Dịch vụ tin tức Afghanistan Tolo đưa tin rằng vị tổng thống này đã ra đi cùng với các trợ lý thân cận, nhưng không cho biết ông sẽ đi đâu. Một quan chức cấp cao của Bộ Nội vụ cho biết Ghani đang hướng đến Takijistan, nước láng giềng phía bắc của Afghanistan.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken hôm Chủ nhật xác nhận rằng đại sứ quán Hoa Kỳ ở Kabul đang sơ tán khi Taliban củng cố sức mạnh ở Afghanistan, hai thập kỷ sau khi bị Hoa Kỳ lật đổ.

Hình ảnh trên truyền hình cho thấy các chuyến bay trực thăng có vẻ như chở hành khách từ đại sứ quán Hoa Kỳ.

CNN đưa tin trước đó, Mỹ sẽ rút toàn bộ nhân viên đại sứ quán trong vòng ba ngày, để lại một lượng nhỏ nhân viên hoạt động tại sân bay.

Các chiến binh Taliban đã đến ngoại ô Kabul vào Chủ nhật. Nhóm Hồi giáo này đã chiếm giữ phần lớn lãnh thổ của đất nước mà không gặp nhiều kháng cự. Các lực lượng Taliban hiện nắm giữ tất cả các cửa khẩu biên giới của Afghanistan, hãng tin AP cho biết.

Taliban cho biết trong một tuyên bố vào Chủ nhật rằng: “Các Tiểu vương quốc Hồi giáo chỉ thị cho tất cả các lực lượng của mình dừng lại tại cửa ngõ vào Kabul, không được vào thành phố”. “Các cuộc đàm phán đang được tiến hành để đảm bảo rằng quá trình chuyển giao được hoàn thành một cách an toàn và bảo mật, không gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản và danh dự của bất kỳ ai”.

Không rõ chính xác cuộc đàm phán sẽ diễn ra như thế nào và ở đâu. AP đưa tin, các nhà đàm phán của Taliban đang tới dinh tổng thống ở Kabul để chuẩn bị cho việc chuyển giao quyền lực.

Một chiếc Chinook của Mỹ bay trên bầu trời Kabul hôm 15/8 (Ảnh: Rahmat Gul/AP)

Nhóm chiến binh đã tìm cách trấn an đất nước và thế giới rằng họ sẽ hành động có trách nhiệm khi chuẩn bị khôi phục lại quyền lực, sau sự sụp đổ nhanh chóng của quân đội Afghanistan do Mỹ huấn luyện sau khi Tổng thống Joe Biden ra lệnh rút quân vào ngày 31/8.

Vào Chủ nhật, văn phòng của Ghani cho biết trên phương tiện truyền thông xã hội rằng các lực lượng quốc gia đã "kiểm soát được Kabul và người dân không cần phải lo lắng". Nhưng một số quan chức chủ chốt của Afghanistan cho rằng việc Taliban lên nắm quyền chỉ là vấn đề thời gian.

Các chiến binh Taliban trên đường phố tỉnh Jalalabad (Ảnh: AFP/Getty Images)

Dõi theo trong sợ hãi

Hàng nghìn người Afghanistan chạy đến Kabul trước sự tiến công của Taliban khi cuộc khủng hoảng có nguy cơ lan ra ngoài biên giới của đất nước và đưa làn sóng người tị nạn đến tận châu Âu. Điều đó khiến các siêu cường bao gồm cả đối trọng của Hoa Kỳ là Trung Quốc và Nga cũng phải theo dõi chặt chẽ.

Nhiều người đổ xô đến sân bay Kabul’s Hamid Karzai International Airport với hy vọng đón được một chuyến bay ra nước ngoài. Emir Sayit, một kỹ sư dân dụng Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết qua điện thoại hôm Chủ nhật: “Chúng tôi đang mong được sơ tán - tôi hy vọng chúng tôi sẽ thoát ra ngoài trong vài ngày tới”.

Sự thất thủ nhanh chóng giống như những quân cờ domino của các thành phố ở Afghanistan vào tay Taliban đã khiến nhiều quan chức Hoa Kỳ bị sốc và khiến lưỡng đảng chỉ trích kế hoạch rút lui của Biden. Hoa Kỳ đã rất ngạc nhiên - và thất vọng - trước sự bất lực hoặc không sẵn sàng chống trả của quân đội Afghanistan.

Nga chớp lấy cơ hội và chỉ trích Mỹ: "Thế giới đang kinh hoàng theo dõi kết quả thí nghiệm lịch sử mới nhất của Washington", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết trong một bài đăng trên Telegram hôm Chủ nhật. Nga cho biết họ không có kế hoạch sơ tán đại sứ quán của mình ở Kabul, trong khi Tass dẫn lời một phát ngôn viên của Taliban nói rằng nhóm này có quan hệ tốt với Moscow.

Người dân Afghanistan xếp hàng dài làm hộ chiếu ra nước ngoài

Chiến đấu cho chính họ

Tổng thống Mỹ Biden đã phải đối mặt với sự chỉ trích ngày càng nhiều từ các nhóm nhân quyền và một số thành viên trong đảng của mình, khi các báo cáo cho rằng Taliban lại tiếp tục các vụ tấn công và lạm dụng phụ nữ. 

Chính quyền Biden đã lập luận rằng quân đội Afghanistan phải là phe chủ động, và Mỹ chỉ hỗ trợ quân sự và tài chính.

Biden nói: “Thêm một năm, hoặc năm năm nữa, sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ sẽ không tạo ra sự khác biệt nếu quân đội Afghanistan không thể nắm giữ đất nước của mình.

Trong thời kỳ Taliban cai trị từ năm 1996 đến năm 2001, phụ nữ bị cấm đi làm, đi học trung học hoặc xuất hiện ở nơi công cộng mà không mặc áo choàng, loại quần áo che kín toàn bộ cơ thể, đầu và mặt. Trong những tuần gần đây, các chiến binh Taliban ở các khu vực phía bắc đã yêu cầu một số nữ nhân viên thuộc các chi nhánh của Ngân hàng Quốc tế Afghanistan nghỉ làm và về nhà.