Ông Trump 'lạm quyền' sa thải hai ủy viên FTC, nguy cơ mở ra 'kẽ hở chính trị' trong các cơ quan giám sát độc lập

Ông Trump 'lạm quyền' sa thải hai ủy viên FTC, nguy cơ mở ra 'kẽ hở chính trị' trong các cơ quan giám sát độc lập

Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

09:53 25/04/2025

Hai ủy viên của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) đang kiện chính quyền Tổng thống Donald Trump sau khi bị bất ngờ sa thải dù nhiệm kỳ chưa kết thúc. Nhưng đây không chỉ là câu chuyện cá nhân – theo họ, đây là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng cho tương lai của nền kinh tế Mỹ, nếu các cơ quan giám sát độc lập bị biến thành công cụ chính trị.

Cả hai từng được Thượng viện phê chuẩn – một người thậm chí do chính ông Trump đề cử và được phê chuẩn tuyệt đối hai lần. Họ là những người đã mạnh tay xử lý hành vi độc quyền, chống lại các tập đoàn lớn lạm dụng thị trường, bảo vệ người tiêu dùng, người lao động và doanh nghiệp nhỏ.

Theo họ, vụ kiện không mang màu sắc chính trị – không phải chuyện bảo thủ hay cấp tiến, cũng không phải tranh cãi về tự do kinh doanh hay siết chặt quản lý. Vấn đề cốt lõi là: nước Mỹ sẽ tiếp tục được vận hành bằng luật pháp, hay bị chi phối bởi ý muốn nhất thời của chính trị gia?

Từ năm 1935, án lệ Humphrey’s Executor v. United States đã quy định rõ: Tổng thống không được sa thải ủy viên FTC nếu không có lý do chính đáng. Phán quyết này giúp đảm bảo tính độc lập của các cơ quan như Fed, SEC, FDIC – điều tối quan trọng để tránh biến họ thành công cụ chính trị.

Hiện tại, FTC đang kiện Amazon, Meta và giám sát một thỏa thuận pháp lý với X (Twitter cũ) – đều là các tập đoàn có liên hệ tài chính hoặc chính trị với ông Trump. Nếu Tổng thống có thể thay ủy viên FTC theo ý mình, không gì ngăn được việc “thay người để dừng kiện”.

Nguy hiểm hơn, nếu tiền lệ này mở ra, mọi Tổng thống sau này – dù thuộc đảng nào – đều có thể can thiệp sâu vào các cơ quan từng độc lập, từ FTC đến Fed. Hậu quả là gì? Mất niềm tin thị trường, đầu tư sụt giảm, trái phiếu chính phủ bị nhà đầu tư mất lòng tin, và dòng chảy dữ liệu quốc tế – vốn là trụ cột của thương mại kỹ thuật số – có thể bị đe dọa.

Một nhóm các chuyên gia tài chính, ngân hàng trung ương đã lên tiếng, kêu gọi Tòa án Tối cao Mỹ giữ nguyên tính độc lập của Fed và các cơ quan tương tự. Họ cảnh báo rằng: nếu nguyên tắc pháp lý từ năm 1935 bị đảo ngược, hậu quả sẽ vượt xa một vụ sa thải – đó là mối đe dọa với toàn bộ hệ thống kinh tế Mỹ.

Thị trường cần sự ổn định. Doanh nghiệp cần luật lệ rõ ràng. Nhà đầu tư cần một hệ thống công bằng, không bị chi phối bởi chính trị. Và người dân cần biết rằng các cơ quan giám sát đang hoạt động vì lợi ích chung, không phải theo mệnh lệnh của Tổng thống nào đó.

“Bảo vệ sự độc lập của cơ quan quản lý là nguyên tắc tối thiểu để bảo vệ toàn bộ nền kinh tế” – các ủy viên FTC khẳng định. Và đó là nguyên tắc mà nước Mỹ không thể đánh mất.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Phố Wall kết thúc tuần lễ ngắn với kỷ lục mới trên S&P và Nasdaq, dù kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất đang nguội dần sau báo cáo việc làm mạnh hơn dự kiến. Thị trường vẫn lạc quan khi tăng trưởng ở mức "vừa đủ" để duy trì kỳ vọng mà không gây hoảng loạn, trong khi thanh khoản tiếp tục nâng đỡ đà tăng bất chấp rủi ro vĩ mô tiềm ẩn.
Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Đồng USD dao động trong bối cảnh giới đầu tư chờ báo cáo việc làm Mỹ tháng 6 và đánh giá tác động từ thỏa thuận thương mại với Việt Nam, diễn ra trước hạn chót thuế quan ngày 9/7. Đồng bảng Anh và euro biến động nhẹ, trong khi kỳ vọng về chính sách lãi suất của Fed tiếp tục điều chỉnh theo dữ liệu kinh tế mới nhất.
Quỹ phòng hộ khởi sắc trong tháng 6 giữa làn sóng tăng giá cổ phiếu và sự phân hóa chiến lược

Quỹ phòng hộ khởi sắc trong tháng 6 giữa làn sóng tăng giá cổ phiếu và sự phân hóa chiến lược

Lợi nhuận các quỹ phòng hộ tăng mạnh trong tháng 6 khi thị trường chứng khoán Mỹ lập đỉnh mới, giúp nhiều chiến lược đầu tư truyền thống và đa dạng hóa ghi nhận kết quả tích cực. Tuy nhiên, các quỹ giao dịch theo hệ thống lần đầu sụt giảm sau 8 tháng, do thua lỗ từ cổ phiếu tiêu dùng không thiết yếu và áp lực từ các vị thế bán khống chật chội.
Đóng cửa phiên Mỹ: Thị trường “mừng rỡ” trước dữ liệu lao động yếu - Cắt giảm lãi suất đang đến gần?

Đóng cửa phiên Mỹ: Thị trường “mừng rỡ” trước dữ liệu lao động yếu - Cắt giảm lãi suất đang đến gần?

Tất cả sự chú ý giờ đây đổ dồn vào báo cáo việc làm phi nông nghiệp (NFP). Chỉ số S&P hôm nay lập đỉnh mới, phản ứng đúng với mô-típ quen thuộc: "tin xấu là tin tốt". Báo cáo việc làm tư nhân từ ADP yếu kém đến mức không thể chối cãi, kéo Chỉ số Bất ngờ Kinh tế Mỹ xuống mức thấp nhất kể từ tháng 9 năm ngoái. Nhưng thị trường dường như không hề nao núng—ngược lại, tâm lý kỳ vọng Fed sẽ sớm nới lỏng chính sách đã thúc đẩy đà tăng.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