Tóm lược bài viết từ Wall Street Journal:

• Một trong những tính toán trọng tâm của Trung Quốc trong chiến lược trả đũa là: Gây tổn thất trực tiếp đến các doanh nghiệp Mỹ đang phụ thuộc vào mối quan hệ với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
• Các công cụ mà Bắc Kinh đã và có thể mở rộng bao gồm:
  • Kiểm soát xuất khẩu các nguyên vật liệu đầu vào quan trọng, đặc biệt là các thành phần thiết yếu để sản xuất chip bán dẫn và sản phẩm liên quan đến quốc phòng tại Mỹ.
  • Các cuộc điều tra theo quy định nhằm đe dọa và trừng phạt các công ty Mỹ hoạt động tại Trung Quốc.
  • Danh sách đen cấm các doanh nghiệp Mỹ nhất định bán hàng hoặc tiếp cận thị trường Trung Quốc.
  • Các biện pháp mới đang được chuẩn bị để gây áp lực buộc doanh nghiệp Mỹ phải chia sẻ sở hữu trí tuệ, nếu không sẽ bị từ chối quyền tiếp cận thị trường Trung Quốc.
• Bộ công cụ này cho thấy chủ tịch Tập Cận Bình hoàn toàn có khả năng theo đuổi một cuộc chiến kinh tế lâu dài với Mỹ.

Các chỉ số chứng khoán ghi nhận mức tăng trong ngày mạnh nhất trong nhiều năm, với chỉ số S&P 500 đạt mức tăng cao nhất kể từ năm 2008, trong khi đồng USD tăng giá và lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ thu hẹp đà giảm vào thứ Tư, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố tạm thời hoãn áp thuế. Thông báo được đưa ra vào rạng sáng nay sau nhiều ngày thị trường biến động mạnh, khi giá trái phiếu và đồng USD sụt giảm vào đầu ngày do lo ngại rằng kế hoạch nâng thuế lên mức cao nhất trong hơn một thế kỷ của chính quyền Trump có thể đẩy nền kinh tế vào suy thoái. Tổng thống đã công bố tạm hoãn áp thuế trong 90 ngày đối với nhiều quốc gia, ngay cả khi mức thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc được nâng lên 125%.

Chỉ số S&P 500 kết phiên tăng 9.5%, trong khi Nasdaq tăng 12.2% — mức tăng trong ngày lớn nhất kể từ 3/1/2001 và là mức tăng trong ngày lớn thứ hai trong lịch sử. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cho biết vẫn còn nhiều bất ổn xoay quanh kế hoạch áp thuế trong dài hạn. Mùa báo cáo tài chính quý sắp tới của Mỹ sẽ cung cấp thêm góc nhìn về sức khỏe của khu vực doanh nghiệp, với nhiều ngân hàng lớn như JPMorgan Chase dự kiến công bố kết quả vào thứ Sáu. Trên thị trường trái phiếu, giá trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm đã thu hẹp đà giảm sau khi Bộ Tài chính Mỹ ghi nhận nhu cầu mua mạnh trong phiên đấu giá buổi chiều. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng 6.8 điểm cơ bản, lên 4.328%, sau khi có thời điểm chạm mức 4.515% — cao nhất kể từ ngày 20/2.

• Chỉ số Dow Jones Industrial Average tăng 2,962.86 điểm, tương đương 7.87%, lên 40,608.45 điểm.
• Chỉ số S&P 500 tăng 474,13 điểm, tương đương 9.52%, lên 5,456.90 điểm.
• Chỉ số Nasdaq Composite tăng 1,857.06 điểm, tương đương 12.16%, lên 17,124.97 điểm.

Trước tuyên bố của Tổng thống Trump, đồng USD đã giao dịch ở mức thấp hơn. Kể từ khi Trump công bố kế hoạch áp thuế quy mô lớn vào ngày 2/4, các tài sản của Mỹ đã bị bán tháo trên diện rộng và với mức độ nghiêm trọng. Trong một báo cáo phát hành sáng thứ Tư, các chuyên gia phân tích của Deutsche Bank nhận định rằng “thị trường đã mất niềm tin” vào chính sách này và thế giới đang bước vào một giai đoạn chưa từng có trong hệ thống tài chính toàn cầu. Chỉ số DXY đã tăng 0.25%, lên mức 103.03. Đồng EUR/USD giảm 0.08%, xuống còn 1.0947. USD/JPY tăng 1.04%; USD/CHF cũng tăng 1.01%. Sau khi Mỹ bất ngờ đảo chiều lập trường về thuế quan, từ đó cải thiện triển vọng kinh tế toàn cầu, USD/CAD tăng 1.2%, giao dịch ở mức 1.4095, ghi nhận mức tăng mạnh nhất kể từ ngày 20/1. 

Giá dầu cũng tăng mạnh nhờ tin tức về việc hoãn áp thuế. Hợp đồng dầu Brent tương lai tăng 2.66 USD, tương đương 4.23%, chốt ở mức 65.48 USD/thùng. Dầu thô WTI của Mỹ tăng 2.77 USD, tương đương 4.65%, lên 62.35 USD/thùng. 

