Liệu nước Mỹ có đang trong giai đoạn “khủng hoảng thầm lặng”?

Liệu nước Mỹ có đang trong giai đoạn “khủng hoảng thầm lặng”?

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

16:00 21/12/2023

Nền kinh tế Mỹ được đánh giá là ổn định nhưng khả năng chi trả vẫn kém hơn bao giờ hết, ngay cả khi so sánh với cuộc đại suy thoái.

Một trong những xu hướng mới nhất của TikTok là “khủng hoảng thầm lặng”, điều này giải thích tại sao các chi phí chính như nhà ở, đi lại và thực phẩm lại chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong thu nhập trung bình của người Mỹ. Một số TikToker cảm thấy rằng thời kỳ hiện tại khó tồn tại hơn so với thời kỳ kinh tế Mỹ khủng hoảng nhất.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế lại không đồng tình với ý kiến này. Giáo sư Brett House của trường Columbia Business cho biết: “Bất kỳ quan điểm từ TikTok nào cho rằng cuộc sống vào năm 1923 tốt hơn so với hiện tại đều không thực tế”.

Ông nói rằng so với 100 năm trước, tuổi thọ thời nay cao hơn, chất lượng cuộc sống tốt hơn, cơ hội phát huy tiềm năng lớn hơn, nhân quyền được đề cao hơn và khả năng tiếp cận thông tin, giáo dục được mở rộng hơn.

Nếu chỉ nhìn vào các con số, nền kinh tế Mỹ thậm chí vẫn tăng trưởng trong đại dịch Covid-19, vượt qua các dự báo suy thoái trước đó.

Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia định nghĩa suy thoái kinh tế là sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế và kéo dài hơn một vài tháng. Đã có hơn chục cuộc suy thoái trong 1 thế kỷ qua, một số cuộc suy thoái kéo dài tới một năm rưỡi.

Các cuộc suy thoái của Mỹ kể từ năm 1945

Cuộc suy thoái duy nhất mà Hoa Kỳ từng trải qua trong thời kỳ công nghiệp kéo dài một thập kỷ, từ sự sụp đổ của thị trường chứng khoán năm 1929 cho đến năm 1939, khi Hoa Kỳ bắt đầu huy động lực lượng cho Thế chiến thứ hai.

Susan Houseman, giám đốc nghiên cứu tại Viện nghiên cứu việc làm WE Upjohn, nói với CNBC rằng khủng hoảng là một “cấp độ nghiêm trọng hoàn toàn khác”. “Chúng tôi chưa từng trải qua điều gì giống như vậy trong 80 đến 90 năm qua”.

Trên thực tế, dữ liệu GDP quý mới nhất đã tăng cao hơn dự kiến, trong khi nỗ lực giảm lạm phát của Cục Dự trữ Liên bang cho đến nay đã thành công, một kỳ tích hiếm có trong lịch sử kinh tế.

Ngân hàng trung ương đưa ra tín hiệu rằng họ sẽ cắt giảm lãi suất vào năm 2024 ngay cả khi nền kinh tế vẫn phát triển để có thể “hạ cánh mềm”, khi mà lạm phát có thể quay trở lại mục tiêu 2% mà không làm tăng tỷ lệ thất nghiệp.

Sung Won Sohn, giáo sư tài chính và kinh tế tại Đại học Loyola Marymount và nhà kinh tế trưởng tại SS Economics, cho biết: “Nền kinh tế đang chậm lại và thị trường việc làm đang hạ nhiệt, nhưng chúng tôi không rơi vào tình trạng suy thoái”.

Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm xuống 3.7% trong tháng 11, và tỷ lệ việc làm cho lao động sẵn có là 1.3 trên 1 - khác xa so với tỷ lệ thất nghiệp 25% trong những năm 1930.

Ông nói: “Tiền lương đang tăng nhanh hơn lạm phát, thúc đẩy sức mua, khó có thể là một cuộc khủng hoảng.”

Lạm phát ảnh hưởng đến người nghèo nhiều hơn người giàu

Nhưng bất kể tình hình kinh tế của đất nước như thế nào, nhiều người Mỹ đang phải vật lộn với giá cả cao ngất ngưởng cho các mặt hàng, và hầu hết đã cạn kiệt tiền tiết kiệm và hiện phải dựa vào thẻ tín dụng để trang trải cuộc sống.

Tomas Philipson, giáo sư nghiên cứu chính sách công tại Đại học Chicago và cựu quyền chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, cho biết các gia đình có thu nhập thấp bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề.

Đây là lý do tại sao người Mỹ không thể giữ tiền trong túi, ngay cả khi họ được tăng lương.

Những người lao động được trả lương thấp nhất chi tiêu nhiều hơn cho những nhu cầu thiết yếu như thực phẩm, tiền thuê nhà và gas, những khoản cũng có mức lạm phát cao hơn trung bình.

Philipson cho biết: “Lạm phát đã ảnh hưởng đến người nghèo nhiều hơn người giàu, xét về tỷ lệ thu nhập thực tế bị mất, bởi vì tỷ lệ này tương đối cao khi các khoản này chiếm tỷ trọng lớn trong ngân sách hộ gia đình”.

