GDP 'Cốt lõi' là tín hiệu giữa những nhiễu động

GDP 'Cốt lõi' là tín hiệu giữa những nhiễu động

Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

16:15 29/04/2025

Để chống chọi lại các chính sách đầy biến động, chúng ta cần tận dụng những chỉ báo đáng tin cậy để nhìn rõ cục diện

Cuộc chiến thương mại Mỹ đang tạo ra sự hỗn loạn đáng kể trong nền kinh tế toàn cầu,  tạo ra nhiều hỗn loạn hơn trong các số liệu thống kê được sử dụng để theo dõi nền kinh tế toàn cầu. Khi đọc dữ liệu kinh tế, việc tách tín hiệu khỏi nhiễu là rất quan trọng. Điều này thậm chí còn quan trọng hơn hiện nay khi tác động của việc thay đổi thuế quan có hiệu lực.

Tuần này, số liệu thống kê GDP của Mỹ sẽ được công bố và tiêu đề có khả năng sẽ rất yếu. Tôi hay bỏ qua số liệu này và bạn cũng nên như tôi, và thay vào đó tập trung vào cái có thể gọi là GDP “cốt lõi” — những số liệu phản ánh chi tiêu của người tiêu dùng và đầu tư tư nhân.

Các nhà kinh tế và những người tham gia thị trường đã biết tập trung vào lạm phát cốt lõi, loại bỏ các mặt hàng thực phẩm và năng lượng dễ biến động. Họ làm điều này không phải vì họ không quan tâm đến gánh nặng giá cả thực phẩm và năng lượng đối với các gia đình, mà vì, về mặt thống kê, lạm phát cốt lõi là một yếu tố dự báo tốt hơn nhiều về lạm phát tổng thể trong tương lai so với chính con số lạm phát tổng thể. Nói cách khác, lạm phát cốt lõi là tín hiệu. Khi nó cao, lạm phát có xu hướng cao trong tương lai. Thay đổi giá thực phẩm và năng lượng là nhiễu có xu hướng tự đảo ngược.

Tuy nhiên, khi GDP được công bố, con số tiêu đề luôn thu hút phần lớn sự chú ý. Ví dụ, trong nửa đầu năm 2022, đã có nhiều cuộc tranh luận về việc liệu Mỹ có đang trong thời kỳ suy thoái hay không sau khi tăng trưởng GDP được báo cáo là đã giảm trong hai quý liên tiếp — giảm với tốc độ hàng năm là 1.3% (một trong những quý âm đó đã được điều chỉnh lại trong bản cập nhật năm 2024).

Tôi đã không lo lắng vào thời điểm đó vì tôi đang tập trung vào một số liệu thống kê đã tăng trong cả hai quý, trung bình với tốc độ hàng năm là 1.5% trong bản công bố dữ liệu ban đầu. Số liệu thống kê được đề cập có một cái tên phức tạp — “doanh số cuối cùng cho người mua tư nhân trong nước” (có lẽ đó là lý do tại sao con số này không được chú ý). Cục Phân tích Kinh tế, nơi tạo ra dữ liệu GDP của Mỹ, đã thêm nó như một dòng ghi nhớ vào các bản phát hành GDP chính thức của họ sau khi tôi bắt đầu nhấn mạnh tầm quan trọng của nó dựa trên nghiên cứu mà tôi khởi xướng khi còn là chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng dưới thời chính quyền Obama.

“Doanh số cuối cùng cho người mua tư nhân trong nước” đơn giản là sự tăng trưởng của tiêu dùng cá nhân và đầu tư cố định, bao gồm đầu tư kinh doanh và nhà ở. Chúng có xu hướng quán tính, với các chỉ số ổn định theo thời gian, giống như Chỉ số Giá tiêu dùng (CPI) cốt lõi. Những gì số liệu này loại trừ: xuất khẩu ròng, hàng tồn kho và chi tiêu của chính phủ.