Giá vàng tăng hơn 2% vào thứ Tư và hướng đến phiên tăng mạnh nhất kể từ tháng 10 năm 2023, được hỗ trợ bởi dòng tiền trú ẩn an toàn trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục nâng thuế đối với Trung Quốc. Giá vàng giao ngay tăng 2.6%, lên 3,059.76 USD/ounce vào lúc 1h23 sáng, sau khi có thời điểm tiệm cận mốc 3,100 USD/ounce trong phiên, nhờ thông tin Trump tuyên bố tạm hoãn áp thuế với tất cả các quốc gia ngoại trừ Trung Quốc. Hợp đồng vàng tương lai Mỹ tăng 3%, chốt phiên tại 3,079.40 USD/ounce. Trump cho biết ông đã phê duyệt việc tạm hoãn áp dụng thuế quan mới trong 90 ngày đối với nhiều quốc gia, trong khi vẫn nâng mức thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc lên 125%, có hiệu lực ngay lập tức. Lo ngại rằng chính sách thuế sẽ kích thích lạm phát và làm chậm tăng trưởng kinh tế, giới đầu tư đã rút khỏi cổ phiếu và hàng hóa công nghiệp để chuyển sang vàng – kênh trú ẩn an toàn truyền thống trong thời kỳ bất ổn chính trị và tài chính.  Ở các kim loại quý khác, bạc tăng 3.1% lên 30.8 USD/ounce. Platinum giảm 1.2% xuống 931.87 USD/ounce. Palladium tăng 1.9% lên 923.75 USD/ounce.

• Trước các động thái thuế quan mới nhất từ Trung Quốc, khẩu vị rủi ro chịu một cú sốc lớn.
• Giá vàng tăng vọt, tiếp tục duy trì vai trò tài sản trú ẩn an toàn trong giai đoạn biến động.

Trump cho rằng mình vẫn có thể kiểm soát tình hình, dù mọi thứ đã vượt tầm kiểm soát. 

Thông điệp của Trump trên  Truth Social: “Bình tĩnh! Mọi chuyện sẽ ổn thôi. Nước Mỹ sẽ mạnh mẽ và vĩ đại hơn bao giờ hết!”

Thị trường lo ngại chính sự tự tin thái quá đó có thể dẫn đến những quyết định rất rủi ro.

Một bộ phận nhà đầu tư lại thấy may mắn vì tham vọng muốn được công nhận bởi giới tài chính của Trump có thể khiến ông phải đối mặt với một thực tế, nhất là khi các quyết sách của ông bắt đầu làm ảnh hưởng đến chính những người mà ông muốn gây ấn tượng.

Dưới đây là những định hướng chính sách sắp tới từ liên minh cầm quyền mới của Đức:

• Bãi bỏ phụ phí lưu trữ khí đốt
• Đồng ý bãi bỏ thuế và phí mạng lưới ít nhất 5 cent/kWh
• Triển khai các ưu đãi để xây dựng tới 20 GW công suất điện khí vào năm 2030
• Xem xét khả năng tái khởi động một số nhà máy điện hạt nhân
• Bãi bỏ luật sưởi gây tranh cãi
• Hướng tới thỏa thuận thương mại tự do trung hạn với Mỹ và giảm thuế nhập khẩu hai chiều giữa hai bờ Đại Tây Dương
• Có kế hoạch giảm thuế doanh nghiệp 1% mỗi năm trong vòng 5 năm kể từ 2028

Không có điều gì quá bất ngờ, nhưng có thể thấy một sự chuyển hướng rõ rệt trong chính sách năng lượng đang được tiến hành.

Một phiên đấu giá trái phiếu 10 năm đầy kịch tính. Đây là sự kiện tâm điểm trong lịch kinh tế Mỹ hôm nay, với đợt phát hành trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm diễn ra vào 12h đêm nay.

Hôm qua, đợt đấu giá trái phiếu kỳ hạn 3 năm diễn ra không mấy suôn sẻ, nhưng áp lực thực sự đang dồn vào các kỳ hạn dài hơn trên đường cong lợi suất.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm đã chạm mức 4.5% trong phiên đêm. Trong khi trái phiếu 30 năm vọt lên tới 5% – ngưỡng cao đáng chú ý. Dù sau đó lợi suất đã điều chỉnh giảm 10–15 điểm cơ bản, mức tăng trong ngày vẫn vào khoảng 15 điểm.

Rõ ràng đang có một điều gì đó nghiêm trọng nổ ra trên thị trường, và rất có thể nguyên nhân là do sự kết hợp giữa chiến lược giao dịch chênh lệch giá (basis trade) – từng sụp đổ hồi đầu đại dịch Covid – và các giao dịch hoán đổi lãi suất (swaps). Thật sự khó hiểu vì sao Fed hoặc các cơ quan quản lý khác vẫn không có hành động cụ thể nào nhằm kiểm soát hoặc hạn chế chiến lược này, nhất là khi nó sử dụng đòn bẩy rất lớn và tiềm ẩn rủi ro hệ thống.

Deutsche Bank nhận định: "Xét về các cơ chế ngắt mạch thị trường, nếu tình trạng bất ổn hiện tại trên thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ tiếp tục kéo dài, chúng tôi không thấy lựa chọn nào khác ngoài việc Fed phải can thiệp khẩn cấp thông qua hoạt động mua trái phiếu để ổn định thị trường. Động thái này sẽ tương tự như can thiệp của BoE trong cuộc khủng hoảng trái phiếu gilt năm 2022. Về dài hạn, vai trò của Fed cũng sẽ liên quan đến việc điều hướng xu hướng “phi đô la hóa” đang diễn ra nhanh chóng, điều mà chúng tôi đã đề cập trước đó trong báo cáo này. Dù chúng tôi tin rằng Fed có thể tạm thời ổn định thị trường trong ngắn hạn, nhưng theo quan điểm của chúng tôi, chỉ có một yếu tố duy nhất có thể ổn định những biến động trung hạn đã được kích hoạt, đó là việc đảo ngược chính sách của chính quyền Trump."

