt không chỉ với dầu mà còn với khí tự nhiên. Khả năng xảy ra biến động giá mạnh đối với cả hai mặt hàng là rất cao.