Điều này rất quan trọng hiện nay vì cuộc chiến thương mại đang có tác động nhất thời rất lớn, đặc biệt là đối với xuất khẩu ròng và hàng tồn kho, cả trên thực tế và trong sự khó khăn khi đo lường các biến động bất thường. GDP của Trung Quốc trong quý đầu tiên đã được thúc đẩy bởi sự gia tăng xuất khẩu để đón đầu thuế quan, nhưng đà tăng này chắc chắn là nhất thời, khi tăng trưởng chậm hơn đáng kể đang ở phía trước. Ngược lại, việc chuyển từ hàng hóa sản xuất trong nước sang nhập khẩu có thể làm giảm tăng trưởng GDP của Mỹ trong quý đầu tiên theo cách phản ánh sự thay đổi nhiều hơn là các yếu tố cơ bản tiềm ẩn - nghĩa là tín hiệu suy thoái "giả".

Các ước tính hiện tại cho tăng trưởng quý đầu tiên của Mỹ cho thấy tăng trưởng yếu và thậm chí có thể âm. Hiện tại, dự báo của S&P Global dự đoán rằng nền kinh tế đã giảm với tốc độ hàng năm là 0.2%. Nhưng ước tính S&P Global cho tăng trưởng GDP cốt lõi lại là 2.4%, một chỉ báo đáng tin cậy hơn về sức mạnh của nền kinh tế trong phần đầu năm nay, mặc dù thuế quan có thể dẫn đến sự suy yếu đáng kể trong tương lai.

Các ngân hàng trung ương hiện đang buộc phải đưa ra những lựa chọn khó khăn về việc nên lo ngại hơn về lạm phát hay thất nghiệp. Sẽ thật tốt nếu họ có thể đưa ra những lựa chọn này bằng cách dự báo tương lai, nhưng điều đó về cơ bản là không thể do sự bất ổn chính sách. Do đó, họ phải dựa vào dữ liệu quá khứ nhiều hơn bao giờ hết. Khi làm như vậy, tất cả chúng ta sẽ có cái nhìn rõ hơn bằng cách tập trung vào bức tranh kinh tế cơ bản. Nhìn vào GDP cốt lõi là một cách tuyệt vời để bắt đầu.

FT

Broker listing

Cùng chuyên mục

USD mất dần vai trò trú ẩn giữa lo ngại nợ công và bất ổn thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD mất dần vai trò trú ẩn giữa lo ngại nợ công và bất ổn thương mại

Đồng USD đang chịu áp lực giảm mạnh khi niềm tin vào sức mạnh tài chính và ổn định chính trị của Mỹ suy yếu. Việc Moody’s hạ xếp hạng tín nhiệm cùng lo ngại về thâm hụt ngân sách và nợ công khiến giới đầu tư bán tháo tài sản Mỹ. Nếu xu hướng này tiếp diễn, USD có thể đánh mất vai trò là đồng tiền trú ẩn an toàn trên toàn cầu.
Ai sẽ hưởng lợi từ dự luật thuế của đảng Cộng hòa? Những người có thu nhập cao nhưng chưa giàu (HENRYs)
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Ai sẽ hưởng lợi từ dự luật thuế của đảng Cộng hòa? Những người có thu nhập cao nhưng chưa giàu (HENRYs)

Trong những tuần trước và sau khi Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm được thông qua vào tháng 12 năm 2017, Đảng Dân chủ đã nhấn mạnh quan điểm rằng 1% những người có thu nhập cao nhất sẽ nhận được 83% tổng số tiền cắt giảm thuế. Nói một cách chính xác, điều này là đúng nhưng đến năm 2027 thì sẽ là sai, sau khi các điều khoản của dự luật liên quan đến thuế thu nhập cá nhân hết hạn, chỉ còn lại các khoản cắt giảm thuế doanh nghiệp không có ngày hết hạn. Trước đó, 1% nhóm thu nhập cao nhất nhận được khoảng một phần tư tổng số tiền cắt giảm.
Liệu vàng đã đạt đỉnh hay còn muốn tăng?
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Liệu vàng đã đạt đỉnh hay còn muốn tăng?

CEO của Walmart hôm qua đã cảnh báo rằng các mức thuế hiện tại sẽ buộc tập đoàn này phải tăng giá trong năm nay – bất chấp việc Mỹ gần đây đã giảm một số loại thuế đối với hàng hóa Trung Quốc. Trong báo cáo quý trước, Walmart từng thừa nhận chưa thể ước tính đầy đủ tác động của thuế quan lên hoạt động kinh doanh cốt lõi. Nhưng có vẻ như giờ đây họ đã có câu trả lời – và tin tức này không mấy tích cực với người tiêu dùng.