Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ khi Trump giành chiến thắng nhiệm kỳ tổng thống thứ hai, Chủ tịch ECB cho rằng EU không nên trả đũa mà là đàm phán với vị tổng thống mới đắc cử, người đã đe dọa áp dụng mức thuế toàn diện lên tới 20% đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ không phải từ Trung Quốc.

Lagarde cũng cảnh báo rằng một cuộc chiến thương mại lớn sẽ không có lợi cho bất kỳ ai và dẫn đến suy giảm GDP toàn cầu. Nhắm vào tuyên bố của Trump rằng ông có thể làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại, Chủ tịch ECB nhận định: “Làm sao nước Mỹ có thể vĩ đại trở lại khi nhu cầu toàn cầu đang sụt giảm?”

Chiến thắng của Trump đã làm dấy lên lo ngại trong các chính phủ quốc gia và quan chức ở Brussels, những người lo sợ rằng thuế quan sẽ xóa sổ thặng dư thương mại lớn của EU với Mỹ và thúc đẩy các nhà sản xuất trong khu vực chuyển sản xuất sang Mỹ.

Lagarde cho rằng châu Âu nên đối phó với nhiệm kỳ thứ hai của Trump bằng “chiến lược khôn ngoan”, trong đó EU đề nghị mua một số mặt hàng từ Mỹ, chẳng hạn như khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và thiết bị quốc phòng. “Đây là một kịch bản tốt hơn so với chiến lược trả đũa hoàn toàn, có thể dẫn đến quá trình ăn miếng trả miếng mà không ai thực sự chiến thắng,” Chủ tịch ECB nhấn mạnh.

Ủy ban châu Âu, cơ quan chịu trách nhiệm điều hành chính sách thương mại cho 27 quốc gia thành viên EU, hiện vẫn đang cân nhắc cách đối phó.

Theo các quan chức tham gia công tác chuẩn bị, việc tăng cường mua hàng xuất khẩu của Mỹ, bao gồm các sản phẩm nông nghiệp, khí LNG và vũ khí, nằm trong số những phương án đang được xem xét. EU cũng đang chuẩn bị cho phép các công ty Mỹ tham gia vào các sáng kiến hỗ trợ mua sắm quân sự chung bằng tiền đóng thuế của EU và hợp tác chặt chẽ hơn với Nhà Trắng về các chính sách thương mại và địa chính trị đối với Trung Quốc.

Lagarde đã có những phát biểu thẳng thắn hiếm có đối với một lãnh đạo NHTW khi bày tỏ quan điểm về tổng thống Mỹ mới đắc cử. Bà từng nói hồi đầu năm rằng nhiệm kỳ thứ hai của Trump là một mối đe dọa rõ ràng đối với châu Âu. Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times tuần này, bà cho rằng nhận định đó là “một lời tiên đoán chính xác”.

“Chỉ cần nhìn vào các cuộc tranh luận đang diễn ra tại nhiều quốc gia ở châu Âu,” bà nói.

Người đồng cấp của bà tại Fed, Jay Powell, đã cẩn trọng tránh đưa ra ý kiến về Trump, mặc dù Trump từng viết trên Twitter trong nhiệm kỳ đầu rằng chủ tịch Fed có thể là “kẻ thù lớn hơn” đối với nền kinh tế so với Trung Quốc.

Lagarde cho biết quan điểm của bà về cách xử lý nhiệm kỳ thứ hai của Trump đã thay đổi đôi chút trong năm 2024, đồng thời nói rằng châu Âu cũng có trách nhiệm sử dụng kết quả bầu cử Mỹ để thúc đẩy những thay đổi rất cần thiết đối với một nền kinh tế đang chật vật cạnh tranh với các đối thủ.

“Bây giờ là trách nhiệm của chúng ta - những người châu Âu - để biến thái độ coi đó là mối đe dọa thành một thử thách mà chúng ta cần phải đối mặt,” Chủ tịch ECB nói. Trong khi bác bỏ ý kiến cho rằng châu Âu đang chìm trong khủng hoảng, bà khẳng định tình hình hiện tại là “một hồi chuông thức tỉnh”.

Lagarde đồng tình với nhận định của người tiền nhiệm Mario Draghi rằng EU cần hành động quyết liệt để khôi phục khả năng cạnh tranh kinh tế, sau nhiều thập kỷ tụt hậu so với Mỹ.

