Bong bóng chứng khoán đang bị thổi phồng do hiệu ứng đám đông?

Bong bóng chứng khoán đang bị thổi phồng do hiệu ứng đám đông?

Anh Tùng, CFA

Anh Tùng, CFA

Senior Analyst

10:24 26/09/2020

Sự thiếu đa dạng trong tư duy của các nhà đầu tư đang khiến thị trường rơi vào trạng thái bong bóng

Sự sụt giảm trên thị trường chứng khoán gần đây đang làm dấy lên lo ngại rằng thị trường chứng khoán Mỹ đang ở trong một quả bong bóng sắp vỡ, khi phe mua đang dần thoát khỏi thị trường.

Bong bóng tài chính không phải là mới. Cơn sốt hoa tulip năm 1637, khi giá của loại hoa mới được giới thiệu ở Hà Lan tăng vọt và sau đó sụp đổ, là ví dụ đầu tiên trong lịch sử. Sau đó, bong bóng xảy ra nhiều hơn trên thị trường tài chính. Kỳ vọng quá “hoang đường” về tăng trưởng của khu vực công nghiệp trong những năm 1920 đã khiến thị trường chứng khoán Hoa Kỳ sụp đổ năm 1929, và sự bùng nổ Internet trong những năm 2000 đã thổi phồng bong bóng dotcom. Việc bãi bỏ các quy định, đòn bẩy cao, lãi suất thấp và lượng tiền mặt dư thừa cũng có thể góp phần tạo nên bong bóng trên thị trường.

Nhưng có một đặc điểm chung phổ biến trong các bong bóng: đó là hiệu ứng đám đông, hoặc FOMO. Bong bóng giá được thổi phồng từ những hành vi sai lầm giống nhau của một đám đông.

Một nghiên cứu được xuất bản vào năm 2014 bởi Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia (Hoa Kỳ) kết luận rằng "bong bóng ảnh hưởng rất lớn từ sự đồng nhất về hành vi trên thị trường và có thể bị đe dọa bởi sự đa dạng trong hành vi". Điều đó có lý. Thị trường tài chính được cho là sẽ tự tiến hóa, vì vậy, để xảy ra bong bóng, những nhận thức về sai lầm trên thị trường phải được chia sẻ rộng rãi.

Nếu những sai lầm trên thị trường đều giống nhau trong một đám đông, hay nói cách khác, họ đều "sai theo hệ thống", những người tham gia thị trường có xu hướng chấp nhận quyết định của những trader khác và không có khả năng nghi ngờ hành vi của họ.

Có được lợi nhuận không tương quan với những biến động trên thị trường (alpha return) là một điều rất nhiều trader hướng đến, điều này đòi hỏi bạn phải khác biệt với đám đông. Chắc chắn điều đó dễ dàng hơn nếu các nhà đầu tư có những suy nghĩ khác nhau. Nếu không, một đám đông sẽ bị bịt kín trong một bong bóng, và không được chuẩn bị để nhận ra sự căng quá mức của nó.

Broker listing

Cùng chuyên mục

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Chứng khoán Mỹ ăn mừng ngày độc lập với NFP vượt dự báo, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất bị đẩy lùi

Phố Wall kết thúc tuần lễ ngắn với kỷ lục mới trên S&P và Nasdaq, dù kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất đang nguội dần sau báo cáo việc làm mạnh hơn dự kiến. Thị trường vẫn lạc quan khi tăng trưởng ở mức "vừa đủ" để duy trì kỳ vọng mà không gây hoảng loạn, trong khi thanh khoản tiếp tục nâng đỡ đà tăng bất chấp rủi ro vĩ mô tiềm ẩn.
Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Thị trường tiền tệ thận trọng trước báo cáo việc làm Mỹ và thỏa thuận thương mại mới với Việt Nam

Đồng USD dao động trong bối cảnh giới đầu tư chờ báo cáo việc làm Mỹ tháng 6 và đánh giá tác động từ thỏa thuận thương mại với Việt Nam, diễn ra trước hạn chót thuế quan ngày 9/7. Đồng bảng Anh và euro biến động nhẹ, trong khi kỳ vọng về chính sách lãi suất của Fed tiếp tục điều chỉnh theo dữ liệu kinh tế mới nhất.
Quỹ phòng hộ khởi sắc trong tháng 6 giữa làn sóng tăng giá cổ phiếu và sự phân hóa chiến lược

Quỹ phòng hộ khởi sắc trong tháng 6 giữa làn sóng tăng giá cổ phiếu và sự phân hóa chiến lược

Lợi nhuận các quỹ phòng hộ tăng mạnh trong tháng 6 khi thị trường chứng khoán Mỹ lập đỉnh mới, giúp nhiều chiến lược đầu tư truyền thống và đa dạng hóa ghi nhận kết quả tích cực. Tuy nhiên, các quỹ giao dịch theo hệ thống lần đầu sụt giảm sau 8 tháng, do thua lỗ từ cổ phiếu tiêu dùng không thiết yếu và áp lực từ các vị thế bán khống chật chội.
Đóng cửa phiên Mỹ: Thị trường “mừng rỡ” trước dữ liệu lao động yếu - Cắt giảm lãi suất đang đến gần?

Đóng cửa phiên Mỹ: Thị trường “mừng rỡ” trước dữ liệu lao động yếu - Cắt giảm lãi suất đang đến gần?

Tất cả sự chú ý giờ đây đổ dồn vào báo cáo việc làm phi nông nghiệp (NFP). Chỉ số S&P hôm nay lập đỉnh mới, phản ứng đúng với mô-típ quen thuộc: "tin xấu là tin tốt". Báo cáo việc làm tư nhân từ ADP yếu kém đến mức không thể chối cãi, kéo Chỉ số Bất ngờ Kinh tế Mỹ xuống mức thấp nhất kể từ tháng 9 năm ngoái. Nhưng thị trường dường như không hề nao núng—ngược lại, tâm lý kỳ vọng Fed sẽ sớm nới lỏng chính sách đã thúc đẩy đà tăng.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