Thị trường nhà đất đè nặng lên tâm lý

Đặc biệt, nhà ở đã ảnh hưởng đến quan điểm của nhiều người Mỹ về tình hình chung của đất nước. Tính từ đầu năm đến nay, giá nhà trên toàn quốc đã tăng 6.1% yoy, cao hơn nhiều so với mức tăng trung bình trong 35 năm qua, theo S&P CoreLogic Case-Shiller.

Tỷ lệ thế chấp giảm nhưng vẫn ở trên 7% và nguồn cung nhà vẫn rất thấp. Điều đó giải thích tại sao người Mỹ lại cảm thấy tồi tệ về tình hình tài chính của mình, ngay cả khi đất nước đang ở trạng thái tốt, House nói. “Sở hữu căn nhà là mục tiêu lớn nhất mà hầu hết mọi người đều muốn thực hiện trong đời, vì vậy thị trường bất động sản có thể làm giảm cảm nhận của nhiều người Mỹ về nền kinh tế Mỹ.”

CNBC

Broker listing

Cùng chuyên mục

Chiến tranh thương mại toàn cầu: Nguy cơ leo thang chưa có điểm dừng?
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Chiến tranh thương mại toàn cầu: Nguy cơ leo thang chưa có điểm dừng?

Tuần qua, thị trường tài chính toàn cầu rơi vào trạng thái hoảng loạn sau khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ tuyên bố loạt biện pháp áp thuế mạnh tay lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Trung Quốc lập tức đáp trả bằng mức thuế trả đũa lên tới 34%, khiến cuộc đối đầu thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trở nên gay gắt hơn bao giờ hết. Giới đầu tư đang theo dõi sát sao mọi động thái từ cả hai phía với tâm lý lo ngại rằng căng thẳng hiện tại sẽ kéo dài và ngày càng leo thang.
Khi niềm tin lung lay: Thị trường toàn cầu phản ứng ra sao trước chính sách thuế quan của Mỹ?
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Khi niềm tin lung lay: Thị trường toàn cầu phản ứng ra sao trước chính sách thuế quan của Mỹ?

Có thể nói, việc đầu tư quá nhiều công sức để phân tích chi tiết những biến động trên thị trường Mỹ trong hai phiên cuối tuần vừa qua có lẽ là không cần thiết, bởi bản chất đây là một cơn hoảng loạn điển hình – nơi mà tâm lý thị trường bị chi phối mạnh mẽ bởi cảm xúc, khiến các tín hiệu nhiễu lấn át những dữ liệu có giá trị thực sự.
Nhu cầu tài trợ bằng đồng USD tăng mạnh do lo ngại rủi ro tài chính toàn cầu
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Nhu cầu tài trợ bằng đồng USD tăng mạnh do lo ngại rủi ro tài chính toàn cầu

Nhu cầu tìm kiếm nguồn tài trợ bằng đồng USD – đồng tiền dự trữ toàn cầu – đang gia tăng trở lại khi làn sóng lo ngại rủi ro tiếp tục bao trùm các thị trường tài chính quốc tế. Diễn biến này phần nào phản ánh mức độ thận trọng ngày càng tăng của giới đầu tư trước những bất ổn địa chính trị và chính sách thương mại bảo hộ của Hoa Kỳ.
Đặt cược vào suy thoái kinh tế, giới đầu tư đang đẩy dòng tiền 'chạy' sang trái phiếu Chính phủ Mỹ
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

Đặt cược vào suy thoái kinh tế, giới đầu tư đang đẩy dòng tiền 'chạy' sang trái phiếu Chính phủ Mỹ

Trong một cuộc phỏng vấn đầu, với trên cương vị Bộ trưởng Tài chính Mỹ hồi tháng 2, ông Scott Bessent nhấn mạnh rằng lợi suất trái phiếu – chứ không phải giá cổ phiếu – mới là chỉ số thị trường tài chính mà ông và Tổng thống Donald Trump quan tâm nhất.
Năm biểu đồ hé lộ triển vọng thị trường hàng hóa toàn cầu nhà đầu tư không thể bỏ qua!
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Năm biểu đồ hé lộ triển vọng thị trường hàng hóa toàn cầu nhà đầu tư không thể bỏ qua!

Sau chuỗi phiên giao dịch đầy biến động trên thị trường hàng hóa, tác động toàn cầu từ chính sách thuế quan của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ tiếp tục chi phối tâm lý nhà đầu tư trong tuần này. Diễn biến này sẽ đặc biệt quan trọng khi giới khai thác khoáng sản hội tụ tại hội nghị công nghiệp đồng hàng đầu tại Chile. Đồng thời, biện pháp tăng thuế dự kiến sẽ đẩy giá cà phê lên cao hơn đối với người tiêu dùng Mỹ. Riêng thị trường dầu thô đang phải đối mặt với áp lực kép: lo ngại về suy giảm nhu cầu và gia tăng nguồn cung từ OPEC+.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