Ngoài ra, một nhóm phân tích khác từ Deutsche Bank cũng đưa ra quan điểm: "Theo đánh giá của chúng tôi, điều kiện hiện tại vẫn chưa đủ để Fed can thiệp. Tuy nhiên, tình hình đang diễn biến rất nhanh, và nếu xuất hiện thêm bằng chứng cho thấy chức năng thị trường đang bị đe dọa, Fed có thể hành động để hỗ trợ tính thanh khoản và sự vận hành trơn tru của thị trường, thông qua: hoạt động mua tài sản, hoặc các biện pháp đảm bảo thanh khoản được phân bổ đầy đủ trong toàn bộ hệ thống tài chính"

Hiện tại, thị trường đang tạm thời ổn định trở lại — hợp đồng tương lai S&P 500 đã phục hồi lên mức -0,3%, nhưng trạng thái này rất mong manh.

Nếu Fed thực sự can thiệp, điều đó sẽ được thị trường diễn giải theo hướng dovishvà có thể bị xem như "Fed put" quay trở lại — tức là niềm tin rằng Fed sẽ luôn đứng ra chống đỡ thị trường mỗi khi có biến động lớn, tạo ra một vùng đệm tâm lý cho giới đầu tư.

• Rào cản trong việc điều chỉnh lãi suất chính sách đã tăng lên do ảnh hưởng của thuế quan.
• Ngưỡng để cắt giảm lãi suất hiện cao hơn, ngay cả khi nền kinh tế và thị trường lao động có dấu hiệu suy yếu.
• Việc thuế quan khiến lãi suất trung hòa giảm làm giảm nhu cầu cấp thiết phải tăng lãi suất trong ngắn hạn.
• Bỏ qua tác động của thuế quan đối với lạm phát được xem là quá rủi ro.
• Ưu tiên hàng đầu là giữ kỳ vọng lạm phát dài hạn ở mức ổn định.
• Thị trường đang kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm tổng cộng 114 điểm cơ bản trong năm tới, nhưng Kashkari tỏ ra không đồng tình và một số thành viên khác của Fed cũng có cùng quan điểm.

•  Trung Quốc là quốc gia duy nhất đang leo thang căng thẳng.
•  Trung Quốc là quốc gia duy nhất đang leo thang căng thẳng.
• Chúng tôi đang bị “quá tải” với số lượng quốc gia muốn đàm phán – hiện đã có 70 cuộc đàm phán được xếp lịch.
• Chúng ta đang ở trong tình hình khá ổn.
• Có một chút bất định, nhưng nhìn chung, các doanh nghiệp mà tôi trao đổi đều cho biết nền kinh tế đang rất vững vàng
• Châu Âu sẽ tự làm tổn hại nghiêm trọng lợi ích của chính mình nếu chọn đứng về phía Trung Quốc.
• Mỹ có thể tiếp cận Trung Quốc thông qua một mặt trận thống nhất cùng các đồng minh.
• Liệu Mỹ vẫn còn các đồng minh hay không?

Lịch sử nói gì về hiệu suất của vàng sau các cú sốc kinh tế?

Giá vàng giảm trở lại dưới ngưỡng 3,000 USD khi thị trường đồng loạt bán tháo để chuyển dịch sang các tài sản có tính thanh khoản cao nhất.

Ngân hàng TD vừa công bố một báo cáo phân tích hiệu suất của vàng sau các cú sốc kinh tế. Kết luận chính là: vàng vượt trội so với chỉ số S&P 500 ở tất cả các khung thời gian.

Báo cáo xem xét các sự kiện như:

• Khủng hoảng LTCM
• Cú sốc VaR tại Nhật Bản năm 2003
• Sự sụp đổ của Bear Stearns và Lehman Brothers
• Khủng hoảng nợ công châu Âu
• Và đại dịch Covid

Kết quả cho thấy: vàng đều có mức sinh lời vượt trội so với S&P 500 sau 3 tháng, ngoại trừ trường hợp của Nhật Bản.
Tính trung bình, mức vượt trội của vàng là đáng kể về mặt thống kê – củng cố vai trò của vàng như một tài sản trú ẩn hiệu quả trong các giai đoạn bất ổn.

Đây là một biểu đồ từ Ngân hàng Thế giới cho thấy mức thuế trung bình thực tế được áp dụng và cách chúng thay đổi trong vòng 20 năm, từ 2002 đến 2022. Dù vẫn còn một số mức thuế cao hơn mức cần thiết, xu hướng chung là giảm dần về gần 0.

Thị trường có lẽ đã sẵn sàng chấp nhận một số mức thuế từ phía Mỹ nếu điều đó nhằm thúc đẩy xu hướng này và đồng thời gỡ bỏ một số rào cản phi thuế quan. Nhưng Trump đã chọn cách "tấn công toàn lực", và giờ mọi thứ đang phản tác dụng, quay trở lại gây thiệt hại nghiêm trọng cho cả thị trường chứng khoán lẫn trái phiếu.

Kinh tế sẽ là "nạn nhân" tiếp theo.

