Tesla trước bài toán định giá: Khi kinh doan ô tô trở thành gánh nặng

Diệu Linh
Junior Editor
Tesla (NASDAQ: TSLA) hiện đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong bối cảnh doanh số xe điện (EV) sụt giảm, cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ như BYD của Trung Quốc, cùng những nghi ngại ngày càng tăng từ giới phân tích về định giá nghìn tỷ USD của công ty. Dù CEO Elon Musk tiếp tục xoáy sâu vào câu chuyện về trí tuệ nhân tạo (AI), doanh thu từ xe điện vẫn là trụ cột chính trong hoạt động kinh doanh của Tesla.

Cạnh tranh gay gắt trong thị trường EV toàn cầu
BYD lần đầu tiên vượt mặt Tesla về doanh số hàng tháng tại thị trường Vương quốc Anh, khi đạt hơn 3.000 xe mới đăng ký trong tháng 5 — gấp năm lần so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, Tesla chỉ đạt khoảng 2.000 xe, tương đương mức giảm 33%. Xu hướng này không chỉ giới hạn ở Anh: tại nhà máy Gigafactory Thượng Hải — cơ sở sản xuất lớn nhất của Tesla — sản lượng tiếp tục sụt giảm tháng thứ tám liên tiếp, giảm 15% trong tháng 5 còn 61.662 xe. Các thị trường lớn như Đức và Anh cũng ghi nhận mức giảm tương tự, với doanh số Tesla lao dốc 36% trong tháng vừa qua.
Diễn biến cổ phiếu và lo ngại về định giá
Cổ phiếu Tesla chốt phiên ngày 5/6 ở mức 317.06 USD, giảm 4.52% trong ngày, với vốn hóa thị trường ở mức 1.022 nghìn tỷ USD. Dù vẫn là công ty có giá trị lớn thứ 9 toàn cầu, các chỉ số tài chính đặt ra dấu hỏi lớn: tỷ lệ P/E lên tới 189.74; lợi suất từ đầu năm (YTD) giảm 21.42% so với mức tăng 1.51% của chỉ số S&P 500. Các nhà phân tích đánh giá định giá của Tesla là “không tương xứng với các yếu tố cơ bản”.
Gary Black — một trong những nhà đầu tư lạc quan nhất về Tesla — đã rút khỏi vị thế của mình vào cuối tháng 5. viện dẫn lo ngại về xu hướng giảm. Trong quý I, mảng ô tô chiếm tới 72% tổng doanh thu và lợi nhuận gộp của công ty, nhưng sản lượng đã rơi xuống mức thấp nhất trong ba năm, bất chấp việc cổ phiếu đã tăng 33% kể từ sau báo cáo thu nhập tháng 4.
Định giá nghìn tỷ USD và bài toán AI – xe điện
Thách thức lớn nhất với Tesla lúc này là phải chứng minh định giá nghìn tỷ USD của mình không chỉ dựa trên viễn cảnh AI và robotaxi, mà cần đi cùng sự ổn định trong hoạt động xe điện truyền thống — vốn đang suy giảm trên toàn cầu. Các dữ liệu theo dõi doanh số cho thấy quý II có thể ghi nhận mức giảm tới 11%, với sản lượng chỉ đạt khoảng 395,000 xe ngay cả trong kịch bản lạc quan nhất.
Với hơn hai phần ba quý II đã trôi qua và chưa có dấu hiệu phục hồi rõ rệt, khả năng Tesla duy trì mức định giá cao hiện tại sẽ phụ thuộc vào việc hãng có thể cùng lúc thực hiện hóa tham vọng AI và ổn định lại doanh số xe điện — một bài toán không hề dễ dàng.
Investing