Ông Trump chối bỏ ý định sa thải chủ tịch Fed - Thị trường tăng vọt
Diệu Linh
Junior Editor
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba đã rút lại những lời đe dọa sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell sau nhiều ngày chỉ trích gay gắt người đứng đầu ngân hàng trung ương về lãi suất.
Tôi không có ý định sa thải ông ấy
Trump nói với các phóng viên trong Phòng Bầu dục hôm thứ Ba rằng mình không định sa thải Powell và 'Tôi chỉ muốn thấy ông ấy năng nổ hơn một chút về ý tưởng giảm lãi suất,' ông nói thêm.
Sự hạ nhiệt này đã ngay lập tức nhận được sự tán thành từ Phố Wall, và hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán đã tăng gần 2% khi giao dịch trở lại vào tối thứ Ba. Cổ phiếu, trái phiếu và đồng Đô la Mỹ đã giảm vào thứ Hai sau khi Trump liên tục chỉ trích Powell vì không cắt giảm lãi suất sâu trong kỳ nghỉ lễ Phục sinh, lãi suất đã giữ nguyên kể từ khi tổng thống nhậm chức vào tháng Giêng.
Krishna Guha, Phó Chủ tịch Evercore ISI, viết: “Không biết động thái này là phản ứng sau khi ông ấy thấy "Biển đỏ" trên thị trường khi mình dọa sa thải Powell, hay là vốn dĩ ông ấy đã định xuống nước ngay từ đầu, dù sao thì đây rõ ràng là một tín hiệu tích cực. “Nó làm giảm đáng kể khả năng xảy ra các hệ lụy xấu nhất, bao gồm cả tình trạng lạm phát kèm suy thoái và sự biến tướng của cuộc khủng hoảng thuế quan thành một cuộc khủng hoảng Nợ chính phủ, mặc dù những rủi ro này vẫn còn đó.”
Cũng trong cuộc hỏi đáp với các phóng viên hôm thứ Ba, Trump bày tỏ sự lạc quan rằng một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc có thể cắt giảm 'đáng kể' thuế quan, điều này cũng mang lại sự thúc đẩy cho các nhà đầu tư. Ông nói rằng một thỏa thuận sẽ dẫn đến việc giảm thuế 'đáng kể' đối với hàng hóa Trung Quốc, cho biết rằng một thỏa thuận cuối cùng sẽ 'còn lâu mới bằng' mức thuế hiện tại. Nhưng 'vẫn sẽ có thuế,' ông nói thêm.
Sự kết hợp giữa các mức thuế của Trump và những lời chỉ trích lặp đi lặp lại của ông đối với Powell và Fed đã khiến các nhà đầu tư lo lắng và đẩy mạnh việc bán tài sản của Hoa Kỳ, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ và đồng đô la.
Những lời công kích của Trump thường đi kèm với những lời lẽ đe dọa, chẳng hạn như bài đăng trên mạng xã hội vào tuần trước rằng việc Powell bị cách chức chủ tịch Fed 'càng sớm càng tốt' và những lời công kích mang tính cá nhân hơn, chẳng hạn như gọi Powell là 'một kẻ thất bại thảm hại'. Các mối đe dọa đã khiến thị trường tài chính hoảng sợ vì họ coi sự độc lập của Fed là rất quan trọng để củng cố uy tín của nó với tư cách là ngân hàng trung ương có ảnh hưởng nhất thế giới và là nền tảng của sự ổn định tài chính toàn cầu.
Nhưng mặc dù Trump dường như đã gạt bỏ những lời đe dọa đó sang một bên vào lúc này, nhưng những lời chỉ trích của ông về chính sách lãi suất của Fed vẫn gay gắt như vậy.
Trump nói: 'Chúng tôi nghĩ rằng đây là thời điểm hoàn hảo để hạ lãi suất và chúng tôi muốn chủ tịch của chúng tôi là sớm hoặc đúng giờ, thay vì muộn'.
Mối thù cũ
Mối bất hòa của Trump với Powell bắt nguồn từ nhiệm kỳ đầu tiên của đảng viên Cộng hòa tại Nhà Trắng. Trump đã nâng Powell từ thành viên Hội đồng Thống đốc Fed lên người đứng đầu ngân hàng trung ương, nhưng sớm khó chịu vì việc tăng lãi suất liên tục dưới thời Powell. Trump công khai suy nghĩ về việc sa thải Powell, nhưng cuối cùng đã bị các cố vấn của ông ngăn cản.
