Thống đốc Kazuo Ueda cho biết Ngân hàng Trung ương Nhật Bản phải cảnh giác với rủi ro giá thực phẩm tăng có thể đẩy lạm phát cơ bản vốn đã gần mục tiêu 2% của họ lên cao hơn, báo hiệu sự sẵn sàng của ngân hàng trung ương trong việc tiếp tục tăng lãi suất.

BoJ giữ lãi suất thấp vì kỳ vọng lạm phát, hay nhận thức của công chúng về diễn biến giá cả trong tương lai, đang ở mức từ 1.5% đến 2% - mức cao nhất trong 30 năm mặc dù vẫn dưới mục tiêu 2% của họ, Ueda cho biết trong bài phát biểu tại hội nghị do BoJ tổ chức.

Tuy nhiên, sự gia tăng trở lại của giá thực phẩm, đặc biệt là giá gạo tăng vọt 90%, không chỉ đẩy lạm phát toàn phần mà còn cả lạm phát cơ bản lên cao, vốn thường chịu ảnh hưởng chủ yếu từ sự cải thiện của nền kinh tế và thị trường lao động chặt chẽ, Ueda nói.

"Quan điểm cơ bản của chúng tôi là ảnh hưởng của lạm phát giá thực phẩm được kỳ vọng sẽ giảm dần," ông nói.

"Tuy nhiên, do lạm phát lõi đã gần 2% hơn so với vài năm trước, chúng ta cần cẩn trọng về việc lạm phát giá thực phẩm sẽ tác động thế nào đến lạm phát lõi," ông nói thêm.

Những nhận xét này được đưa ra khi BoJ theo dõi chặt chẽ các rủi ro kinh tế từ thuế quan của Mỹ cao hơn cũng như áp lực lạm phát trong nước, để đánh giá thời điểm sớm nhất nối lại việc tăng lãi suất.

Mặc dù BoJ đã hạ cấp dự báo của mình do những bất ổn về chính sách thương mại, nhưng họ kỳ vọng lạm phát cơ bản sẽ dần tiến tới mục tiêu 2% trong nửa cuối chân trời dự báo kéo dài đến năm tài khóa 2027, Ueda cho biết.

"Trong phạm vi dữ liệu sắp tới cho phép chúng tôi có thêm niềm tin vào kịch bản cơ bản, khi hoạt động kinh tế và giá cả được cải thiện, chúng tôi sẽ điều chỉnh mức độ nới lỏng tiền tệ khi cần thiết" bằng cách nâng lãi suất, ông nói.

Lạm phát lõi của Nhật Bản đạt 3.5% trong tháng 4, tăng tốc với tốc độ hàng năm nhanh nhất trong hơn hai năm qua chủ yếu do chi phí thực phẩm tăng vọt 7%, làm tăng khả năng xảy ra một đợt tăng lãi suất nữa trong năm nay.

Nhưng ngân hàng trung ương đã báo hiệu cần thận trọng trong việc tăng lãi suất để đảm bảo Nhật Bản chứng kiến lạm phát đạt mục tiêu 2% một cách bền vững nhờ nhu cầu trong nước mạnh mẽ và tăng lương ổn định, thay vì chi phí nguyên liệu thô tăng.

Giá thực phẩm vẫn ở mức cao, chủ yếu do chi phí nhập khẩu tăng, đã làm phức tạp thêm các quyết định về lãi suất của BoJ do đồng thời gây tổn thương tiêu dùng và giữ lạm phát toàn phần cao hơn nhiều so với mục tiêu.

Trong khi các ngân hàng trung ương thường bỏ qua tác động của các cú sốc cung lên lạm phát, cách tiếp cận đó đã bị giới học thuật chỉ trích là sai lầm sau khi các ngân hàng trung ương Mỹ và châu Âu buộc phải tăng lãi suất mạnh mẽ sau khi bị bất ngờ bởi sự tăng vọt lạm phát do Nga xâm lược Ukraine.

"Tôi nghĩ chúng ta đã tập trung quá nhiều vào các công cụ chính sách (hoạt động) thông qua phía tổng cầu," Agustin Carstens, Tổng Giám đốc Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), phát biểu tại cùng hội nghị.

"Bây giờ, chúng ta phải làm việc nhiều hơn" trong việc hiểu các yếu tố phía cung ảnh hưởng đến lạm phát, ông nói thêm.

BoJ đã chấm dứt chương trình kích thích khổng lồ kéo dài một thập kỷ vào năm ngoái và vào tháng 1 đã nâng lãi suất ngắn hạn lên 0.5% với quan điểm Nhật Bản đang trên đà đạt mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Mặc dù ngân hàng trung ương đã báo hiệu sự sẵn sàng tăng lãi suất thêm, nhưng những hậu quả kinh tế từ thuế quan cao hơn của Mỹ đã buộc họ phải cắt giảm dự báo tăng trưởng và làm phức tạp thêm các quyết định về thời điểm tăng lãi suất tiếp theo.