Dưới đây là phát biểu của Olivier Blanchard, cựu kinh tế trưởng của IMF: "Thuế quan khổng lồ đánh vào Trung Quốc. Áp dụng ngay lập tức. Không có hướng dẫn rõ ràng. Một chính quyền không đủ năng lực để triển khai một cách hiệu quả. Kết quả là hàng hóa sẽ không đến được, một số mặt hàng sẽ biến mất khỏi thị trường, và những mặt hàng còn lại sẽ tăng giá chóng mặt. Dự kiến trong vài ngày tới (trừ khi có một “quả bom” khác phát nổ), tin tức sẽ tràn ngập các câu chuyện về tình trạng thiếu hụt, gián đoạn, và các doanh nghiệp nhỏ phá sản. (Hãy nhớ lại giai đoạn Covid...)".

Hợp đồng tương lai S&P 500 hiện đang giảm 2%.

• Chứng khoán châu Âu giảm điểm; hợp đồng tương lai S&P 500 giảm 1.9%
• Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng 16 điểm cơ bản lên 4.44%
• Giá vàng tăng 2.9% lên 3,070.14 USD
• Giá dầu WTI giảm 7.4% xuống còn 55.16 USD
• Bitcoin giảm 1.1% xuống 76,153 USD

Một ngày đầy biến động nữa lại đến – và chúng ta thậm chí còn chưa bước vào phiên Mỹ! Ngày giao dịch bắt đầu với tâm điểm là sự sụp đổ của chiến lược giao dịch chênh lệch giá "basis trade", dẫn đến việc lợi suất trái phiếu kho bạc tăng vọt, với lợi suất kỳ hạn 30 năm có lúc chạm mức 5%. Đợt bán tháo trái phiếu là điểm nhấn chính, khi thị trường cố gắng đánh giá liệu có rủi ro hệ thống nào đang hình thành – đặc biệt là sau đợt đấu giá trái phiếu kỳ hạn 3 năm yếu kém hôm qua.

Mối lo lớn là căng thẳng thanh khoản trên thị trường, điều chưa bao giờ là tín hiệu tích cực. Về bản chất, basis trade hoạt động hiệu quả trong môi trường biến động thấp và ngược lại trong thời kỳ biến động cao. Có thể mọi chuyện đơn giản chỉ là như vậy. Tuy nhiên, điều khiến chiến lược này dễ khuếch đại rủi ro là mức độ đòn bẩy rất lớn được sử dụng – điều mà thị trường cần đặc biệt lưu ý trong những ngày tới.

Khi bước vào phiên châu Âu, Trung Quốc công bố Sách Trắng về thương mại với Mỹ, khiến thị trường thêm phần rối loạn vì các tiêu đề tin tức. Dù nhấn mạnh “Trung Quốc sẵn sàng đối thoại về thương mại” – nhưng đây không phải là thông tin mới. Tuy nhiên, tâm lý rủi ro vẫn phản ứng tích cực thoáng chốc, đẩy chứng khoán tăng nhẹ.

Hợp đồng tương lai S&P 500 trước đó giảm tới 1.5%, sau đó bật tăng gần 1% – thể hiện rõ sự dao động mạnh và thiếu định hướng rõ ràng.

Thế nhưng sau đó, Trung Quốc bất ngờ áp thêm mức thuế bổ sung 50%, nâng tổng mức thuế lên 84% – ngay khi thị trường cho rằng leo thang thương mại có thể tạm dừng. Một cú đánh mạnh khiến tâm lý rủi ro bị thổi bay – thị trường quay lại trạng thái “risk-off”, với hợp đồng tương lai Mỹ giảm gần 2%.

Trên thị trường ngoại hối, USD là đồng tiền yếu nhất trong phiên, khi bị bán tháo trên diện rộng. Cặp USD/JPY giảm hơn 1% xuống dưới mốc 145.00, còn USD/CHF xuyên thủng mốc 0.8400. Ngay cả EUR/USD và AUD/USD cũng phục hồi mạnh lên trên mốc 1.1000 và 0.6000 lần lượt.

Không có lực cầu nào dành cho đồng USD, khi cả trái phiếu cũng bị bán tháo mạnh – thể hiện sự mất niềm tin vào tài sản Mỹ thời điểm hiện tại.

Vàng là tài sản hưởng lợi lớn nhất trong ngày, khi tăng từ gần 3,000 USD lên hơn 3,070 USD – được thúc đẩy bởi sự mất giá của nhân dân tệ và lo ngại chiến tranh thương mại leo thang.

Tài sản bị ảnh hưởng nặng nề nhất là dầu, khi giá sụt mạnh xuống dưới 56 USD – mức thấp nhất kể từ đầu năm 2021, tương đương mức giảm hơn 7% trong ngày.

Cuối ngày, ngoài các thông tin mới liên quan đến Trump, giới đầu tư cần theo dõi chặt diễn biến đấu giá trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm, đặc biệt trong bối cảnh basis trade đang là điểm nóng hiện nay.

