Khe cửa hẹp của Fed trước lạm phát và suy thoái

Khe cửa hẹp của Fed trước lạm phát và suy thoái

Đức Nguyễn

Đức Nguyễn

FX Strategist

10:47 10/12/2021

Lần đầu tiên trong 2 thế hệ, nỗi sợ lạm phát đang thực sự thường trực ở các quốc gia phát triển. Điều này đã khiến các ngân hàng trung ương, vốn chỉ quen đối phó với giảm phát, gặp nhiều bất ngờ. Nhưng họ đang vượt qua thách thức, khi Fed nhiều khả năng sẽ tham gia cuộc “Đại Bình thường hóa” nửa đầu năm 2022.

Chênh lệch lợi suất trái phiếu 2/10 năm (màu tím) và lãi suất Fed (màu vàng) từ năm 1995 đến năm 2000
Chênh lệch lợi suất trái phiếu 2/10 năm (màu tím) và lãi suất Fed (màu vàng) từ năm 1995 đến năm 2000

Dù vậy, con đường giữa giảm phát và lạm phát đình trệ không đơn giản, nhưng cũng không phải bất khả thi, miễn là Fed nghiêm túc nhìn nhận các tín hiệu thị trường, như đường cong lãi suất phẳng dần.

Suốt 40 năm nay, đường cong lãi suất đảo ngược là một tín hiệu suy thoái đáng tin cậy tới bất ngờ. Nhưng bất chấp tín hiệu rõ ràng từ thị trường, các quan chức Fed vẫn thường bỏ ngỏ và tiếp tục tăng lãi suất.

Đầu năm 2006, cựu chủ tịch Ben Bernanke từng nói, “tôi sẽ không cho rằng đường cong lãi suất phẳng dần là tín hiệu kinh tế giảm tốc.”

Trong chu kỳ thắt chặt tiếp theo, vào năm 2017, cựu chủ tịch Janet Yellen cũng nói “có lý do để tin rằng mối quan hệ giữa đường cong lợi suất và chu kỳ kinh tế đã thay đổi,” cho thấy bà sẵn sàng tiếp tục thắt chặt.

Lúc đó, chênh lệch lợi suất 2/10 năm cũng đang ở mức gần với hiện tại. Như vậy đúng là không phải lo lắng quá về suy thoái. Nhưng dưới thời chủ tịch Powell, Fed đã tiếp tục thắt chặt, thậm chí tăng lãi suất sớm trong năm 2018. Và rồi đường cong lợi suất đảo chiều, ngay cả khi Fed đã ngừng hawkish.

Và lúc này, khi ta chờ đợi quyết định mới nhất từ FOMC và khả năng tăng tốc thắt chặt, hãy nhìn vào kỳ vọng lãi suất năm 2022 với những điều trên. Tới giờ, chưa có chênh lệch lợi suất nào rơi vào vùng đáng lo ngại. Chênh lệch 2/5 năm đang ở dưới 60bp. Chênh lệch 5/30 năm cao hơn một chút, còn 2/10 năm thì gần 80bp. Ta đang giống với cuối năm 2017 hơn là cuối năm 2018. Và đó chính là lý do để lạc quan.

Hãy nhìn lại chênh lệch lợi suất 2/10 năm trong những năm 1990 và lãi suất qua đêm của Fed. Từ giữa đến cuối thập kỷ, khi Mỹ tăng trưởng mạnh nhất trong 40 năm trước đó, chênh lệch giữa hai lợi suất không đạt tới 100bp.

Chỉ khi Fed bắt đầu tăng lãi suất cuối những năm 1990 thì đường cong mới bắt đầu đảo ngược. Như vậy, đường cong lợi suất phẳng dần là một tín hiệu cảnh báo, chứ không phải nguy hiểm trực chờ.

