Vén màn bí ẩn: Can thiệp tiền tệ có thật sự hiệu quả?

Vén màn bí ẩn: Can thiệp tiền tệ có thật sự hiệu quả?

Thái Linh

Thái Linh

Junior Editor

08:15 28/08/2024

Cách đây không lâu, có một sự đồng thuận gần như tuyệt đối rằng sự can thiệp của Nhật Bản vào thị trường ngoại hối sẽ không hiệu quả vì lãi suất của quốc gia này với Mỹ chênh lệch quá nhiều — đã đưa USDJPY lên mức cao kỷ lục.

Sự đồng thuận đó phản ánh một số nghiên cứu có phần lỗi thời, cho thấy rằng nếu không có sự kiểm soát vốn, động thái can thiệp chỉ có hiệu quả khi được hỗ trợ bởi những thay đổi rộng hơn về chính sách tiền tệ và tài khóa. Thông tin này được "khắc ghi" vào mô hình cốt lõi của IMF để đánh giá tác động của sự can thiệp. Mô hình đó giả định rằng sự can thiệp hoàn toàn không hiệu quả đối với các nền kinh tế lớn, mở và tiên tiến.

Tuy nhiên, sự can thiệp của Nhật Bản đã đặt ra một mức trần cho USDJPY vào mùa hè này. Sự can thiệp của quốc gia này vào tháng 10 năm 2022 cũng như vậy. Các lý thuyết về việc sự can thiệp không có hiệu quả cần được cập nhật.

Có ba lý do tại sao sự can thiệp có thể hiệu quả hơn so với suy nghĩ thông thường về tài chính. Đầu tiên, trong trường hợp của Nhật Bản, chính phủ là một bên tham gia chính trên thị trường. Hầu hết các nhà phân tích đánh giá sự can thiệp dựa trên doanh thu thị trường, nhưng sự thay đổi hàng ngày này thường phần lớn là do các bên tham gia thị trường giao dịch với nhau để đối phó với các dòng tiền thực tế khiêm tốn hơn.

Chính phủ Nhật Bản có rất nhiều tài sản nước ngoài — Bộ Tài chính có 1.2 nghìn tỷ USD dự trữ và Quỹ đầu tư lương hưu của chính phủ có thêm khoảng 800 tỷ USD. Những tài sản này không được phòng hộ và chiếm hơn một nửa tổng vị thế tài sản nước ngoài ròng của Nhật Bản. Do đó, chính phủ Nhật Bản là bên hưởng lợi tài chính lớn nhất từ ​​sự suy yếu của đồng Yên.

Hãy nghĩ theo cách này: nếu người chiến thắng trong một vụ cá cược tài chính lớn không bao giờ thu lại lợi nhuận, điều đó sẽ tác động đến thị trường — vì lợi nhuận của chính phủ là rất lớn so với 50 tỷ USD - 100 tỷ USD giao dịch nước ngoài, thường đến từ các nhà đầu tư Nhật Bản "tư nhân". Có một hệ quả khác: khi Bộ Tài chính Nhật Bản bán USD khi USDJPY đạt mức 150 hoặc 160, trong khi mua vào lúc cặp tỷ giá này khoảng 80 hoặc 100, họ sẽ được một khoản lợi nhuận khổng lồ. Khoản lợi nhuận đó có phần không phù hợp với quan điểm tiêu chuẩn của thị trường rằng sự can thiệp làm "lãng phí" ngoại tệ khan hiếm.

Thứ hai, nhiều nghiên cứu về tính không hiệu quả của sự can thiệp tập trung vào biến số sai. Sự can thiệp thường hiệu quả bằng cách thiết lập một mức trần cho thị trường, thay vì tăng cường tiền tệ một cách bền vững. Ví dụ, nếu chính phủ dự kiến ​​can thiệp khi USDJPY ở mức 162, và nếu cặp tỷ giá này hiện đang giao dịch ở mức 160, thì khả năng xảy ra các kết quả khác nhau sẽ không đều: tin xấu đối với đồng Yên sẽ không làm USDJPY tăng mạnh, nhưng tin tốt đối với đồng Yên có thể dẫn đến USDJPY giảm mạnh.

