Trump công bố mức thuế quan mới, cho biết vẫn sẵn sàng đàm phán
Tổng thống Donald Trump đã công bố đợt thư đầu tiên trong loạt thư cam kết đe dọa áp dụng mức thuế quan cao hơn đối với các đối tác thương mại chủ chốt, nhưng cho biết ông vẫn sẵn sàng cho các cuộc đàm phán bổ sung và hoãn việc tăng thuế ít nhất đến ngày 1/8.

Trump đã bắt đầu các thông báo bằng những bức thư tuyên bố ý định áp đặt mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Nhật Bản và Hàn Quốc. 12 thư khác đã được gửi đi trong suốt buổi chiều, phác thảo kế hoạch áp thuế hàng hóa nước ngoài từ các đối tác thương mại bao gồm Nam Phi, Indonesia, Thái Lan và Campuchia.
“Chúng tôi đã đạt được thỏa thuận với Vương quốc Anh, chúng tôi đã đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, chúng tôi đã gần đạt được thỏa thuận với Ấn Độ,” Trump nói. “Với những nước khác mà chúng tôi đã gặp, chúng tôi không nghĩ rằng sẽ có thể đạt được thỏa thuận. Vì vậy, chúng tôi chỉ gửi cho họ một lá thư.”
Tuy nhiên, tổng thống Mỹ đã úp mở về khả năng đàm phán và trì hoãn thêm, nói rằng hạn chót ngày 1 tháng 8 “không hoàn toàn chắc chắn 100%” và ra tín hiệu rằng ông vẫn sẵn sàng tiếp tục điều chỉnh các mức thuế.
“Có thể điều chỉnh một chút,” Trump nói, cho biết ông sẽ cân nhắc thêm đối với các quốc gia nhượng bộ. “Chúng tôi sẽ không bất công.”
Trump và các quan chức khác của Nhà Trắng đã phải đối mặt với các câu hỏi về việc liệu các lá thư này chỉ là một phương pháp mới để một lần nữa trì hoãn hạn chót ngày 9 tháng 7 đang đến gần cho các mức thuế đối ứng của ông ít nhất cho đến đầu tháng 8. Hầu hết các mức thuế quan giống với những gì Trump đã thông báo trước đó vào "Ngày giải phóng".
Trump cho biết hàng hóa từ Malaysia, Kazakhstan và Tunisia sẽ chịu mức thuế 25%, trong khi Nam Phi sẽ chịu mức thuế 30% và Lào cùng Myanmar sẽ chịu mức thuế 40%. Các quốc gia khác bị áp thuế bao gồm Indonesia với mức thuế 32%, Bangladesh với 35%, và Thái Lan cùng Campuchia với mức thuế 36%. Bosnia chịu mức thuế 30%, trong khi Serbia đối mặt với mức thuế 35%.
Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết thêm các lá thư sẽ đến trong những ngày tới. Trump trong các lá thư cũng cảnh báo các quốc gia không được trả đũa.
Rất ít quốc gia đạt được thỏa thuận thành công trong khoảng thời gian ngắn được cấp. Trong thời gian hoãn thuế, Trump đã công bố các thỏa thuận khung với Vương quốc Anh và Việt Nam cùng một lệnh đình chiến thương mại với Trung Quốc.
Ông cũng nói rằng các mức thuế này không bao gồm bất kỳ mức thuế đặc thù theo ngành nào mà chính quyền đã hoặc sẽ áp dụng riêng đối với hàng hóa nhập khẩu trong các ngành chủ chốt. Cả Nhật Bản và Hàn Quốc đều là các nước xuất khẩu ô tô lớn, và cũng đang phải đối mặt với các mức thuế của Mỹ đối với thép.
Các quốc gia khác trong đợt công bố ban đầu của Trump có mối quan hệ thương mại kém quan trọng hơn. Nhập khẩu của Mỹ từ Myanmar chỉ đạt tổng cộng hơn 656 triệu USD trong năm 2024, theo Đại diện Thương mại Hoa Kỳ.
Mỹ thỉnh thoảng nhập khẩu dầu thô từ Kazakhstan. Theo dữ liệu chính phủ, lần mua gần đây nhất là vào tháng 4, khi Mỹ nhập khoảng 33,000 thùng mỗi ngày. Năm ngoái, hàng hóa từ Kazakhstan trung bình khoảng 38,000 thùng mỗi ngày, mức cao nhất trong ít nhất hai thập kỷ mua bán không liên tục.