Điều thứ hai rút ra được đó là ảnh hưởng của chính sách tiền tệ lên nền kinh tế thực và thị trường tài chính có thể hoàn toàn khác nhau. Đến khi Fed hành động vào năm 1999, bong bóng dot-com đã phình to trở thành bong bóng chứng khoán. Nhưng kinh tế vẫn tăng trưởng bình thường, thậm chí tăng trưởng mạnh mẽ trong thời kỳ đường cong lãi suất phẳng.

Câu hỏi lớn nhất cho năm 2020 là liệu phản ứng của Fed có bị ảnh hưởng nhiều bởi những tín hiệu này không. Ta có thể cho là chênh lệch lợi suất 2/10 năm xuống dưới 20bp và cơn hỗn loạn trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, không phải thị trường cổ phiếu, đã buộc Fed chuyển thế dovish sau tháng 12/2018. Và khi đường cong đảo chiều trong năm 2019, nó cũng đảo chiều trong thời gian rất ngắn. Ta sẽ không thể biết kinh tế Mỹ có tiếp tục hồi phục Nhưng lúc này, nhiều khả năng đường cong lợi suất sẽ phẳng lên thêm 30-50bp nữa trước khi chạm tín hiệu thị trường cuối năm 2018. Fed có thời gian để phản ứng, và biết đâu, với thông điệp đúng đắn cùng chính sách bình thường hóa hợp lý, Fed lại có thể tìm được sự cân bằng hoàn hảo?

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á

Hoạt động sản xuất tại đa số nền kinh tế châu Á suy giảm trong tháng 4, phản ánh phản ứng tiêu cực của doanh nghiệp trước tình trạng nhu cầu sụt giảm và bất định thương mại từ chính sách thuế quan cơ sở 10% do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt.
Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm

Giới đầu tư trái phiếu Hoa Kỳ đang tích cực gia tăng vị thế, dự đoán rằng chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump sẽ kìm hãm đà tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới, từ đó buộc Cục Dự trữ Liên bang phải hạ lãi suất điều hành.
6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế

Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đang thực hiện một cuộc tái cấu trúc quan trọng về phương thức quản lý nền kinh tế lớn nhất thế giới. Khi được triển khai hợp lý, đánh giá khung chính sách tiền tệ này có thể tăng cường năng lực của ngân hàng trung ương trong việc ứng phó với các cú sốc kinh tế và bất ổn chính sách.
Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!

Quan điểm kinh tế của Donald Trump luôn xem thâm hụt thương mại là yếu tố bất lợi cho tăng trưởng. Quan điểm này dường như được củng cố qua báo cáo GDP gần đây. Ngày 30/4, Cục Phân tích Kinh tế Hoa Kỳ công bố nền kinh tế Mỹ suy giảm 0.3% trong quý I/2025 - đánh dấu sự sụt giảm đầu tiên trong ba năm qua. Theo Cục này, nguyên nhân chính là "sự gia tăng nhập khẩu, vốn được tính là khoản giảm trừ trong công thức tính GDP". Trước diễn biến này, ông Trump tỏ ra bối rối và quy trách nhiệm cho "hệ quả kéo dài từ chính quyền Biden". Tuy nhiên, dù đây là tin xấu đối với ông, lại là tin tốt cho chính sách kinh tế Trump (Trumponomics) khi các tiêu đề truyền thông lan rộng thông điệp rằng nhập khẩu là gánh nặng của nền kinh tế.
BoJ loay hoay với chính sách lãi suất giữa cơn địa chấn thuế quan từ Trump: Mục tiêu lạm phát tiếp tục xa vời
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

BoJ loay hoay với chính sách lãi suất giữa cơn địa chấn thuế quan từ Trump: Mục tiêu lạm phát tiếp tục xa vời

Chưa đầy một tuần sau khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) Kazuo Ueda vẫn còn thể hiện sự tự tin. Trong cuộc họp báo khi đó, ông tuyên bố: “Chúng tôi nhận định rằng thị trường tài chính và vốn quốc tế nhìn chung vẫn ổn định kể từ sau khi ông Trump tái đắc cử.”