Can thiệp để đặt ra mức sàn cho cặp tỷ giá đang giảm cũng hoạt động theo cách tương tự — thị trường biết rằng đồng tiền sẽ không được phép mạnh hơn nữa, nhưng sự sụt giảm vẫn tiếp diễn. Đó là lý do tại sao rất nhiều quốc gia châu Á có thể tham gia thành công vào "việc không tăng giá cạnh tranh" trong thập kỷ thao túng tiền tệ nước ngoài từ năm 2003 đến năm 2014.

Thứ ba, trong trường hợp của Nhật Bản, các động thái của chính phủ có thể gửi tín hiệu đến một nhóm lớn các tổ chức được quản lý để quyết định xem có nên phòng hộ một phần hay toàn bộ lượng trái phiếu nước ngoài nắm giữ hay không. Các tổ chức bán công — Ngân hàng Bưu điện Nhật Bản, Ngân hàng Norinchukin và quỹ đầu tư cho các ngân hàng với mức tiết kiệm nhỏ (Ngân hàng Trung ương Shinkin) — đồng nắm giữ gần 1 nghìn tỷ USD trái phiếu nước ngoài. Mức độ mà các trái phiếu này được phòng hộ có tác động đến thị trường. Điều tương tự cũng xảy ra với chín công ty bảo hiểm nhân thọ lớn, những công ty đã chuyển từ nắm giữ khoảng 360 tỷ USD trái phiếu được phòng hộ và 240 tỷ USD trái phiếu không phòng hộ trong năm tài chính (tính đến ngày 31 tháng 3 năm 2020) sang khoảng 185 tỷ USD được phòng hộ và 215 tỷ USD không phòng hộ vào cuối năm tài chính 2023. Trong khi chính phủ không tham gia thị trường, các tổ chức này đã để tỷ lệ phòng hộ giảm xuống để cắt giảm chi phí và tăng lợi nhuận.

Không có lập luận nào trong số này phủ nhận thực tế rằng chênh lệch lãi suất là rất quan trọng đối với các quốc gia có tài khoản tài chính mở. Lãi suất ngắn hạn cao của Hoa Kỳ khiến việc phòng hộ trở nên đắt đỏ. Lãi suất dài hạn cao của Hoa Kỳ khiến việc nắm giữ trái phiếu USD không được phòng hộ trở nên hấp dẫn. Nhưng chính phủ Nhật Bản có thể là một bên tham gia lớn — và sự can thiệp tiền tệ vẫn có thể định hình tỷ trọng R/R trong ngắn hạn.

Sự can thiệp ngoại hối không được phối hợp nhịp nhàng sẽ gây khó khăn hơn đối với các nền kinh tế lớn, mở và tiên tiến — đặc biệt là những nền kinh tế không có sức mạnh hỏa lực to lớn như chính phủ Nhật Bản. Nhưng sau kinh nghiệm gần đây, sẽ là một sai lầm nếu cho rằng việc can thiệp tiền tệ không bao giờ có thể có hiệu quả.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

NFP tháng 5 dự kiến tăng 130,000 – Gây áp lực lên USD và kỳ vọng cắt giảm lãi suất
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

NFP tháng 5 dự kiến tăng 130,000 – Gây áp lực lên USD và kỳ vọng cắt giảm lãi suất

Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp (NFP) của Mỹ trong tháng 5 dự kiến sẽ ghi nhận mức tăng 130,000 việc làm, thấp hơn so với mức tăng 177,000 trong tháng 4. Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ sẽ công bố dữ liệu này vào lúc 12:30 GMT hôm nay. Đây là một trong những chỉ số kinh tế quan trọng nhất, có khả năng tác động mạnh đến chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và làm biến động thị trường ngoại hối, đặc biệt là USD.
Tokyo vật lộn với “quái vật ba đầu” mang tên thương mại toàn cầu
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Tokyo vật lộn với “quái vật ba đầu” mang tên thương mại toàn cầu