• "Cho thấy tiến triển" trong các cuộc đàm phán thương mại để trấn an thị trường
• Mục tiêu của các thỏa thuận thương mại nên là làm cho các đối tác của chúng ta phát triển hơn chứ không phải suy yếu đi
• Suy thoái kinh tế là một kết quả có khả năng xảy ra
• Chưa thấy có vỡ nợ nhưng dự đoán điều đó sẽ xảy ra
• Tôi không nghĩ Trump sẽ lắng nghe ai vào thời điểm này

Tweet đầu tiên của ông:

"Đây là thời điểm TUYỆT VỜI để chuyển CÔNG TY của bạn đến Hoa Kỳ, giống như Apple và rất nhiều công ty khác, với số lượng kỷ lục, đang làm. KHÔNG THUẾ QUAN và kết nối/năng lượng điện gần như ngay lập tức và thủ tục phê duyệt dễ dàng. Không có sự chậm trễ trong môi trường đầu tư. ĐỪNG CHỜ ĐỢI, HÃY LÀM NGAY BÂY GIỜ!"

Điều quan trọng cần theo dõi bây giờ là phản ứng của ông đối với sự leo thang mới nhất của Trung Quốc trong cuộc chiến thuế quan. Ông ấy đã nói trước đây rằng họ sẽ tấn công tới tấp nếu Trung Quốc đáp trả, vì vậy hãy chờ xem.

• Việc Trung Quốc tiếp tục trả đũa bằng thuế quan là điều đáng tiếc.
• Sự leo thang là một tổn thất đối với họ.
• Trung Quốc không nên cố gắng phá giá đồng tiền của họ để thoát khỏi tình trạng này 
• Trung Quốc nên đến bàn đàm phán.
• Mọi thứ đều có thể thương lượng (khi được hỏi về việc loại bỏ cổ phiếu Trung Quốc khỏi các sàn giao dịch của Hoa Kỳ).
• Đó sẽ là quyết định của Trump.

Bên cạnh những điều trên, Bessent nói rằng Việt Nam sẽ đến để đàm phán về thuế quan vào tối nay.

• Nền kinh tế Trung Quốc tiếp tục xu hướng phục hồi đi lên.
• Chúng tôi sẽ thúc đẩy các chính sách một cách kịp thời tùy thuộc vào tình hình.
• Mở rộng nhu cầu trong nước là một chiến lược dài hạn.
• Chúng ta cần thực hiện các chính sách kinh tế vĩ mô chủ động hơn.

Hầu hết các nhận xét của ông đều liên quan đến các sự kiện trong nước, không nhiều về thuế quan. Cổ phiếu đang khá bình tĩnh trước tình hình hiện tại với hợp đồng tương lai S&P 500 "chỉ" giảm 1.3%. Nhưng nếu  lợi suất tăng vọt trở lại,sẽ có một đợt bán tháo khác trên thị trường này khi những lo ngại về tài trợ/tín dụng vẫn còn.

Dầu thô WTI giảm xuống mức 56 USD, mức đáy từ tháng 2 năm 2021

Khi khẩu vị rủi ro tiếp tục chịu ảnh hưởng, dầu là một trong những mặt hàng bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi các tin tức mới nhất ở đây. Dầu thô WTI hiện đã giảm xuống còn khoảng 56 USD ở mức đáy kể từ đầu năm 2021. Tại thời điểm này, không cần phải chọn mức hỗ trợ cho dầu. OPEC+ đã không giúp ích được gì và một cuộc chiến thương mại toàn diện giữa Mỹ và Trung Quốc chỉ khiến mọi thứ vượt khỏi tầm kiểm soát.

• Mức thuế bổ sung sẽ có hiệu lực vào ngày 10 tháng 4

Bộ tài chính Trung Quốc hiện đã công bố mức thuế bổ sung 84% đối với hàng hóa của Hoa Kỳ, sẽ có hiệu lực vào ngày mai.

Khẩu vị rủi ro hiện đang chịu một cú sốc lớn một lần nữa trong ngày với hợp đồng tương lai S&P 500 giảm gần 2%.

• Thuế quan và sự không chắc chắn gia tăng đã có những tác động bất lợi đến tăng trưởng kinh tế.
• Tác động đến lạm phát ở khu vực vẫn có thể đi theo hai hướng.

Một lần nữa, điều này tiếp tục xác nhận rằng ECB sẽ cắt giảm lãi suất điều hành thêm 25 điểm cơ bản vào tuần tới. Thị trường đã định giá khả năng này ở mức 100%, vì vậy không có gì ngạc nhiên lớn ở đây.

• JP Morgan hạ dự báo tăng trưởng GDP của Anh trong năm nay xuống 0.6% so với mức 1.1% trước đó

Định chế này cũng dự kiến BOE sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9, đưa lãi suất điều hành xuống mức 3.50%.Dự báo trước đó của họ là BOE sẽ ổn định lãi suất điều hành ở mức 3.75% trong năm nay, tức là cắt giảm lãi suất thêm 75 điểm cơ bản. Trong khi đó, Morgan Stanley cũng đã đưa ra dự báo rằng họ kỳ vọng BOE sẽ cắt giảm lãi suất tại mỗi cuộc họp trong năm nay - đưa lãi suất điều hành xuống mức 3.25% vào cuối năm, so với dự báo trước đó của họ là 3.50%.

• Chúng tôi ước tính một cuộc chiến tranh thương mại sẽ làm giảm tăng trưởng kinh tế của Eurozone đi 0.25% vào năm 2025.
• ECB nỗ lực để đảm bảo nền tảng tài chính ổn định cho nền kinh tế
• Một số tác nhân thị trường nhất định như các quỹ đầu cơ sử dụng đòn bẩy có thể phải đối mặt với nhu cầu thanh khoản lớn.

