“Có quá nhiều bất ổn khi Trump đưa ra bình luận về các vấn đề khác nhau,” cựu thành viên HĐQT Makoto Sakurai chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư. “Hiện tại chúng tôi không đủ lý do để tăng lãi suất vào tháng 1.”

Sakurai phát biểu trong bối cảnh các chuyên gia theo dõi BoJ đang tìm kiếm dấu hiệu về việc liệu động thái tăng lãi suất có thể xảy ra trong tháng này hay muộn hơn. Ông nhận định khả năng tăng lãi suất vào tháng 3 lên tới 70%, vì sẽ hợp lý hơn nếu ngân hàng chờ đợi ít nhất trong vài tháng đầu của chính quyền Trump mới.

Cuộc phỏng vấn diễn ra ngay sau khi Trump đề xuất sáp nhập Canada, từ chối loại trừ việc dùng quân đội để chiếm Kênh đào Panama và Greenland, và hứa sẽ đổi tên Vịnh Mexico thành Vịnh Mỹ. Những phát biểu này rõ ràng cho thấy ông dự định đưa chính sách đối ngoại lên một tầm cao mới, phá vỡ mọi tiền lệ, khi chính thức tiếp quản Nhà Trắng chỉ trong chưa đầy hai tuần nữa.

BoJ từng bước tăng lãi suất

Sakurai cho biết thời điểm tăng lãi suất tiếp theo có khả năng sẽ rơi vào tháng 1 hoặc tháng 3, sau khi lần tăng gần nhất vào tháng 7 diễn ra do sự suy yếu nhanh chóng của đồng Yên. Đồng tiền Nhật Bản đã giảm xuống mức thấp nhất trong gần sáu tháng trong tuần này, với tỷ giá USD/JPY tiến sát ngưỡng 160.

Sakurai, người đã duy trì mối liên hệ chặt chẽ với các quan chức BoJ sau khi kết thúc nhiệm kỳ 5 năm trong hội đồng quản trị vào tháng 3 năm 2021, nhận định rằng tỷ giá hiện tại của đồng Yên chưa đủ để ngân hàng phải điều chỉnh lãi suất trong tháng này.

"Đồng Yên có thể vượt ngưỡng 160" nếu BOJ không tăng lãi suất vào tháng 1, ông Sakurai chia sẻ. "Nhưng điều đó sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn để đưa ra quyết định hành động vào tháng 3."

Thống đốc Kazuo Ueda đã nhấn mạnh cần phải theo dõi chặt chẽ chính sách kinh tế của Mỹ dưới chính quyền mới, và từ chối cho biết sẽ cần bao lâu để tiếp tục giám sát. Điều này đã tạo cơ hội cho những cách hiểu khác nhau trong giới quan sát.

Trong khi Sakurai coi các rủi ro liên quan đến Trump là lý do để chờ đợi, nhiều nhà kinh tế lại cho rằng BoJ nên điều chỉnh chính sách trước khi các rủi ro xảy ra. Họ chỉ ra rằng tình hình kinh tế của Nhật Bản đang phát triển theo hướng phù hợp với nhận định của ngân hàng này.

Ueda đã nhắc lại lập trường của mình vào đầu tuần này rằng Ngân hàng trung ương Nhật Bản sẽ nâng lãi suất nếu điều kiện kinh tế tiếp tục cải thiện. Các nhà giao dịch dự đoán có khoảng 50% khả năng lãi suất sẽ được tăng vào cuối cuộc họp của BoJ vào ngày 24 tháng 1. Đến cuộc họp tháng 3, tỷ lệ này đã tăng lên khoảng 80% tính đến thứ Tư.

Bên cạnh nền kinh tế Mỹ, động lực cho các cuộc đàm phán Shuntō là điểm quan trọng mà Ueda đã nhấn mạnh. Sakurai cho biết, nếu không có cú sốc kinh tế toàn cầu, kết quả đàm phán lương ban đầu dự kiến sẽ được công bố vào tháng 3 có thể là yếu tố kích thích việc tăng lãi suất vào tháng này, như đã xảy ra vào năm ngoái.

“BoJ có thể sẽ tăng lãi suất khoảng hai lần mỗi năm,” ông nói, dự đoán một quá trình tăng lãi suất từ từ trong vài năm tới. “Tốc độ có thể thay đổi, có thể nhanh hơn hoặc chậm hơn tùy thuộc vào tình hình kinh tế lúc đó. Không cần phải vội vàng.”

Ngân hàng trung ương đã nhiều lần nói rằng rất khó để xác định mức lãi suất chính sách phù hợp trước khi ra quyết định, đặc biệt là trong bối cảnh Nhật Bản có kinh nghiệm kéo dài với chi phí vay mượn thấp bất thường. Một tài liệu của BoJ đã gợi ý rằng lãi suất trung lập danh nghĩa dao động trong khoảng từ 1% đến 2.5%. Sakurai coi đây chỉ là một phản ánh mong muốn của BoJ trong việc giữ các lựa chọn của mình mở.

“Chắc chắn họ đã có một mức lãi suất mục tiêu trong đầu,” Sakurai nói. “Họ chỉ không muốn ràng buộc mình vào một quyết định cụ thể,” ông nói thêm, và dự đoán rằng mức lãi suất sẽ được nâng lên gần 2% vào cuối nhiệm kỳ của Ueda vào tháng 4 năm 2028.