Khi được hỏi tại sao Trump chọn đánh vào Nhật Bản và Hàn Quốc trước, Leavitt, Phát ngôn viên của Nhà trắng nói đó là “quyền của tổng thống,” thêm rằng “đó là những quốc gia mà ông ấy đã chọn.”
Leavitt cho biết chính quyền “gần” đạt được thỏa thuận với một số đối tác thương mại khác, thêm rằng Trump “muốn đảm bảo đây là những thỏa thuận tốt nhất có thể.”
Đồng Đô la Mỹ kéo dài đà tăng sau thông báo của Trump, đạt mức cao nhất trong hơn một tuần so với rổ các đồng tiền khác. Các đồng tiền của Hàn Quốc, Nam Phi và Nhật Bản đều giảm hơn 1% so với đồng bạc xanh.
Đối với nhiều quốc gia, việc tham gia đàm phán thương mại với Trump theo lịch trình gấp rút của ông đã được chứng minh là khó khăn.
Mặc dù Nhật Bản và Hàn Quốc là hai đồng minh thân cận nhất của Mỹ tại châu Á, cả hai đều đang đối mặt với các tình huống nội bộ khiến việc cắt giảm các thỏa thuận thương mại có thể gây rủi ro về mặt chính trị. Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung mới nhậm chức vào ngày 4 tháng 6, và các cuộc bầu cử tại thượng viện Nhật Bản vào cuối tháng này khiến chính phủ của Thủ tướng Shigeru Ishiba do dự trong việc đưa ra quá nhiều nhượng bộ.
Trump cũng đe dọa sẽ áp thêm mức thuế 10% đối với “bất kỳ quốc gia nào liên minh với các chính sách chống Mỹ của BRICS,” nhắm vào khối các quốc gia đang phát triển do Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi dẫn đầu.
Leavitt vào thứ Hai cho biết Trump sẽ “thực hiện bất kỳ hành động nào cần thiết để ngăn chặn các quốc gia lợi dụng Hoa Kỳ và người dân của chúng ta.”
Mặc dù Trump cho rằng các quốc gia nước ngoài trả thuế quan của ông trực tiếp, gánh nặng thực sự rơi vào các nhà nhập khẩu Mỹ, họ phải đối mặt với lợi nhuận bị thắt chặt, cân nhắc tăng giá cho người tiêu dùng hoặc tìm kiếm giảm giá từ các nhà cung cấp nước ngoài của họ.
“Tất cả doanh thu mới đó chỉ là một loại thuế đối với các doanh nghiệp Hoa Kỳ,” Jonathan Gold, phó chủ tịch chính sách chuỗi cung ứng và hải quan tại Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia, đã viết trong một bài đăng trên LinkedIn vào thứ Sáu.
Bên cạnh sự bất ổn của thị trường và các trở ngại kinh tế, các thách thức pháp lý cũng cản trở chương trình thuế quan của Trump. Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ đã phán quyết vào ngày 28 tháng 5 rằng phần lớn các mức thuế của Trump được ban hành bất hợp pháp theo IEEPA và ra lệnh chặn chúng. Một ngày sau, một tòa phúc thẩm đã cấp cho chính quyền một thời gian ân hạn tạm thời từ phán quyết và quyết định rằng các mức thuế có thể được giữ nguyên cho đến khi tòa án xem xét vụ việc, lên lịch tranh luận vào ngày 31 tháng 7.
Tuy nhiên, chính quyền Trump đang sử dụng một quyền lực tổng thống khác để áp đặt thuế quan – Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại – đối với các ngành cụ thể cho đến nay bao gồm ô tô, thép và nhôm.
Các trường hợp ngành theo Mục 232 khác đang được tiến hành, có khả năng cho phép Trump bao quát một loạt các nguyên liệu thô nhập khẩu của Mỹ cũng như hàng tiêu dùng thành phẩm nếu các mức thuế IEEPA bị tòa án bác bỏ. Trump mô tả các mức thuế mới nhất là “riêng biệt với tất cả các Thuế quan ngành.”
Bloomberg