“Châu Âu đang bị bỏ lại phía sau. Nhưng tôi không cho rằng châu Âu không thể bắt kịp,” bà nói.

Các nhà kinh tế tin rằng lời đe dọa của Trump về việc áp thuế đáng kể lên hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào Mỹ có thể khiến các nhà sản xuất tại Bắc Kinh đẩy mạnh việc xuất khẩu sản phẩm sang thị trường châu Âu, gây thêm mối đe dọa đối với khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nội địa.

Việc bán phá giá các sản phẩm giá rẻ sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa EU và Trung Quốc, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của khối, đồng thời tạo thêm áp lực lên một khu vực đã chịu tình trạng trì trệ kinh tế kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Chủ tịch ECB cho rằng các nhà hoạch định chính sách cần theo dõi cẩn thận một "kịch bản chuyển hướng" như vậy đối với hàng hóa Trung Quốc.

Trong chiến dịch tranh cử, tổng thống đắc cử đã đe dọa áp thuế 60% lên tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Tối thứ Hai, Trump tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với Bắc Kinh ngay từ ngày đầu nhậm chức, nhằm đáp trả việc Trung Quốc không làm đủ để ngăn chặn việc sản xuất các chất dùng để điều chế fentanyl.

Lagarde đã có cuộc trò chuyện với Financial Times vào sáng thứ Hai, trước khi Trump đưa ra các tuyên bố trên.

Bà kêu gọi châu Âu vượt qua những lời lẽ trong chiến dịch tranh cử của Trump và tập trung vào chi tiết trong các đề xuất của ông, đồng thời lập luận rằng việc ông đề xuất áp thuế trong khoảng 10-20% lên các mặt hàng nhập khẩu không phải từ Trung Quốc là điều thú vị.

“Việc bạn đưa ra mức dao động có nghĩa là bạn đang cởi mở với việc thảo luận. Đây là cơ hội để ngồi vào bàn và xem chúng ta có thể hợp tác như thế nào”.

Mặc dù Lagarde cho rằng còn quá sớm để đánh giá tác động của thuế quan Mỹ đối với lạm phát ở Eurozone, bà nhận định rằng: “Nhìn chung, nếu có gì xảy ra, thì tác động này có thể là một chút trong ngắn hạn, với việc hoạt động kinh tế có khả năng suy giảm và tỷ giá ngoại hối biến động. Nhưng bạn cũng có thể lập luận ngược lại. Điều này phụ thuộc vào thuế được áp dụng như thế nào, trên những mặt hàng nào và trong thời gian bao lâu.”

Đối với châu Âu, lập trường của chính quyền Trump sắp tới về thương mại và hợp tác xuyên Đại Tây Dương là một chất xúc tác thúc đẩy sự tái định hình, Lagarde nhận định.

Bà đặc biệt nhấn mạnh ý tưởng lâu đời về việc tạo ra một thị trường vốn thống nhất ở châu Âu - gọi là Liên minh Thị trường Vốn - và thúc giục EU hành động nhanh chóng với dự án này. Ý tưởng này được Ủy ban Juncker đề xuất lần đầu vào năm 2014 nhưng đến nay vẫn bị trì hoãn do sự phản đối trong nước từ nhiều quốc gia thành viên EU. “Tôi chưa từng thấy mức độ thấu hiểu và sự hào hứng nào như hiện tại,” Lagarde nói.

Bà kêu gọi chuyển giao giám sát thị trường vốn từ 27 cơ quan quốc gia của EU sang Cơ quan Chứng khoán và Thị trường châu Âu (ESMA). “Chúng ta nên có một cơ quan giám sát duy nhất, hoạt động như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) của Mỹ”, Lagarde nói.

Khi được hỏi về quan điểm cho rằng nền kinh tế châu Âu đã lạc hậu và cứng nhắc đến mức châu lục này đang trở thành một "bảo tàng", Lagarde hóm hỉnh trả lời rằng: “Nếu bạn hỏi tôi, thì đó là một bảo tàng rất hấp dẫn”.

Bà chỉ ra sự đổi mới đáng kinh ngạc trên khắp châu Âu, lấy ngành nông nghiệp Hà Lan làm ví dụ: “Bạn có biết Hà Lan là nhà xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp lớn thứ hai thế giới không? Hãy nhìn vào kích thước đất nước này!”

Khi được đối diện với lời chỉ trích phổ biến rằng cà chua Hà Lan không có vị ngon, bà đáp: “Nhưng bạn vẫn ăn chúng.”