Trong bối cảnh hiện tại, cả Hoa Kỳ và Trung Quốc đều không cần được nhắc nhở về hậu quả thảm khốc từ một cuộc đối đầu vô hạn định. Mức thuế quan trả đũa ba chữ số đã làm tê liệt dòng chảy thương mại song phương với giá trị 600 tỷ USD hàng năm. Khối lượng tàu vận tải hướng đến Hoa Kỳ đang suy giảm với tốc độ đáng báo động. Các cơ sở sản xuất tại Trung Quốc đại lục đang buộc phải cho lao động nghỉ việc không lương; ước tính gần 16 triệu người có nguy cơ mất việc làm. Bloomberg Economics dự báo tác động tiêu cực từ 2% đến 2.5% đối với GDP của Trung Quốc. Tại Hoa Kỳ, các nhà bán lẻ phát đi cảnh báo về tình trạng thiếu hụt hàng hóa tại các điểm bán trong vòng vài tháng tới. Các doanh nghiệp sản xuất lo ngại về hiện tượng đứt gãy chuỗi cung ứng. Xác suất xảy ra suy thoái kinh tế đã gia tăng đến mức đáng quan ngại.

Có thể Bessent và các quan chức cấp cao Hoa Kỳ đang dần nhận thức rằng Trung Quốc sẽ không đơn thuần khuất phục trước các biện pháp gây áp lực. Chính phủ nước này đã đầu tư nhiều năm chuẩn bị cho cuộc đối đầu này, có chiến lược giảm thiểu phụ thuộc của quốc gia vào các yếu tố đầu vào từ Hoa Kỳ. Bắc Kinh có khả năng đa dạng hóa nguồn cung cho phần lớn dầu mỏ, đậu nành và thịt lợn mà họ tiếp tục nhập khẩu. Các nhà hoạch định chính sách còn dư địa để mở rộng các gói kích thích kinh tế nội địa nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến chỉ số GDP.

Về mặt địa chính trị, giới lãnh đạo Trung Quốc có thể tìm thấy sự an ủi từ thực tế rằng chưa có quốc gia thứ ba nào tham gia vào chiến lược cô lập đại lục do Hoa Kỳ khởi xướng. Trong phạm vi nội địa, họ có khả năng ít phải lo ngại về dư luận công chúng hơn so với các đối tác Hoa Kỳ. Trong mọi trường hợp, tinh thần dân tộc bất khuất đã được chứng minh là chiếm được sự ủng hộ rộng rãi.

Biến động mức thuế quan kể từ ngày 01/01/2025

Ngược lại, Nhà Trắng đã bộc lộ mức độ nhạy cảm cao trước những lo ngại từ người tiêu dùng, khu vực doanh nghiệp và thị trường tài chính Hoa Kỳ. Họ đã ban hành các miễn trừ thuế quan đối với thiết bị điện tử và các mặt hàng khác (Trung Quốc cũng đang áp dụng biện pháp tương tự với một số hàng nhập khẩu thiết yếu từ Hoa Kỳ khó có thể thay thế) trong khi kêu gọi cử tri chuẩn bị tâm lý cho một mùa Giáng sinh với ít quà tặng hơn. Tỷ lệ tín nhiệm chính quyền đang sụt giảm xuống mức thấp kỷ lục. Trung Quốc có cơ sở logic khi cho rằng chiến lược tối ưu của họ là kiên nhẫn chờ đợi sự suy yếu của đối thủ.

Tuy nhiên, việc kéo dài cuộc chiến chỉ làm trầm trọng thêm mối quan hệ căng thẳng, khiến các cuộc đàm phán vốn đã phức tạp càng trở nên nan giải hơn, đồng thời gây thiệt hại không cần thiết cho cả hai quốc gia và nền kinh tế toàn cầu. Phương án tối ưu là bắt đầu quá trình tái thiết mối quan hệ ngay từ thời điểm hiện tại.

Tối thiểu, các nhà đàm phán không nên để yếu tố tự tôn hay bất mãn làm lu mờ ưu tiên cấp bách: thiết lập nền tảng tin cậy đủ để các cuộc đàm phán chính thức diễn ra suôn sẻ. Ví dụ, lãnh đạo Trung Quốc nên để các vấn đề như Đài Loan và chính sách kiểm soát xuất khẩu công nghệ tiên tiến của Hoa Kỳ được thảo luận tại các diễn đàn chuyên biệt khác. Mặc dù gặp phải sự phản đối từ phía hành pháp, việc thực hiện cắt giảm thuế quan có giới hạn và có đi có lại sẽ là biện pháp xây dựng lòng tin hiệu quả; cũng như những nỗ lực quyết liệt hơn từ phía Trung Quốc trong việc ngăn chặn xuất khẩu tiền chất fentanyl sang Hoa Kỳ. Việc giảm thiểu các ngôn từ mang tính đe dọa và mô tả thiếu tế nhị về đối tác đàm phán không phải là yêu cầu quá cao.

Việc đạt được một thỏa hiệp toàn diện hơn chắc chắn sẽ đầy thách thức và đòi hỏi thời gian, nhưng không phải là bất khả thi. Từ lâu, việc tái cân bằng cơ cấu kinh tế để giảm bớt phụ thuộc vào xuất khẩu đã nằm trong lợi ích chiến lược của chính Trung Quốc, điều này sẽ góp phần giảm thiểu căng thẳng thương mại không chỉ với Hoa Kỳ mà còn với nhiều đối tác khác; Bắc Kinh cũng cần lưu tâm đến những quan ngại phổ biến trong cộng đồng quốc tế về chính sách trợ cấp quy mô lớn và các hoạt động thương mại mang tính chủ nghĩa trọng thương. Hoa Kỳ có tiềm năng hưởng lợi không chỉ từ việc Trung Quốc gia tăng khối lượng mua nông sản và năng lượng của Mỹ, mà còn từ dòng vốn đầu tư trực tiếp nhiều hơn từ các tập đoàn đại lục.

Không bên nào nên kỳ vọng căng thẳng sẽ hoàn toàn biến mất, hoặc một trong hai quốc gia sẽ nhượng bộ đáng kể về các vấn đề được coi là trọng yếu đối với an ninh quốc gia. Tuy nhiên, càng sớm chấm dứt cuộc đối đầu tự hủy hoại này, cả hai bên sẽ càng thu được nhiều lợi ích.