Tác động đến nền kinh tế khu vực dường như vẫn chưa rõ ràng vào lúc này, với bản thân ECB cũng không hoàn toàn chắc chắn. Phần thú vị trong nhận xét của Villeroy ở đây là ông ấy đang chỉ ra một số căng thẳng về thanh khoản/tài trợ nguồn vốn

Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) đang xem xét lại ước tính ban đầu về tác động của thuế quan Mỹ đối với tăng trưởng kinh tế Eurozone, trong bối cảnh các nguồn tin cho biết thiệt hại có thể nghiêm trọng hơn nhiều so với dự đoán trước đó.

Trước đây, ECB cho rằng các biện pháp thuế quan sẽ khiến tăng trưởng GDP của khu vực đồng euro giảm khoảng 50 điểm cơ bản trong năm đầu tiên, tuy nhiên con số này hiện đang được điều chỉnh và có thể vượt quá 100 điểm cơ bản.

Diễn biến này làm gia tăng mức độ bất ổn mà thị trường tài chính phải đối mặt, đặc biệt nếu các chính sách thuế quan được duy trì trong thời gian dài.

Giới chuyên gia cảnh báo rằng tác động tiêu cực có thể vượt xa những gì các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư đang kỳ vọng, khi các yếu tố rủi ro tiếp tục phủ bóng lên triển vọng kinh tế khu vực.

Trong khi thị trường chứng khoán đã trải qua đợt bán tháo toàn cầu do lo ngại suy thoái sau thông báo ngày 2/4, thì thị trường trái phiếu Mỹ hiện đang thu hút sự chú ý với đà tăng mạnh của lợi suất trái phiếu dài hạn – dấu hiệu cho thấy có thể đang có rủi ro hệ thống.

Nguyên nhân chưa rõ ràng, nhưng giới phân tích cho rằng có thể liên quan đến việc Trung Quốc bán tháo trái phiếu kho bạc hoặc sự tháo chạy khỏi chiến lược “basis trade” – một giao dịch chênh lệch giá phổ biến giữa trái phiếu kho bạc thực và hợp đồng tương lai, vốn sử dụng đòn bẩy lớn và dễ bị ảnh hưởng khi thị trường biến động.

Nếu đà tăng lợi suất tiếp tục gây bất ổn, Fed có thể phải can thiệp, chẳng hạn như nới lỏng quy định về tỷ lệ đòn bẩy bổ sung (SLR) để giúp các ngân hàng lớn có dư địa mua thêm trái phiếu.

Song song đó, diễn biến ở Trung Quốc cũng gây chú ý khi đồng nhân dân tệ ngoài khơi giảm xuống mức thấp kỷ lục so với USD, khiến thị trường lo ngại về khả năng leo thang căng thẳng thương mại.

Tuy nhiên, động thái giữ tỷ giá chính thức ổn định của PBoC cho thấy Bắc Kinh vẫn đang theo đuổi chiến lược phá giá từ từ và có thể đang dùng điều này như một công cụ đàm phán, qua đó tạm thời làm dịu rủi ro đối đầu và mở ra cơ hội phục hồi ngắn hạn cho thị trường tài chính toàn cầu.

Dù tiêu đề sách trắng của Trung Quốc về thương mại với Mỹ thể hiện thiện chí đối thoại – nhấn mạnh rằng Bắc Kinh sẵn sàng trao đổi về các vấn đề như kinh tế và thương mại – nhưng nội dung bên trong lại cho thấy lập trường cứng rắn hơn nhiều.

Trung Quốc khẳng định việc Mỹ áp thuế không thể giúp Washington giải quyết các vấn đề nội tại, đồng thời kêu gọi đối thoại để tháo gỡ căng thẳng.

Tuy vậy, Bắc Kinh cũng nhấn mạnh rằng những khác biệt giữa hai nền kinh tế là điều bình thường, song sẽ không chấp nhận hành vi mà họ gọi là “bắt nạt” từ phía Mỹ.

Trung Quốc tuyên bố sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền lợi của mình, đồng thời yêu cầu mọi nỗ lực đàm phán phải dựa trên nguyên tắc bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau.

Trong bối cảnh đó, việc thị trường tài chính phản ứng quá mức tích cực chỉ vì một tiêu đề mang tính hòa giải có thể là một sự kỳ vọng thiếu thực tế.

Trung Quốc được cho là sẽ triệu tập một cuộc họp cấp cao trong ngày hôm nay với sự tham gia của các quan chức từ Quốc vụ viện, Ngân hàng Trung ương và Bộ Tài chính nhằm thảo luận các biện pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định thị trường vốn, trong bối cảnh Mỹ vừa áp thêm thuế lên hàng hóa Trung Quốc.

Đáng chú ý, thay vì đáp trả bằng các biện pháp trả đũa như thường lệ, Bắc Kinh dường như đang lựa chọn hướng tiếp cận mềm dẻo hơn, tập trung vào củng cố nội lực để đối phó với các rủi ro từ bên ngoài.

Động thái này đang góp phần trấn an tâm lý thị trường, khi chỉ số Shanghai Composite ghi nhận mức tăng 1% trong phiên, còn Hang Seng cũng thu hẹp đà giảm xuống còn 0.5%.

Trong bối cảnh các tin tức vĩ mô dễ gây biến động mạnh, việc Trung Quốc chọn ổn định thay vì đối đầu trực tiếp có thể được xem là một tín hiệu tích cực đối với giới đầu tư.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) sẽ tiếp tục tăng lãi suất nếu nền kinh tế duy trì đà cải thiện phù hợp với triển vọng, theo phát biểu mới nhất của Thống đốc Kazuo Ueda.

