Dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu do Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn đang đối mặt với một thử thách then chốt tại Hạ viện Mỹ vào thứ Tư, khi các Hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa phải nỗ lực vượt qua những chia rẽ nội bộ liên quan đến cắt giảm chương trình Medicaid và ưu đãi thuế tại các bang ven biển có chi phí sinh hoạt cao.

Ủy ban Quy tắc Hạ viện – cơ quan đóng vai trò "gác cổng" – đã lên lịch một phiên điều trần bất thường. Phiên điều trần này sẽ tập trung tranh luận chi tiết về dự luật, vốn bao gồm việc cắt giảm một số phúc lợi y tế và thực phẩm cho người có thu nhập thấp, hủy bỏ các chương trình năng lượng xanh và phân bổ hàng chục tỷ USD cho thực thi luật nhập cư.

Hôm thứ Ba, ông Trump đã họp kín với các nghị sĩ Cộng hòa nhằm vận động sự ủng hộ đối với dự luật mà ông gọi là “dự luật lớn, đẹp”. Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ trong đảng vẫn phản đối vì những điều khoản cụ thể chưa thuyết phục.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson hiện có rất ít dư địa cho sai sót, khi Đảng Cộng hòa chỉ chiếm đa số mong manh 220-213. Chỉ một vài phiếu chống từ phe mình cũng có thể khiến dự luật thất bại. Đảng Dân chủ, trong khi đó, chỉ trích rằng dự luật thiên vị giới giàu và làm suy yếu các chương trình xã hội thiết yếu.

Trước đó, vào thứ Sáu, một ủy ban khác đã chặn dự luật vì sự phản đối của phe chủ trương thắt chặt tài khóa, dù nhóm này sau đó đã nhượng bộ vào đêm Chủ nhật. Tình huống tương tự có thể lặp lại tại Ủy ban Quy tắc, nơi có các thành viên Cộng hòa đang yêu cầu cắt giảm mạnh hơn chương trình Medicaid – hiện đang hỗ trợ 71 triệu người Mỹ.

Dự luật đề xuất gia hạn các đợt cắt giảm thuế năm 2017 – được xem là thành tựu lập pháp nổi bật trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump – đồng thời bổ sung ưu đãi thuế đối với tiền tip và thu nhập làm thêm giờ như một phần của chiến dịch tranh cử mang màu sắc dân túy. Các chuyên gia phân tích trung lập cảnh báo rằng dự luật có thể làm gia tăng thêm từ 3 đến 5 nghìn tỷ USD vào khoản nợ quốc gia vốn đã lên tới 36.2 nghìn tỷ USD.

Nếu vượt qua Ủy ban Quy tắc, ông Johnson có thể đưa dự luật ra bỏ phiếu tại Hạ viện ngay trong ngày thứ Tư.

Vấn đề Medicaid tiếp tục là điểm nghẽn chính, khi phe thắt chặt tài khóa đòi hỏi cắt giảm để bù đắp chi phí cho các điều khoản thuế, trong khi các Hạ nghị sĩ Cộng hòa ôn hòa phản đối vì lo ngại điều này sẽ ảnh hưởng đến cử tri mà họ cần trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026.

Ngoài ra, một số nghị sĩ Cộng hòa trung dung đến từ các bang có thuế suất cao như New York và California cũng phản đối dự luật, yêu cầu nới lỏng giới hạn 30,000 USD đối với khoản khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương.

Ông Trump hiện đang thúc đẩy sự đoàn kết tuyệt đối trong nội bộ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện và tuyên bố hôm thứ Ba rằng những người chống đối có thể bị khai trừ khỏi đảng.

Tuần trước, hãng xếp hạng tín dụng Moody’s đã hạ tín nhiệm của chính phủ Mỹ, viện dẫn lý do khoản nợ công ngày càng phình to.

Ngay cả khi dự luật vượt qua Hạ viện, quá trình thông qua vẫn chưa hoàn tất. Nó sẽ được chuyển sang Thượng viện, nơi Đảng Cộng hòa nắm đa số 53-47. Tuy nhiên, việc xem xét tại Thượng viện dự kiến chưa thể diễn ra sớm, do Quốc hội sẽ tạm nghỉ một tuần kể từ tuần tới.