Donald Trump yêu cầu các nhà cung cấp phần mềm chip của Mỹ ngừng bán cho Trung Quốc

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Chính quyền Trump đã yêu cầu các công ty Mỹ cung cấp phần mềm thiết kế chất bán dẫn ngừng bán dịch vụ của họ cho các tập đoàn Trung Quốc nhằm gây khó khăn cho quốc gia này trong việc phát triển chip tiên tiến.

Bộ Thương mại Mỹ đã yêu cầu các nhóm tự động hóa thiết kế điện tử (electronic design automation - EDA) — bao gồm Cadence, Synopsys và Siemens EDA — ngừng cung cấp công nghệ của họ cho Trung Quốc.
Cục Công nghiệp và An ninh, bộ phận của Bộ Thương mại Mỹ giám sát các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, đã ban hành chỉ thị này tới các công ty thông qua thư. Vẫn chưa rõ liệu mọi công ty EDA của Mỹ có nhận được thư hay không.
Động thái này đánh dấu một nỗ lực mới của chính quyền nhằm cản trở khả năng phát triển chip trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến nhất của Trung Quốc. Vào tháng 4, Washington đã hạn chế xuất khẩu chip AI dành riêng cho Trung Quốc của Nvidia.
Một quan chức từ bộ thương mại cho biết họ đang “xem xét các hoạt động xuất khẩu có ý nghĩa chiến lược sang Trung Quốc. Trong một số trường hợp, họ đã đình chỉ giấy phép xuất khẩu hiện có hoặc áp đặt các yêu cầu giấy phép bổ sung trong khi chờ xem xét.”
Chỉ thị này được đưa ra vào một thời điểm nhạy cảm khi Mỹ và Trung Quốc đang cố gắng đạt được một thỏa thuận thương mại sau khi cả hai bên gần đây đồng ý tại Geneva tạm dừng các biện pháp thuế trả đũa trong 90 ngày.
Tờ Financial Times đưa tin tháng trước rằng chính quyền Trump dự định đưa một số nhà sản xuất chip Trung Quốc vào danh sách đen, điều này sẽ gây khó khăn cực kỳ cho các công ty Mỹ trong việc cung cấp công nghệ Mỹ cho họ. Nhưng một số quan chức đã thúc đẩy việc trì hoãn để tránh gây nguy hiểm cho các cuộc đàm phán thương mại của hai nước.
Christopher Johnson, cựu chuyên gia phân tích về Trung Quốc của CIA, cho biết các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới nhấn mạnh “sự mong manh của thỏa thuận đình chiến thương mại đạt được ở Geneva. Khi cả hai bên đều muốn duy trì và tiếp tục thể hiện sức mạnh của khả năng siết chặt tương ứng của mình, nguy cơ thoả thuận này có thể đổ vỡ ngay cả trong quãng thời gian tạm dừng 90 ngày là luôn hiện hữu”.
Johnson, người đứng đầu China Strategies Group, một công ty tư vấn rủi ro, cho biết Trung Quốc đã tận dụng thành công khả năng kiểm soát chặt chẽ đất hiếm để đưa Mỹ vào bàn đàm phán ở Geneva.
Mặc dù chỉ chiếm một thị phần tương đối nhỏ trong ngành bán dẫn nói chung, phần mềm EDA cho phép các nhà thiết kế và nhà sản xuất chip phát triển và thử nghiệm thế hệ chip tiếp theo, khiến nó trở thành một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng.
Synopsys, Cadence Design Systems và Siemens EDA chiếm khoảng 80% thị trường EDA của Trung Quốc.
Trong năm tài chính 2024, Synopsys báo cáo doanh số bán hàng tại Trung Quốc gần 1 tỷ USD, chiếm khoảng 16% doanh thu của họ. Cadence cho biết Trung Quốc đóng góp 550 triệu USD hoặc 12% doanh thu của họ.
Cổ phiếu Synopsys giảm 9.6% vào thứ Tư, trong khi cổ phiếu Cadence mất 10,7%.
Siemens cho biết ngành công nghiệp EDA đã được thông báo vào thứ Sáu tuần trước về các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới. Công ty cho biết họ đã hỗ trợ khách hàng tại Trung Quốc “trong hơn 150 năm” và sẽ “tiếp tục làm việc với các khách hàng của chúng tôi trên toàn cầu để giảm thiểu tác động của các hạn chế mới này trong khi vẫn tuân thủ các chế độ kiểm soát xuất khẩu quốc gia hiện hành”.
Vào năm 2022, chính quyền Biden đã đưa ra các hạn chế đối với việc bán phần mềm thiết kế chip tinh vi nhất cho Trung Quốc, nhưng các công ty vẫn tiếp tục bán các sản phẩm tuân thủ quy định kiểm soát xuất khẩu cho nước này.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên làm tổng thống, Donald Trump đã cấm Huawei của Trung Quốc sử dụng các công cụ EDA của Mỹ. Huawei được xem là một đối thủ cạnh tranh tiềm năng với Nvidia với các chip AI “Ascend” của hãng.
Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang gần đây đã cảnh báo rằng các nỗ lực liên tiếp của các chính quyền Mỹ nhằm làm suy yếu hệ sinh thái AI của Trung Quốc bằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đã thất bại.
Năm ngoái, Synopsys đã đạt được thỏa thuận mua lại Ansys, một công ty phần mềm mô phỏng của Mỹ, với giá 35 tỷ USD. Thỏa thuận này vẫn cần sự chấp thuận từ các cơ quan quản lý Trung Quốc. Cổ phiếu Ansys giảm 5.3% vào thứ Tư.
Vào thứ Tư, Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ thông báo rằng cả hai công ty sẽ cần thoái vốn một số công cụ phần mềm nhất định để nhận được sự chấp thuận của ủy ban cho thỏa thuận này.
Các hạn chế xuất khẩu đã khuyến khích các đối thủ cạnh tranh Trung Quốc, ba công ty EDA hàng đầu đã tăng đáng kể thị phần của họ trong những năm gần đây.
Cổ phiếu của Empyrean, Primarius và Semitronix đã tăng hơn 10% trong phiên giao dịch đầu ngày tại Trung Quốc vào thứ Năm.
Financial Times