Ông nhấn mạnh rằng bất kỳ quyết định chính sách nào cũng sẽ được đưa ra một cách thận trọng, dựa trên việc đánh giá toàn diện các rủi ro trong nước và quốc tế.

BoJ sẽ theo dõi sát sao diễn biến kinh tế, lạm phát, thị trường tài chính, cũng như tác động từ chính sách thương mại của Mỹ. Dù kinh tế Nhật Bản đang phục hồi ở mức độ vừa phải, cơ quan điều hành tiền tệ vẫn nhận thấy một số dấu hiệu yếu cần lưu ý.

Hôm nay, thị trường tiếp tục bỏ qua các dữ liệu kinh tế đã cũ và tập trung hoàn toàn vào diễn biến của các cuộc đàm phán thuế quan.

Dù biên bản cuộc họp FOMC sẽ được công bố cùng phiên đấu thầu trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm vào cuối ngày, giới đầu tư dường như không mấy quan tâm đến biên bản này, trong khi phiên đấu giá có thể thu hút sự chú ý nhờ đà tăng gần đây của lợi suất dài hạn.

Việc các mức thuế mới đã chính thức có hiệu lực nhưng không gây ra làn sóng bán tháo mạnh thêm được coi là tín hiệu tích cực ở mức độ nhất định, phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào một kết quả tích cực từ các cuộc đàm phán.

Tuy nhiên, nếu không có bước tiến mới nào, tâm lý thị trường có thể tiếp tục chịu sức ép.

• Hợp đồng tương lai DAX của Đức giảm 3.8%
• Hợp đồng tương lai FTSE của Anh giảm 3.1%

Tình hình đang khá khó khăn khi hợp đồng tương lai S&P 500 hiện cũng giảm 1.8%. Lúc này, sự sụp đổ của chiến lược giao dịch chênh lệch (basis trade) là yếu tố chủ chốt mà thị trường cần lưu ý. Lợi suất trái phiếu tăng vọt chắc chắn sẽ có những tác động lan tỏa, với lợi suất trái phiếu 30 năm của Mỹ có lúc chạm mốc 5% trước đó.

Bộ Tài chính Nhật Bản (MOF), Cơ quan Dịch vụ Tài chính (FSA) và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) sẽ họp về thị trường lúc 07:00 GMT — tức 14:00 chiều nay theo giờ Việt Nam.

Cuộc họp nhằm “thảo luận về tình hình thị trường tài chính quốc tế” và sẽ diễn ra trong chưa đầy hai giờ nữa. Dự kiến sẽ có một tuyên bố chung được đưa ra sau cuộc họp, nhưng có khả năng không chứa quá nhiều thông tin mới để thị trường phản ứng mạnh.

Ngoài ra, một vấn đề chắc chắn sẽ được đưa ra thảo luận là:

Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 30 năm khung ngày

Tại châu Á, chỉ số Nikkei của Nhật hiện đang giảm tới 5%. Thị trường chứng khoán Trung Quốc đại lục vẫn còn giữ được mức ổn định, nhưng đang trong giờ nghỉ trưa. Tâm lý thị trường nhìn chung vẫn thận trọng và phòng thủ, khi nhà đầu tư hướng sự chú ý sang phiên giao dịch châu Âu sắp tới.

Trong bối cảnh nhân dân tệ mất giá và áp lực thanh khoản tăng cao, các giao dịch mang tính rủi ro sẽ khó có thể tìm được điểm tựa — trừ khi có tin tốt bất ngờ liên quan đến thuế quan.

Ở thời điểm này, sự kiện rủi ro quan trọng tiếp theo mà thị trường đang chờ đợi chính là phiên đấu giá trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm, diễn ra vào 17:00 GMT (tức 0:00 giờ Việt Nam rạng sáng mai).

Phiên đấu giá này diễn ra trong lúc chiến lược basis trade đang sụp đổ và lợi suất trái phiếu tăng vọt, đặc biệt sau phiên đấu giá trái phiếu 3 năm yếu kém hôm qua, càng khiến thị trường thêm lo ngại.

Như thường lệ, Trung Quốc sẽ công bố các biện pháp đáp trả. Nhưng trong bối cảnh leo thang mạnh mẽ này, sẽ rất thú vị để xem họ phản ứng ra sao trong vài giờ tới. Tất nhiên là ngoài việc phá giá thêm đồng nhân dân tệ. Ngoài ra, có thể kỳ vọng rằng nhiều quốc gia khác sẽ lên tiếng phản đối các mức thuế này và cố gắng đàm phán với Trump trong những ngày/tuần tới.

Trong lúc đó, sẽ có những tổn thương kinh tế trong ngắn hạn. Và điều đáng chú ý nhất trong những ngày tới là tín hiệu căng thẳng tín dụng và thanh khoản trên thị trường. Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm hiện đã tăng thêm 22 điểm cơ bản, lên mức 4.48% – một cú nhảy lớn từ mức thấp 3.88% vào hôm thứ Hai.

Cũng đang có sự siết chặt đáng kể ở chênh lệch hoán đổi (swap spread) của trái phiếu Kho bạc, bị khuếch đại bởi phiên đấu giá trái phiếu 3 năm kém hiệu quả hôm qua. Đây là một dấu hiệu nữa của căng thẳng thanh khoản và có thể sẽ càng rõ hơn trong phiên đấu giá trái phiếu 10 năm diễn ra sau đó trong ngày.