Tokyo đang loay hoay giữa ba hướng chính sách thương mại mâu thuẫn từ nội bộ chính quyền Trump, biến đàm phán thành màn “xiếc ngoại giao”. Trong khi Nhật khéo léo điều chỉnh chiến thuật để giữ tiến triển, thì Trung Quốc quan sát cách Mỹ “đấu súng nội bộ”. Song mọi nỗ lực thương lượng đều có nguy cơ trở thành con tin của hỗn loạn chính trị Washington. Cùng lúc, cuộc khẩu chiến Trump–Musk tạm hạ nhiệt sau những đòn rắn mặt trận chính trị và thị trường, nhưng vẫn chưa rõ là kết thúc hay chỉ là tạm dừng màn kịch.
Cổ phiếu thận trọng chờ báo cáo việc làm, Tesla lao dốc khi mối quan hệ thân thiết Trump-Musk rạn nứt
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cổ phiếu thận trọng chờ báo cáo việc làm, Tesla lao dốc khi mối quan hệ thân thiết Trump-Musk rạn nứt

Thị trường châu Á giao dịch cầm chừng khi nhà đầu tư chờ đợi báo cáo việc làm Mỹ giữa lúc lo ngại kinh tế đình trệ. Cổ phiếu Tesla lao dốc mạnh sau xung đột giữa Trump và Elon Musk, làm bốc hơi 150 tỷ USD vốn hóa. Đồng thời, căng thẳng Mỹ-Trung tiếp tục phủ bóng khi đối thoại cấp cao không đạt bước tiến rõ ràng.
Trung Quốc còn có phải là nơi "không thể đầu tư"?
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Trung Quốc còn có phải là nơi "không thể đầu tư"?

Cho đến gần đây, hầu hết các nhà đầu tư quốc tế đều cho rằng thị trường chứng khoán Trung Quốc gần như “không thể đầu tư”. Nhiều người vẫn nghĩ vậy, và bạn có thể thấy lý do. Dân số nước này đang già hóa nhanh chóng và giảm tuyệt đối. Đây là một nền kinh tế nợ cao vẫn đang gánh chịu hậu quả từ sự suy thoái nghiêm trọng của thị trường bất động sản.
Trái phiếu Nhật: Tạm yên, nhưng áp lực vẫn còn đó
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Trái phiếu Nhật: Tạm yên, nhưng áp lực vẫn còn đó

Thị trường trái phiếu Nhật Bản đang trải qua những biến động lớn khi nhu cầu trong nước giảm mạnh, khiến lợi suất trái phiếu kỳ hạn dài tăng lên mức cao kỷ lục. Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư nước ngoài trở thành lực lượng chính mua vào, giúp thị trường tạm thời ổn định. Tuy nhiên, Bộ Tài chính Nhật đang cân nhắc điều chỉnh chiến lược phát hành trái phiếu để đối phó với thách thức lâu dài từ sự mất cân bằng cung – cầu và thay đổi trong hành vi đầu tư.
Ngày thứ Sáu bão tố: Trump - Tập đình chiến nhưng chiến tranh Trump - Musk làm Tesla bay hàng trăm tỷ
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Ngày thứ Sáu bão tố: Trump - Tập đình chiến nhưng chiến tranh Trump - Musk làm Tesla bay hàng trăm tỷ

Đừng nhầm lẫn: thị trường hiện đang "dò dẫm" trong cơn bão. Sự yên tĩnh là giả tạo giữa các dòng nước xiết. Giữa logic TACO, cảm giác "déjà vu" về thuế quan, và một Fed có thể cắt giảm quá muộn hoặc không cắt giảm, các nhà giao dịch đang rón rén bước qua bãi mìn địa chính trị, không rõ tin tức nào sẽ là kíp nổ tiếp theo.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