Biện pháp này được đánh giá là công cụ trừng phạt quyết liệt nhất từ Bộ Tài chính, sẽ ngăn chặn hoàn toàn khả năng thực hiện các giao dịch năng lượng mới của Gazprombank trong hệ thống tài chính Hoa Kỳ, đồng thời cấm vận mọi hoạt động giao thương với công dân Mỹ và phong tỏa toàn bộ tài sản của ngân hàng này trên lãnh thổ Hoa Kỳ.

Song song đó, Bộ Tài chính cũng mở rộng phạm vi trừng phạt tới 50 ngân hàng quy mô vừa và nhỏ của Nga, nhằm hạn chế khả năng kết nối của quốc gia này với hệ thống tài chính quốc tế, đồng thời ngăn chặn việc lạm dụng hệ thống để thanh toán cho các hoạt động mua sắm công nghệ và thiết bị phục vụ chiến tranh. Bộ đặc biệt lưu ý rằng các tổ chức tài chính nước ngoài duy trì quan hệ ngân hàng đại lý với các đối tượng bị trừng phạt sẽ "đối mặt với rủi ro pháp lý đáng kể."

Phát biểu về vấn đề này, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen khẳng định: "Hành động toàn diện này sẽ làm suy yếu đáng kể khả năng của Điện Kremlin trong việc né tránh các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ cũng như tài trợ và trang bị cho lực lượng quân sự. Chúng tôi sẽ kiên định thực hiện các biện pháp mạnh mẽ đối với mọi kênh tài chính mà Nga sử dụng để duy trì cuộc chiến phi pháp và vô cớ tại Ukraine."

Theo Bộ Tài chính, Gazprombank đóng vai trò như một kênh trung gian cho hoạt động mua sắm vật tư quân sự của Nga trong chiến dịch quân sự tại Ukraine. Không chỉ vậy, chính phủ Nga còn sử dụng ngân hàng này làm đầu mối chi trả lương thưởng cho binh sĩ, bao gồm các khoản thưởng chiến đấu, và thực hiện bồi thường cho thân nhân của các binh sĩ tử trận.

Một nguồn tin nội bộ tiết lộ rằng chính quyền tin tưởng các biện pháp trừng phạt mới sẽ góp phần cải thiện vị thế chiến lược của Ukraine trên chiến trường, đồng thời tăng cường khả năng đạt được một thỏa thuận hòa bình công bằng.

TÁC ĐỘNG LAN TỎA

Theo nhận định của một chuyên gia pháp lý thương mại tại Washington, mặc dù Gazprombank đã nằm trong danh sách theo dõi của chính quyền trong nhiều năm qua, việc áp dụng biện pháp trừng phạt đối với ngân hàng này vẫn được xem như một phương án cuối cùng, do vai trò then chốt của Gazprombank trong lĩnh vực năng lượng và mối quan ngại về tác động gián tiếp tới các đối tác châu Âu.

Luật sư Douglas Jacobson nhận định rằng các ngân hàng ngoài hệ thống tài chính Hoa Kỳ sẽ thận trọng hơn trong việc duy trì quan hệ giao dịch với Gazprombank.

Tại châu Âu, các cơ quan chức năng của Slovakia và Hungary đang tiến hành đánh giá chi tiết về tác động tiềm tàng từ gói trừng phạt mới của Hoa Kỳ.

Theo phân tích của Jacobson, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ có thẩm quyền hủy bỏ các lệnh trừng phạt - vốn được ban hành theo sắc lệnh hành pháp của Biden - nếu ông muốn theo đuổi một đường lối chính sách khác.

Đại diện nhóm chuyển giao quyền lực của Trump hiện chưa đưa ra bất kỳ phản hồi nào trước yêu cầu bình luận về vấn đề này.

Edward Fishman, nguyên quan chức Hoa Kỳ, hiện đang công tác với tư cách học giả nghiên cứu tại Đại học Columbia, đánh giá rằng động thái vào hôm thứ Năm đánh dấu một bước tiến chiến lược trong nỗ lực kiểm soát nguồn thu năng lượng của Nga.

Fishman nhấn mạnh: "Động thái này phản ánh rõ quyết tâm của chính quyền Biden trong việc ngăn chặn dòng vốn từ lĩnh vực năng lượng chảy về Nga trong giai đoạn chuyển giao quyền lực, đây quả thực là... một bước ngoặt đáng kể."

Fishman còn dự đoán rằng chính quyền Biden có khả năng sẽ triển khai thêm nhiều biện pháp bổ sung trước khi kết thúc nhiệm kỳ nhằm tăng cường hiệu lực của các lệnh trừng phạt trong lĩnh vực năng lượng. "Đây là một bước đi mang tính đột phá, tuy nhiên tôi cho rằng đây chưa phải là động thái cuối cùng của chính quyền Biden trong chiến lược trừng phạt."