Việc tỷ lệ phân bổ cho các nhà đầu tư không phải đại lý cũng giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một năm cho thấy rằng các đợt bán tháo gần đây nhiều khả năng có liên quan đến yêu cầu quản lý rủi ro (VAR), và nếu điều này tiếp tục thì đó là một tín hiệu xấu. Nó cho thấy một số quỹ phòng hộ có thể đang gặp nguy hiểm, nếu chưa bị ảnh hưởng nghiêm trọng thì cũng đang ở trong vùng rủi ro. Và hiệu ứng dây chuyền từ bất kỳ vụ đổ vỡ nào cũng chưa bao giờ là điều tốt.

Quay lại vấn đề thuế quan, điều này cho thấy Trump sẽ chưa lùi bước – ít nhất là hiện tại. Và thị trường sẽ phải “nuốt đắng” và chấp nhận thực tế đó trong thời gian tới.

Thị trường đang căng thẳng chờ đón tác động từ mức thuế 104% mà ông Trump áp lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, dự kiến có hiệu lực lúc 12:01 trưa thứ Tư theo giờ Việt Nam – chỉ còn vài phút nữa. Hy vọng mong manh về một cuộc gọi "phút chót" từ Bắc Kinh nhằm trì hoãn đã phai nhạt dần khi thời hạn đến gần – nếu như kỳ vọng đó từng thực sự tồn tại.

Chỉ số hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ giảm mạnh, có lúc lao dốc tới 2% trước khi hồi phục nhẹ. AUD và NZD đều giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2020, trong bối cảnh căng thẳng thương mại và địa chính trị gia tăng.

Thêm dầu vào lửa, Trump còn ám chỉ sẽ công bố mức thuế mới “rất lớn” đối với dược phẩm trong thời gian ngắn tới – hiện vẫn chưa rõ chi tiết.

Tại Nhật Bản, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Kazuo Ueda cho biết vẫn đang thận trọng theo dõi và chưa có động thái chính sách nào cho đến khi đánh giá rõ tác động từ các mức thuế mới. Trong khi đó, các quan chức Nhật được cho là đang lên đường tới Washington để đàm phán trực tiếp về các biện pháp thương mại.

Tâm điểm khác là tỷ giá tham chiếu USD/CNY hàng ngày của PBOC, khi Ngân hàng Trung ương Trung Quốc để đồng nhân dân tệ onshore tiếp tục suy yếu, chạm mức thấp nhất kể từ 11/9/2023. Những ngày gần đây, PBOC đã liên tục điều chỉnh tỷ giá theo hướng "nhỏ giọt" giảm dần.

Ở nơi khác, Ngân hàng Dự trữ New Zealand đã cắt giảm lãi suất cơ bản 25 điểm cơ bản, đúng như kỳ vọng.

Trên thị trường ngoại hối:

• EUR/USD có thời điểm tăng vượt 1.1040
• AUD và NZD phục hồi nhẹ từ đáy
• GBP/USD cũng ghi nhận đà tăng
• USD/JPY giảm xuống dưới 145.25, sau đó hồi phục về trên 145.90

Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tiếp tục duy trì đà tăng.

Chứng khoán khu vực vẫn chịu áp lực bán mạnh.

• Citi vào thứ Ba đã trở thành một trong những công ty đầu tư đầu tiên hạ dự báo tăng trưởng của Trung Quốc do căng thẳng thương mại với Mỹ ngày càng gia tăng.
• Các nhà phân tích của Goldman Sachs cũng cảnh báo rằng tác động tiêu cực từ các mức thuế bổ sung của Mỹ đối với Trung Quốc đang ngày càng suy giảm đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
• Yue Su, chuyên gia kinh tế trưởng tại Trung Quốc của Economist Intelligence Unit, nhận định qua email rằng: "Tác động suy giảm từ thuế quan có thể sẽ ảnh hưởng đến tính toán của Bắc Kinh, khi họ cho rằng đòn bẩy của Mỹ trong cuộc chiến này có thể đã gần đạt đến giới hạn."

Theo ông Hirofumi Suzuki – chiến lược gia trưởng mảng ngoại hối kiêm Trưởng bộ phận Nghiên cứu Kho bạc tại SMBC – khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư được dự báo sẽ tiếp tục suy yếu trong thời gian tới.

Các mức thuế quan đáp trả giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ chính thức có hiệu lực đầy đủ vào trưa ngày hôm nay, làm trầm trọng thêm tâm lý thị trường vốn đã suy yếu.

Dù hiện có các cuộc đàm phán nhằm gỡ bỏ một phần thuế quan, ông Suzuki cảnh báo rằng khả năng đạt được tiến triển thực chất trong ngắn hạn là rất thấp. Tình hình càng phức tạp hơn khi xuất hiện các biện pháp trả đũa lẫn nhau, trong đó có việc Mỹ phản công trước các thuế trả đũa từ Trung Quốc – điều đang làm gia tăng lo ngại của giới đầu tư.

Kết quả là, đồng yên Nhật có thể tiếp tục tăng giá so với đô la Mỹ.

Môi trường hiện tại đang tạo áp lực tăng lên đồng yên, và tỷ giá USD/JPY có thể giảm thêm 1 đến 2 điểm từ nay đến cuối tuần.