Việc Trump có quyền làm như vậy hay không vẫn chưa rõ ràng. Về phần mình, Powell khẳng định rằng Đạo luật Cục Dự trữ Liên bang năm 1913, đạo luật tạo ra ngân hàng trung ương, sẽ không cho phép điều đó. Trong khi đó, Trump nói rằng nếu ông muốn Powell ra đi, ông ta sẽ biến mất 'rất nhanh'.
Luật quy định rằng bảy thống đốc Fed, do tổng thống bổ nhiệm và được Thượng viện phê chuẩn cho các nhiệm kỳ so le 14 năm, chỉ có thể bị cách chức vì 'lý do chính đáng'. Và các hành vi sai trái mới được coi là 'lý do chính đáng', chứ bất đồng về chính sách thì không.
Có nghĩa là không thể tùy tiện bãi nhiệm thống đốc Fed trước khi họ kết thúc nhiệm kỳ bốn năm, và chủ tịch Fed, vì là một trong bảy thống đốc ấy, cũng được hưởng sự đảm bảo tương tự.
Những lời lẽ gay gắt của Trump xuất hiện cùng với những vụ kiện về việc ông sa thải các quan chức từ những hội đồng và cơ quan liên bang độc lập khác. Những động thái này đang được theo dõi chặt chẽ bởi Fed, vì chúng là những manh mối cho thấy liệu Trump có quyền sa thải các quan chức Fed hay không, khi từ lâu Fed luôn có thể đưa ra các chính sách tiền tệ mà không bị ảnh hưởng bởi chính trị.
Fed đã hạ lãi suất một điểm phần trăm vào cuối năm ngoái xuống biên độ hiện tại là 4.25% đến 4.50%, nhưng vẫn giữ nguyên trong hai cuộc họp chính sách được triệu tập kể từ khi Trump trở lại Nhà Trắng. Cuộc họp ấn định lãi suất tiếp theo của Fed sẽ diễn ra sau hai tuần nữa.
Các nhà hoạch định chính sách của Fed lo ngại rằng các mức thuế mạnh tay do Trump triển khai kể từ đầu tháng Hai có thể thổi bùng lại lạm phát, trong khi họ đã thấy khó khăn hơn dự kiến để kéo lạm phát trở lại mục tiêu 2%. Đồng thời, các nhà hoạch định chính sách lo lắng rằng công việc của họ có thể trở nên phức tạp hơn nữa nếu thuế quan làm chậm tăng trưởng và làm tăng tỷ lệ thất nghiệp đồng thời gây áp lực lên lạm phát.
Kết quả là họ phải "án binh bất động" và quan sát tình hình xem có thể cắt giảm lãi suất hơn nữa được không, mặc dù hầu hết các nhà hoạch định chính sách vẫn thấy có thể có một số đợt giảm lãi suất vào cuối năm nay.
Các nhà giao dịch hợp đồng tương lai lãi suất đã giảm bớt các đặt cược vào việc nới lỏng chính sách của Fed sau những nhận xét của Trump và hiện đang định giá ba đợt cắt giảm lãi suất một phần tư điểm từ giờ cho đến cuối năm, thay đổi so với hồi đầu năm khi họ thấy là có thể có bốn đợt.
Cho đến nay, 'dữ liệu cứng' về nền kinh tế Hoa Kỳ như chỉ số việc làm và báo cáo doanh số bán lẻ đã cho thấy khả năng phục hồi, nhưng các cuộc khảo sát về các hộ gia đình và doanh nghiệp đã cho thấy sự suy giảm nhanh chóng về niềm tin. Sự đồng thuận hiện nay giữa các nhà kinh tế là rủi ro nói chung nghiêng về phía giảm từ thời điểm này trở đi khi các tác động của thuế quan bắt đầu chồng chất.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế hôm thứ Ba đã hạ dự báo tăng trưởng của cả Hoa Kỳ và toàn cầu trong năm nay, lí do là chính sách thuế quan của Trump.
reuters
