Sức ép từ nhà đầu tư trái phiếu: Giờ là lúc chính phủ phải hành động

Sức ép từ nhà đầu tư trái phiếu: Giờ là lúc chính phủ phải hành động

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

14:29 30/12/2024

Sự gia tăng lợi suất trái phiếu cho thấy các nhà đầu tư đang theo dõi sát sao khả năng xử lý của các nền kinh tế phát triển trước hai thách thức lớn: gánh nặng nợ công ở mức cao và chi phí vay vốn ngày càng tăng. Điều này phản ánh mối quan ngại ngày càng lớn của thị trường về tính bền vững tài chính của các quốc gia trong bối cảnh chi phí phục vụ nợ đang có xu hướng leo thang.

Trong ngày giao dịch cuối cùng của năm 2024, giữa bầu không khí tĩnh lặng của thị trường tài chính, việc phân tích số liệu từ Bloomberg Terminal đã cho thấy những biến động đáng chú ý trong lợi suất trái phiếu chính phủ tại các nền kinh tế phát triển. Với tư cách là chỉ báo then chốt về triển vọng kinh tế, từ tăng trưởng đến lạm phátchính sách tiền tệ, những thay đổi trong năm qua không chỉ đi ngược lại đa số dự báo đầu năm mà còn mang đến nhiều góc nhìn sâu sắc cho năm 2025.

Điểm nổi bật nhất là sự gia tăng mạnh mẽ của lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm, bất chấp việc các ngân hàng trung ương bắt đầu chu kỳ cắt giảm lãi suất và dòng vốn đổ vào thị trường trái phiếu đạt mức kỷ lục. Trái phiếu Kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm, vốn được xem là thước đo chuẩn toàn cầu, đã tăng 75 điểm cơ bản trong năm, chạm mức 4.63% vào tuần trước và tiệm cận mức đỉnh 4.70% của năm. Đặc biệt ấn tượng là thị trường Anh, nơi lợi suất tăng vọt 110 điểm cơ bản lên 4.63%, bất chấp các yếu tố cơ bản kém tích cực hơn so với Mỹ, bao gồm tăng trưởng chậm và áp lực lạm phát nhẹ hơn.

Lợi suất trái phiếu tăng lên khi các ngân hàng trung ương lại đang cắt giảm lãi suất chính sách

Tại khu vực đồng euro, trong khi lợi suất trái phiếu Đức - vốn được coi là chuẩn mực của khu vực - chỉ tăng 37 điểm cơ bản, Pháp lại chứng kiến mức tăng đáng kể 65 điểm cơ bản. Ngược lại, Hy Lạp, chỉ ghi nhận mức tăng khiêm tốn 19 điểm cơ bản, phản ánh sự thay đổi rõ rệt trong cách thị trường đánh giá rủi ro quốc gia.

Tại thị trường châu Á, Nhật Bản gây bất ngờ khi chứng kiến lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm tăng gần gấp đôi lên 1.11%. Đáng chú ý là sự gia tăng này diễn ra một cách trật tự và ổn định, trái ngược hoàn toàn với những dự báo bi quan đầu năm về khả năng xảy ra bất ổn trên thị trường trái phiếu nước này.

Hai yếu tố chính đã định hình diễn biến lợi suất trái phiếu trong năm 2024. Thứ nhất là sự nhạy cảm ngày càng tăng của thị trường đối với động thái nợ công. Các yếu tố như thâm hụt ngân sách cao và chi phí vay tăng đã tác động mạnh đến các quốc gia có năng suất thấp, nơi tăng trưởng kinh tế không đủ nhanh để giảm gánh nặng nợ. Hiện tượng này đánh dấu sự trở lại của "bond vigilantes" - thuật ngữ phổ biến trong thập niên 1990 để chỉ các nhà đầu tư tích cực đẩy lợi suất lên cao nhằm phản đối chính sách tài khóa yếu kém.

Một trong những xu hướng nổi bật trên thị trường trái phiếu năm 2024 là sự quan tâm sâu sắc của nhà đầu tư đối với tình hình chính trị nội bộ của từng quốc gia. Điều này được thể hiện rõ nét nhất tại khu vực đồng euro, nơi mà những biến động chính trị đã tạo ra những tác động trái chiều lên các thị trường trái phiếu quốc gia. Tại Pháp, tình trạng bất ổn chính trị đã gây cản trở đáng kể cho quá trình cải cách kinh tế, khiến thị trường phản ứng tiêu cực thông qua việc đẩy cao lợi suất trái phiếu. Ngược lại, Hy Lạp lại nhận được sự đánh giá tích cực từ thị trường nhờ duy trì được sự ổn định về mặt chính trị và triển khai thành công các cải cách kinh tế. Những nỗ lực này đã giúp Hy Lạp cải thiện đáng kể tốc độ tăng trưởng và hiệu quả quản lý ngân sách, từ đó tạo niềm tin cho nhà đầu tư và giữ lợi suất trái phiếu ở mức ổn định.

Bước sang năm 2025, các chuyên gia dự báo những yếu tố trên sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc định hình diễn biến của thị trường trái phiếu toàn cầu. Đáng chú ý là khả năng gia tăng phân hóa về lợi suất giữa ba khu vực kinh tế chính - Mỹ, châu Âu và Nhật Bản - có thể tạo ra một môi trường đầu tư nhiều biến động, không chỉ về mặt lãi suất mà còn cả về tỷ giá.

Tuy nhiên, những biến động này lại mở ra cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư thông qua chiến lược "carry trade" - một phương pháp đầu tư tận dụng chênh lệch lợi suất giữa các thị trường để tối ưu hóa lợi nhuận. Trong bối cảnh mới này, thị trường trái phiếu không chỉ trở nên hấp dẫn hơn với các nhà đầu tư mà còn đóng vai trò then chốt trong việc cân bằng danh mục đầu tư, đặc biệt là trong việc phân bổ hợp lý giữa các tài sản cổ phiếu và tín dụng.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Phố Wall kết thúc tuần lễ ngắn với kỷ lục mới trên S&P và Nasdaq, dù kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất đang nguội dần sau báo cáo việc làm mạnh hơn dự kiến. Thị trường vẫn lạc quan khi tăng trưởng ở mức "vừa đủ" để duy trì kỳ vọng mà không gây hoảng loạn, trong khi thanh khoản tiếp tục nâng đỡ đà tăng bất chấp rủi ro vĩ mô tiềm ẩn.
Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Đồng USD dao động trong bối cảnh giới đầu tư chờ báo cáo việc làm Mỹ tháng 6 và đánh giá tác động từ thỏa thuận thương mại với Việt Nam, diễn ra trước hạn chót thuế quan ngày 9/7. Đồng bảng Anh và euro biến động nhẹ, trong khi kỳ vọng về chính sách lãi suất của Fed tiếp tục điều chỉnh theo dữ liệu kinh tế mới nhất.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